> Vanaf nu wordt het wit/blauw volgen ipv wit/rood. Het pad loopt over een asfaltweg die langzaam omhoog slingert. De eerste zon zet mij in een lang schaduwprofiel over het veld, het begin van een schitterende herfstdag.
> Zo kom je aan de Boerderij ‘La Polka’, van waar je een wijds zicht hebt over het golvende landschap van hoofdzakelijk velden. Links een kleine inzinking, bekend als de ‘Trou d’Oches’. Bij deze hoeve vind je een informatiebord (ook in het Nederlands!) over de strategische gevechten hier tijdens WO II. GR14 Variante volgt het zelfde pad verder en de ondergrond wordt onverhard.

> Bij het bereiken van het Bos van Sommauthé moet je licht links afdalen in het bos, niet rechtdoor langs de bosrand. In een brede bocht verliest het pad hoogte. Over een brede bospiste die af en toe met steenslag is verhard. Links staan heksenkringen van enorme paddestoelen (grote trechterzwammen?). Het pad begint rechter te lopen en het grote en dicht aaneengesloten woud kruist de D6.

> Aan het Forêt de Belval staan waarschuwingsborden ‘Chasse/Tir à balles/Danger’. Mijn GR-traject loopt hier echter redelijk kaarsrecht en elke omweg zou een belangrijk tijdverlies betekenen. Ik besluit dus om er toch door te trekken. Tenslotte moeten jagers in Frankrijk de paden toegankelijk houden voor wandelaars. Onderweg passeren enkele herten die gelukkig de juiste kant uitvluchten. Goed voor hen, een slecht teken voor mij.

> 1 km verder gebeurt het dan. Een lijn van jagers langs het pad. De eerste die mij ziet begint al vanop afstand te gebaren dat ik niet welkom ben. Ik wandel gewoon door en de groene neanderthaler richt zich op en begint te sissen: ‘allez allez, demi-tour’. Ik zei hem dat ik het recht had om door te lopen over het pad. De bullebak werd bijzonder kwaad en begon zich op te winden dat hij dat stuk bos had afgehuurd en dat er niemand zijn plezier ging vergallen. Ik vroeg zijn naam en zei hem dat ik bij de politie zou rapporteren dat hij me de toegang weigerde. Een zwak argument tegen zo’n blaaskaak, maar de man ging duidelijk geweld gebruiken als ik er toch door ging, zoveel was duidelijk. Er zat niks anders op dan toch de zone te vermijden. Ik ging mijn wandeldag niet laten vergallen door zo’n stuk jagerskrapuul dat met zijn wapen zwaait alsof hij een fallus mist.
> Om zo weinig mogelijk tijd te verliezen nam ik het risico om te proberen dwars door het bos te trekken en zo rond de zone te wandelen. Dat was makkelijker gezegd dan gedaan. Ik kwam al snel in een modderig gebied en uiteindelijk stootte ik op een afspanning en opnieuw op een executiepeloton van jagers. Weer terug door dat moerassig stuk, over een bosweg verder en in een grotere cirkel rond het jagersuitschot. Zo kwam ik uiteindelijk op de asfaltweg naar Beaumont-en-Argonne.

> Rechtdoor naar het centrum van Beaumont en aan splitsing even links (richting Mouzon) en 100 m verder rechts naar de kerk van Beaumont-en-Argonne. Wat praktische voorzieningen betreft is er in Beaumont een bakker en er is een café.

> Ik had deze etappe zorgvuldig gepland. Enkel op woensdag gaat er vanuit Sedan een bus naar Saint-Pierremont, en dat om 16u40. Dat betekent dat ik vroeg moet vertrekken om later op de dag de bus te halen en het is half november, de dagen worden erg kort.
> Tegen zonsopgang was ik dus in Saint-Pierremont om er stevig de pas in te zetten! Al snel na Saint-Pierremont volgt de afsplitsing van GR14 met de GR14-variante.

> Om snel even te winkelen loop richting Mouzon, over de Maas, 2de straat rechts in om een Shopi te vinden. Meer winkels rond de kerk van Mouzon. Ik ben het stadje in gewandeld en heb er genoten van enkele mooie oude huizen in zandsteen en van de Porte de Bourgogne, een overblijfsel van de muurversterkingen rond het stadje. Dat kost wel weer wat tijd, maar ja, ik kon toch moeilijk zomaar voorbij dit leuke stadje lopen.
> Mouzon is een oeroude neerzetting. Gelegen langs de Maas daar waar de oude Gallische weg (later de Romeinse weg) van Trier naar Reims de rivier oversteekt. Als dank voor zijn doop in 496 schenkt Clovis een groot stuk land (ongeveer het huidige kanton Mouzon) aan de bisschop van Reims.

> GR14Var komt langs een bronnetje (Source des 3 Fontaines) en begint even later licht te klimmen naar het dorpje Villemontry. De volgende 8 km zullen helaas over asfalt lopen. Net voor de ingang tot het dorpje Villemontry loopt GR14Var links sterk stijgend langs het kerkje naar een hoogte op 240 meter.

> Mouzon is een compact stadje en je wandelt er dan ook snel rond. De gotische kerk is meestal open voor bezoek. Links daarvan zie je oude abdijgebouwen, voornamelijk opgetrokken in 1660 nadat de vorige verwoest werden tijdens een belegering. Het is momenteel een rusthuis.
> Als je aan de kerk links de straat inwandelt kom je langs het viltmuseum. Dit voormalige atelier was gespecialiseerd in een apart textielprodukt: Vilt (vervaardigd uit wol). Helaas werd het museum net tijdens mijn passage gerenoveerd.
> Vlakbij het museum, in het gebouw met de ronde duiventoren, is de VVV van Mouzon gevestigd. Net zoals het Musée du Feutre is de VVV enkel open ’s namiddags tussen april en oktober. Er is een kleine gemeentecamping kortbij de Porte de Bourgogne (enkel open van 15 juni tot 15 september). Als je weer naar GR14 Var loopt passeer je de plek vlakbij de Maas waar ooit een andere toegangspoort tot Mouzon was gebouwd, de Porte de France, nu geheel verdwenen.

> Bij de opdeling van het Frankische Rijk in 843 komt Mouzon te liggen tussen het Germaanse Rijk (Lotharingen) en het Franse Rijk. In 971 laat de bisschop van Reims een Benedictijnenabdij bouwen in het huidige Mouzon.
> Er wordt ook een eerste kerk gebouwd. Een grote brand in 1212 verwoest de helft van Mouzon (dat in die tijd grotendeels uit dicht bij elkaar gebouwde houten huizen bestaat). Met man en macht wordt de volgende decennia aan een nieuwe kerk gebouwd, in een tijd waar het katholicisme op een hoogtepunt was. Het huidige kerkgebouw dat je nu nog ziet was daarvan het resultaat, gebouwd in de stijl van die tijd, hooggotiek.

> Voor jou ligt Mouzon uitgespreid in de Maasvallei. De gotische kerk van het stadje steekt er bovenuit. De asfaltweg daalt in de vallei en bereikt een kruispunt met een andere weg. Vanaf hier wordt het verkeer druk. Een overweg kruisen tot aan een café-restaurant. Om Mouzon te bezoeken moet je hier rechts (400 meter tot de kerk). GR14Var loopt echter verder naar links.

> Zie voor info over Saint-Pierremont en het GR14 traject via de hoofdroute bij etappe 18 Briquenay - Chémery-sur-Bar en etappe 19 Chémery-sur-Bar - Sedan. De variante route werd hernomen in de topogids 'd'Argonne en Ardenne' uit 2004 maar vind je mogelijk niet op wandelkaarten van het IGN.

> Let ook even op de huizen langs de weg. De stijl van nogal wat huizen doet wat denken aan de woningen in Lotharingen of de Gaume. Soms hebben ze ook het bouwjaar boven de deurlijst. Ze zijn vaak 18de of begin 19de eeuws. Het is de moeite waard om even door wat zijstraatjes te slenteren en de sfeer op een paar binnenplaatsen van Mouzon op te snuiven.
> Het stadje ontwikkelt zich in de late middeleeuwen verder als een bloeiende handelsnederzetting in de streek. Tijdens de Franse Revolutie in 1789 worden na 800 jaren de monniken verjaagd. De bezittingen van de abdij worden aangeslagen en verkocht.
> In de 19de eeuw profiteert Mouzon mee van de bloeiende textielnijverheid en de opkomende metaalindustrie. In de 20ste eeuw had Mouzon erg te lijden onder het geweld van beide oorlogen, waarbij zware verwoestingen plaats vonden.

> Zoals in de meeste dorpen die we de laatste uren passeerden is ook hier het bewonersaantal dalend de laatste decennia. Angecourt telt zo’n 350 inwoners.

> Vanaf de 16de eeuw ontwikkelde zich een beperkte metaalnijverheid. Vooral kleine voorwerpen in metaal worden vervaardigd, zoals sluitingen voor broeksriemen, kettingen, haken,… Het huis waar de afwerking plaatsvond staat er nog steeds, het is wat midden op de straat gelegen als je rechts afdaalt langs GR14Var door het dorp. Energie voor deze nijverheid werd opgewekt door een rad waarover het water liep dat je in de oude wasplaats ziet stromen. Een andere bedrijvigheid in Angecourt was textiel. In het zog van de zich sterk ontwikkelende lakennijverheid werd in Angecourt in 1810 een spinnerij gebouwd. De ingebruikneming van een mechanische spinnerij was vrij spectaculair voor die tijd. Er werd een watermolen gebouwd voor energievoorziening. De spinnerij ging echter door moeilijke tijden. Eerst een faillissement, diefstal van de machines door de Duitsers tijdens WO I, een brand in 1934 en nogmaals oorlogsgeweld tussen 1940 en 1945. De fabriek start moeizaam terug op na WO II maar in 1966 is het definitief gedaan. De site, links van het GR-traject is nu een pareltje van industriële archeologie.

> De schouw van de fabriek met daarop een spontaan gegroeid boompje is het logo van een regionale groepering rond projecten voor opwaardering van oude industriële sites.

> GR14Var loopt langs de kerk verder en dan over een asfaltweg naar het dorp Létanne. Aan de kerk van Létanne neemt de GR een stijgende weg links die even later over gaat in een steenslagpad. Onderweg krijg je aardige zichten over de velden en een eerste zicht over de Maasvallei die hier traag vloeiend door de Voorardennen slingert.

> Het pad loopt langs de bosrand en kruist even de spoorlijn Stenay-Mouzon om te samen met het spoor tussen bosrand en Maas te lopen. Aan een overweg nogmaals van spoorkant verwisselen en door onderbos verder door de Maasvallei. Prachtige herfstkleuren. Over enkele dagen zullen zowat alle bladeren zijn afgewaaid.

> Rechtdoor aan de infopanelen over de oude nijverheid. Eerst langs nog een paar huizen, dan verder omhoog over een veldweg naar een radio-antenne.

> Even voorbij een GSM-antenne heb je de top bereikt, hier draait GR14 variante op een kruispunt rechts het bos in. Steeds rechtdoor, zijpaden rechts negerend. Aan een vorksplistsing rechts-rechtdoor aanhouden.Door dichte ondergroei over paden die wat modderig kunnen zijn kom je aan de bosrand. Je komt op een breder pad maar je moet onmiddellijk links weer het bos in (dalend).
> De padmarkering was hier niet zo duidelijk. Zie de foto rechts.

> GR14Var slaat echter aan de kerk van Faubourg rechtsaf. Dit deel van GR14Var valt echt tegen. Over de jaren is dit helaas een drukke asfaltweg geworden, ongeschikt om nog langer een GR-traject langs te laten lopen.
> Over het beekje de Yoncq nabij een oude molen en even later weer een overweg. Eindelijk weg van het drukke verkeer; het pad neemt in Autrecourt-et-Pourron een asfaltweg links en loopt na een overweg dadelijk rechts over een smalle asfaltweg.

Lentebloemen onderweg naar Beaumont-en-Argonne
Hondsroos	Rode kornoelje	Wilde akelei	Wilde weit

> Er is erg weinig padmarkering onderweg door het groene lover maar het routeverloop door het bos van Sommauthé ligt voor de hand: Steeds maar rechtdoor. Af en toe is het bospad nogal drassig.
> Na een tijdje kom je in een gedeeltelijk open landschap met wei en verderop veld. Het oude pad slingert in een zachte bocht naar Beaumont-en-Argonne toe.

> Bij de ingang van het dorp staat een kapel ter ere van Sint-Jan-de-Doper bij een vijver (picknickplek). Op de kalkstenen buitenmuren van de kapel zie je nog oude inscripties, wellicht ingegrift bij de woelig confrontatie hier in 1870 tussen het Pruisische en Franse legers.

> Het bevolkingsaantal van Beaumont-en-Argonne is de laatste 50 jaren met een derde gedaald, nog een goeie 400 zielen wonen hier. Opvallend in het dorp zijn enkele huizen rond de kerk die zijn gebouwd op zuilen. De kerk is gebouwd in een wat rare etagestructuur.

> De volgende eeuwen bereikt Mouzon zijn glorietijd. Als machtscentrum in Oost-Frankrijk wordt het stadje enkel voorgegaan door Reims. (In die tijd was Sedan nog geen deel van Frankrijk). Gezien de grensligging wordt Mouzon in de loop der eeuwen ook versterkt met wallen en bewaakte toegangspoorten. Dat belet niet dat ondermeer de troepen van Karel V en later ook de Spanjaarden Mouzon een tijd bezetten. Door zijn omwallingen en poorten kon het stadje ’s avonds volledig worden gesloten.
> Nog één van die poorten is overgebleven, de Porte de Bourgogne. Het is maar 5 minuten wandelen van de kerk tot deze toegangspoort. De fundamenten van de toren gaan terug tot de 12de eeuw, uiteraard was het bij militaire conflicten een strategisch doel. De toren werd dan ook later verscheidene malen heropgebouwd. In de toren is nu een klein museum, veel kans dat je voor een gesloten deur staat echter. Onderweg naar de poort zie je ook goed overblijfselen van de verschillende stadsomwallingen.

> GR14Var loopt verder naar het gehucht van Faubourg met zijn versterkte kerk. De huidige weg loopt over het oude traject van de Romeinse weg Trier-Reims. Op een topografische kaart kan je nog mooi zien hoe de oude weg doorliep naar de Mont de Brune.

> Helaas wordt even later weer de D4 bereikt en moeten we weer even op deze weg, tot Villers-devant-Mouzon. Links in de rue de la Bitche. Na een paar boerderijen rechts een pad op dat sterk stijgt naar een heuveltop. Boven wordt het pad grassig en loopt het naar Le Bois de Remilly.

> GR14Var loopt dwars door dit bos dat er behoorlijk modderig bij lag. Na 2 km bereikt het pad een T-kruispunt. Rechts hier. Even opletten want even later mis je makkelijk het pad naar links. Dit pad in noordoostelijke richting komt al snel aan de bosrand. Hier heb je een mooi zicht over hoe GR14Var verder loopt. De TV-antenne aan de overkant van de vallei is het volgende doel van de route. Eerst daalt GR14Var nog af naar Angecourt. Nabij een stenen bankje moet je rechts een zijpad nemen dat in de buurt van de kerk van Angecourt uitkomt. Het pad loopt vervolgens even links de D6 op (langs een dorpswinkel) om dan rechts in te slaan. Langs een lavoir (op de rechterkant) met lekker fris water (er staat specifiek aangeduid dat het water drinkbaar is). Nog verder afdalen langs de gerestaureerde gebouwen van een oude fabriek tot een kruispunt met een wegje waarover vroeger een spoorweg liep.

> Enkele maanden later heb ik dit door jagers geblokkeerde deel van de route opnieuw gewandeld. Zo had ik ook de kans hier om de omgeving in verschillende seizoenen te beleven.

> Blijf dalen en even later opent het bos zich. Rechts schitterende uitzichten over de Maasvallei met in de verte de woonblokken van Sedan. Voor jou in de vallei ligt Thélonne en hogerop zie je al hoe GR14 variante zal verder lopen: Weer stijgen, naar de beboste hoogten van de Marfée.
> In Thélonne kom je op asfalt. Aan de hoofdstraat door het dorp even links en dadelijk rechts (goed gemarkeerd) klimmen over een asfaltwegje naar Noyers.

> Aan de ingang van dit dorp links aanhouden en even verder nogmaals links tot je bij de hoofdingang van het Duitse oorlogskerkhof komt. Voor info over dit kerkhof zie etappe 19.
> Nog 100 meer rechtdoor over hetzelfde asfaltwegje en zo kom je na 39 km weer bij het hoofdtraject van GR14 (rechts om naar Sedan te wandelen, etappe 19).