©
Luc Selleslagh 2015 - 2024 Trekkings.be
> De Wijers is de nieuwe naam voor Park Midden-Limburg + Vijvergebied Midden-Limburg. 'Wijers' is een plaatselijke benaming voor viskweekvijvers. Daarvan zijn er niet een klein beetje maar ongeveer 1175! Vandaag hebben die wijers vooral een recreatieve functie of een natuurbeschermend karakter.
> De Wijers is echter veel meer dan waterplassen en vijvers. Je vindt er enkele van de mooiste heidegebieden die je in Vlaanderen kan aantreffen: De Maten, De Teut, Molenheide, Haagdoornheide liggen allemaal in deze natuurrijke regio die zich uitstrekt tussen Hasselt, Genk, Houthalen-Helchteren, Zonhoven, Diepenbeek, Heusden-Zolder en Lummen.
> Ook het domein Bokrijk met zijn openluchtmuseum en arboretum, de historische abdijhoeve van Herkenrode en de natuurdomeinen van Kiewit, Hengelhoef, Kelchterhoef en Bovy liggen allen binnen de afbakening van De Wijers.
> De enige alomvattende wandelroute om zowat de ganse Wijers te ontdekken is de bewegwijzerde Lange AfstandsWandeling door De Wijers of kortweg LAW De Wijers. In dit verslag nemen we je via die langeafstandsroute over 76 km hoofdroute + 10 km verbindingtrajecten mee langs alle boeiende hoeken waarlangs deze Limburgse wandelroute loopt.
De Wijers, 1001 vijvers... en veel meer
Lage Kempen en De Wijers
Realisatie van Langeafstandswandeling De Wijers
Hoe is dit verslag opgebouwd?
> We stellen op deze pagina kort de Langeafstandswandeling voor als
visitekaartje bij uitstek van De Wijers. Op de pagina
wandelinfo zetten we je aan de hand van eigen ervaringen op weg om zelf op stap te gaan met een pak
praktische planningtips. Daarna verkennen we in
4 lussen de hele LAW De Wijers
in detail.
> Dit is
enkel een persoonlijk wandelverslag, voor officiële informatie over De Wijers en zijn lange afstandswandeling kan je terecht op bij
Regionaal Landschap Lage Kempen (RLLK), ook voor bestelling van de wandelkaart. Ter plaatse zijn er
Wijers-onthaalcentra te Zonhoven (centrum), domein Kiewit, domein Bokrijk, Bolderberg (centrum), abdijhoeve Herkenrode en Hengelhoef bezoekerscentrum.
> De volgende pagina is bedoeld voor wie zelf op verkenning wil trekken over de langeafstandswandeling De Wijers. Een pak praktische tips, uit eigen ervaring...
> In 2004 werd vzw 'Regionaal Landschap Lage Kempen' (RLLM) opgericht, een samenwerking van lokale overheden (15 gemeenten), natuurverenigingen, toeristische diensten, enz. om gemeenschappelijke, overkoepelende projecten vlotter te kunnen realiseren, met name wat opwaardering van het landschap betreft. En het woord landschap mag ruim worden geïnterpreteerd: niet enkel behoud, herstel en diversifiëring van natuur maar ook de realisatie van recreatievriendelijke infrastructuur bijvoorbeeld. Landschap als een ruimte waar mensen en natuur samenkomen.
> Zoals je al wandelend zelf zal merken heeft RL Lage Kempen heel wat gerealiseerd de voorbije jaren. Ook de creatie van een langeafstandswandeling paste perfect in het beleidsplaatje. RL Lage Kempen kwam in navolging van het eerste 'Regionaal Landschap' in Vlaanderen (RL Hoge Kempen), dat al sinds 1990 bestond. Inmiddels zijn er 17 erkende Regionale Landschappen in Vlaanderen.
> In 2008 werd RL Lage Kempen ook definitief erkend door de Vlaamse overheid. Sein voor een professionele landschapsaanpak met een masterplan en met de hulp van moderne marketingmiddelen. De werking van RLLK wordt hoofdzakelijk gefinancierd door de Vlaamse overheid, Europese fondsen, de provincie Limburg en de betrokken gemeenten. Voor de meeste projecten werkt het RL samen met andere partners. Specifiek wat het realiseren van het wandelinfrastructuur betreft is die partner in de eerste plaats Toerisme Limburg.
> De Limburgse Lage Kempen vormen geen uniform landschap en zijn in vergelijking met de rest van Vlaanderen ook niet opvallend laag gelegen, zoals de naam suggereert. Zo wandel je in natuurreservaat De Teut tot een hoogte van 78 meter boven de zeespiegel. Het onderscheid met RL Hoge Kempen bestaat er vooral in dat dit laatste landschap grotendeels op het Kempens plateau ligt. Binnen de Lage Kempen heeft Het RL twee natuurparken afgebakend: Bosland en De Wijers. Ook abdij Herkenrode ligt in De Wijers, hoewel de Demervallei eigenlijk niet aansluit, hier heeft de historische link van de abdij met de wijers de doorslag gegeven.
> Er waren voor De Wijers al snel na de oprichting van RL Lage Kempen plannen om een langeafstandswandeling te maken. Al in 2006 was er een eerste ruwe uittekening van een tracé. Zoals je op het kaartje kan zien werd toen al de basis gelegd voor de structuur van de langeafstandswandeling die pas veel later effectief zou worden gerealiseerd: een lusvormig traject van ongeveer 80 km, met 3 interne verkortingstrajecten die een opdeling in 4 stevige luswandelingen mogelijk maakt.
> De motivatie voor een LAW was als volgt: "De realisatie van deze langeafstandswandeling zou niet alleen een serieuze meerwaarde betekenen voor het recreatieplan, maar zou het ook mogelijk maken wandelarrangementen aan te bieden waarbij de mensen van de ene naar de andere plaats wandelen waarbij hun bagage wordt nagebracht".
> De gekozen trajecten liepen zo maximaal mogelijk op delen van bestaande korte wandelingen in de regio. De bedoeling daarvan was ook om kostenbesparend te werken. Waar er al signalisatiepaaltjes stonden voor lokale wandelingen, zou enkel een bewegwijzeringsbordje van de LAW moeten worden toegevoegd. Slechts over een achtttal kilometers - waar geen lokale wandelpaden liepen - moesten extra wandelpalen worden voorzien. Deze ruwe uittekening paste ook in een uitgebreid recreatieplan voor wandelaars, dat met steun van de provincie Limburg werd voorgesteld in 2006.
> Toch duurde het nog 7 jaren vooraleer er werk werd gemaakt van de realisatie op het terrein. Waarom dat kwam is niet meteen duidelijk, het plan verdween misschien gewoon in een stoffige schuif? Of had het te maken met personeelswissels? Meer waarschijnlijk is dat er eerst bijkomende studies over een betere toeristische ontsluiting van De Wijers werden verricht (in samenwerking met Toerisme Limburg) en dat de realisatie van lokale wandelnetwerkjes prioriteit kreeg.
> In 2012 werd uiteindelijk het project voor een LAW weer opgepikt. Het bijgestelde routetracé werd bewegwijzerd in 2013. De openstelling liep nog wat vertraging op, de datum van openstelling tijdens de herfst van 2013 werd niet gehaald. Het is helemaal niet ongewoon dat de realisatie van een nieuwe langeafstandsroute herhaaldelijk vertraging op loopt. Grote borden met daarop het route-overzicht werd geplaatst op 15 punten op de langefstandswandeling tijdens de zomer van 2014. De wandelkaart met infoboekje werden voor het eerst te koop aangeboden op de Dag van de Wijers, 28 september 2014. Daarmee was langeafstandswandeling De Wijers vanaf die dag ook opengesteld voor het publiek.
> Inmiddels hebben reeds duizenden wandelaars de langeafstandstandswandeling of delen ervan afgewandeld. Sinds 2019 is de exclusieve routekaart en bijhorend routeboekje niet meer te verkrijgen, ze werden sinds 2020 vervangen door een streekkaart waarop ook de langeafstandswandeling is ingetekend.
De Wijers, eerste logo / huidige logo
Eerste tracé-ontwerp in 2006