> Zoek het meest zuidelijke punt van Wallonië op, het Gaumse dorp Torgny, steek daar de Franse grens over richting Montmédy en meteen ben je in een streek vol intrigerende landschappen, geschiedenis en natuur. In dit stukje noordelijk Frans Lotharingen van het departement 'Meuse' loopt een wel erg onbekend lange afstandspad: 'Le Chemin du Roi Dagobert', een 113 km lang circulair Streek-GR-pad, gemarkeerd met geelrode streepjes.
> De streek is zonder meer fascinerend en het pad van Koning Dagobert II passeert een rist merkwaardige plekken in een wat mystieke sfeer. De wijze waarop het pad is uitgezet daarentegen is nogal rommelig, met een padmarkering van matige kwaliteit. Zelf hebben we heel wat moeten zoeken en af en toe verdwalen hoorde daar bij. In dit verslag, het eerste op internet over dit lange afstandspad, proberen we alles zo duidelijk mogelijk voor te stellen en stoppen we een pak tips in je rugzak om van je wandeltocht een zorgeloze en erg te smaken ervaring te maken. Update 21 dec 18: Zowel de routebeschrijving als de kaart hieronder zijn niet meer update.
GR de Pays Aux Marches de Meuse
Startpagina > Wandelen > Pad van Koning Dagobert
Voorstelling
Achtergrond van de wandelroute van Sint-Dagobert.
Wie was Dagobert II ?
Routeverloop en hoogtepunten 't kort
Hoe is dit verslag opgebouwd?
> We stellen op deze pagina kort het Pad van Koning Dagobert voor. Op de pagina wandelinfo zetten we je aan de hand van eigen ervaringen op weg om zelf op stap te gaan met een pak praktische planningtips. Na een korte inleiding over Stenay verkennen we in 4 etappes de hele wandelroute meer in detail.
> Dit is enkel een persoonlijk wandelverslag, voor officiële informatie over het Pad van Koning Dagobert contacteer de Franse GR-organisatie FFRP, de Cercle Saint-Dogobert te Stenay of de toeristische dienst van Stenay.




> Dagobert werd in 652 geboren als zoon van de Merovingische koning Sigibert III. Hij was amper 4 toen zijn vader stierf en hij dus troonopvolger zou worden. Dat was buiten de hofmeier Grimoald gerekend, die Dagobert liet verbannen naar Ierland om van hem een monnik te maken. Grimoald plaatste zijn eigen zoon, Childebert, op de troon. Childebert werd in 662 opgevolgd door Childerik II. Deze koning werd vermoord in 675 door edelen waarmee hij in een machtstrijd was verwikkeld.
> In 674 werd Dagobert II terug uit ballingschap gehaald door de Austrasiërs. Zo kon hij een groot deel van zijn erfgronden recupereren om in 676 koning te worden. Dagobert regeerde over Austrasië, een gebied dat zich uitstrekte van Reims en de Vogezen tot de Maas- en Scheldemonding in de latere Nederlanden. Vanuit zijn verblijf in Stenay ging hij op 23 december 679 jagen in het bos van Woëvre. Tijdens een middagslaapje bij de bron van Aphrys (de 'bron van Dagobert') stak één van zijn dienaars hem met een mes in zijn oog.
> Over wie er achter dit complot zat zijn er verschillende theorieën. Een andere versie vertelt dat Dagobert vermoord werd tijdens zijn middaggebed (maar dat is mogelijk een 'gechristianiseerde' versie van de gebeurtenissen). Feit is dat Dagobert II ter plaatse stierf. Zijn lichaam werd eerst nog overgebracht naar de plaats waar zich nu het kasteel van Charmois bevindt om 's avonds te worden overgebracht naar Stenay om er begraven te worden.
> Dagobert II regeerde dus maar 3 jaren over Austrasië. De dood van koning Dagobert II betekent ook de start van een aantal beroemde historische raadsels waarbij ook het Zuidfranse mystieke dorp Rennes-le-Château een rol speelt. Dagobert II werd in 872 als martelaar heilig verklaard. Zijn feestdag valt op 23 december. Nog elk jaar richt de Kring van Sint-Dagobert een pelgrimstocht in met cultureel-historische inslag naar de bron van Aphrys, nu ook bekend als de bron van Sint-Dagobert. Onze wandelroute passeert langs die bron uiteraard. Dagobert II wordt vaak beschouwd als de laatste echte Koning van de Merovingers in de stamlijn van Clovis. Na hem begint een periode van vazalkoningen (of van de zogenaamde 'vadsige koningen') waarna later de Karolingers aan de macht kwamen.
> Een GRP of Grande Randonnée de Pays is een Grote Routepad dat circulair loopt in een streek. De afstand is meestal minder lang dan een klassiek GR-pad, dat meestal doorlopend is. Ook de padmarkering verschilt: Voor een GRP wordt geelrode streepjes geverfd ipv witrode. Een GRP is dus het Franse equivalent van wat in Vlaanderen bekend staat als een Streek-GR of in Nederland als een Streekpad.
> Rond de creatie van de Sint-Dagobert wandelroute hangen al even veel mysteries dan rond de oude streekgeschiedenis zelf. Vermoedelijk werd de wandelroute uitgewerkt eind jaren '80 of begin jaren '90 op initiatief van de Cercle Saint-Dagobert II uit Stenay. Dat is een historische kring die in 1983 werd opgericht en zich vooral bezig houdt met de studie van het Merovingische tijdvak en met Koning Dagobert II in het bijzonder. Dagobert II stierf immers in de buurt van Stenay in een mist van raadsels.
> Tegenwoordig wordt het westelijke deel van de GRP Dagobert niet enkel onderhouden door de Cercle Saint-Dagobert II maar ook door anderen (wandelclubs?) die onder de koepel van het departementele comité van de Franse wandelorganisatie FFRP werken. Extra heeft de Cercle Saint-Dagobert II ook nog eens kortere circuits uitgewerkt die zijn gemarkeerd met het logo van de Kring. Komt daarbij dat de historische kring sinds 2010 ook een deel van de route heeft gemarkeerd met echte Sint-Jakobsschelpen om het Dagobertpad te integreren als onderdeeltje in een lange route naar Santiago de Compostela (een verlengstuk van de Waalse Via Arduinna).
> Na 2005 is het traject van de GRP ook nog eens hertekend, waarbij topokaarten en de gids niet werden aangepast en de oude padmarkering niet werd verwijderd. Samengevat: Het is een behoorlijke wirwar om te proberen de loop van de huidige GRP Sentier de Saint-Dagobert II te volgen! We komen hierop terug in de pagina met wandelinfo en in de etappepagina's en proberen de huidige loop van deze GRP zo helder mogelijk voor te stellen.
> Hoewel de Wandelroute van Koning Dagobert oorspronkelijk ook door het centrum van Stenay liep, is dat sinds enkele jaren niet meer het geval. Een bezoek aan het Maison du Tourisme in Stenay om gids en kaarten van het pad op te pikken is haast noodzakelijk voor je aan met deze 113 lange GR start. Vlak naast het toerismekantoor ligt dan ook het verzekeringskantoor van Mr Bonnefoy en onder dat gebouw ligt de crypte van Sint-Dagobert evanals een kleine tentoonstellingsruimte over de Merovingers en Dagobert II. Zeker niet te missen dus om 'in de juiste sfeer te komen'.
Aangezien het wandelpad circulair is uitgezet kan je het aanvangen waar je wil, zelf vertrekken we even te noorden van Stenay, vanuit het nabijgelegen Martincourt-sur-Meuse:
* 0 km Martincourt-sur-Meuse: Een straatdorp dat grondig werd verwoest in WO II. Een asfaltweg stijgt over bijna 2 km naar de Ferme d'Heurtebise om daar de bosrand te volgen van het Bois de Pèlerin tot voorbij een moderne windmolen. Door het bos van Bronnelle komen we op het rustige valleiwegje naar
* 8,7 km Brouennes. Via veld- en asfaltwegen de D947 kruisen en dan over een oude weg door veld en bos tot het stille tweelingdorp
* 14,5 km Quincy-Landzécourt. Nog een rustig pad brengt je in de vallei van de Chiers met
* 18,0 km Vigneul-sous-Montmédy. Over landelijke asfaltwegjes klim je naar
* 20,7 km De top van de stad Montmedy, vlakbij de omwalde Vauban-citadel die zeker een bezoek waard is. Het Sint-Dagopbertpad daalt van de citadel in Montmédy naar het laaggelegen deel van de stad, bij de rivier Chiers. We nemen de asfaltweg helemaal tot bij de kerk van
* 24,2 km Villecloye. Dit is nog een typisch streekdorp, opgetrokken in bruine zandsteen en met oude huizen. We verlaten het dorp langs een uniek natuurgebiedje waar je in mei ondermeer zeldzame orchideeënsoorten kan waarnemen.
* 27,6 km Bazeilles-sur-Othain, nog een typisch Lotharings dorp. Over meestal geasfalteerde veldwegen gaat het nu een tijd over een landbouwplateau tot we dalen naar het kleine
* 31,9 km Flassigny. Een leuke bospad leidt ons tot een
* 34,3 km Afslag met een asfaltwegje naar het vlakbijgelegen kerkhof van Saint-Hilaire. Niet te missen! Een schitterend geheel van mooie oude grafzerken, een oeroude, zuiders uitziende kapel en zowaar een knekelhuis. We dalen naar
* 35,0 km Marville. Je moet hier zeker even tijd nemen om door de straten van dit oude koopmansstadje te flaneren en te genieten van enkel mooie gevels.
* 55,2 km De padmarkering leidt ons af naar rechts, dwars door het Woud van Woëvre naar
* 59,7 km Het kasteel van Haut-Charmois. Dit is de plaats waar Dogobert II zou zijn heen gevoerd toen hij in 679 werd vermoord. Er is nu een trekkersgîte en een artisanaal brouwerijtje.
* 64,2 km Terug op de afsplitsing van het hoofdpad met het pad naar Charmois.
* 64,7 km Bron Sint-Dagobert. Meer boswegen en de grassige bedding van een oude tramlijn leiden ons helemaal tot in
* 70,9 km Lion-devant-Dun. Het dorp is mooi gelegen in een soort natuurlijk amfitheater, gevormd door de langgerekte halfronde heuvel 'Côte St. Germain'.
We lopen de heuvel helemaal op en boven vervolgen we rechtdoor tot een
* 74 km Prachtig panorama op een parapentelanceerplaats. Van hieruit even 1 km terug wandelen en dan door het bos afdalen naar de vallei om naar het volgende dorp te lopen:
* 79,5 km Milly-sur-Bradon. Een grote megaliet staat op minder dan 100 meter van het pad maar je moet er wat naar zoeken want hij staat verstopt in een boomgaard. Via prettige veldwegen en graspaden komen we langs de omwalling van het oude Dun-sur-Meuse.
* 82,9 km Dun-sur-Meuse Maasbrug. Eens de laatste huizen van Dun voorbij klimmen we door mooi en afwisselend bos om daarna af te dalen naar het schitterend gelegen dorp
* 87,4 km Mont-devant-Sassey. Een bezoek aan de indrukwekkende pelgrimskerk is zeker de moeite, zelfs als ze gesloten is. Een lang bostraject volgt nu. Via de Ferme de Ste Marie bereiken we
* 96,4 km Halles-sous-les-Côtes, een klein dorp. Voornamelijk over asfalt lopen we langs meer dorpen:
* 98,2 km Beauclair, en
* 100,0 km Beaufort-en-Argonne. Meer asfalt onder de wandelschoenen tot we weer bos intrekken (opletten voor de padmarkering!). Als het bos weer opent komen we in de buurt van Maison Blanche op een verkeersweg naar Stenay. Rechts om dan links over veldwegen koers te zetten naar:
* 110,0 km Cesse. Vanuit dit dorp lopen we weer naar de Maas, die we even volgen om ze over te steken en weer op ons beginpunt te komen:
* 113,2 km Martincourt-sur-Meuse.
* 35,4 km Bij het verlaten van Marville opletten om de juiste GR-markering te volgen, loop door de Rue de Chavillard. Nu volgt een lang monotoon stuk over een asfaltstreep, steeds maar rechtdoor tot je na bijna 2 uren een dorp nadert:
* 41,9 km Jametz. Links net voor je de grote weg bereikt en aan de andere dorpszijde rechts, de verkeersweg over en dan over rustige wegen en graspaden naar
* 45,9 km Remoiville. Dit dorp, gelegen op een moderne pelgrimsroute naar Santiago de Compostela, doorkruisen we. Het indrukwekkende kasteel van Louppy-sur-Loison laten we links liggen om koers te zetten naar
* 49,7 km Juvigny-sur-Loison. Een tijd later komen we het grote Woud van Woëvre binnen.
> Op de volgende pagina stellen we Dagobert wandelroute uitgebreid voor en stoppen we een pak praktische informatie in je rugzak.
Dagobertpad in de omgeving van Côte St-Germain
GRP Sint-Dagobert


De schedel van Dagobert II te Mons
(foto Maison de la Memoire - Mons)
Dagobert II (Gravure Pannier rond 1850)
Pad naar Remoiville
Kapel en kerkhof van Saint-Hilaire (Marville)
Mannetjesorchis
Chemin de St-Dagobert - 113 km