> Bij de Rijselpoort verlaat GR 131 de wallen. Wandel je echter door op de wallen dan zie je nog resten van middeleeuwse burchttorens, schietkoepels van WO I en het kruitmagazijn. Maar dus bij de Rijselpoort, ter hoogte van een klein oorlogskerkhof afgedaald, de poort door, de walgracht over en nog voor de zuiderring links een (fiets-)pad links op. Je loopt hier nog even langs een vooruitgeschoven stuk Vaubanversterking (buitenvesting) over 100 meter. Even opletten bij het einde van de muur want de GR gaat rechts over een onopvallend paadje langs de muur en draait errond.

> Het paadje loopt naar de zuiderring, voorzichtig over gestoken. Hoewel aan de overzijde een infobord staat van GR-paden was ik er toch in geslaagd om hier in de verkeerde richting te starten. Je moet dus door het poortje naar rechts en het natuurgebied rond de enorme vijver met de naam 'Verdronken Weide' rondwandelen in tegenwijzerzin over het graspad.

> Onderweg veel boeiend vogelleven. Er is een vogelkijkhut van waaruit je rustig de vogels kan bestuderen. Een paar hekjes door onderweg en er zijn rustbanken langs het aangename graspad. GR 131 loopt voorbij het einde van de Verdronken Weide langs een oude waterinstallatie en gaat wat verder rechts van het Vijverhuis (hotelkamers) een asfaltwegje op langs de oever van de Zillebekevijver.

> De spoorlijn over en wandelen tot op de Komense Weg. Deze - wat vervelende verkeersweg - volgen naar links over zowat 300 meter om dan bij de eerste huizen rechts te gaan, de Verbrandemolenstraat in. Dit wegje een tijd volgen en voor je bij nog een oorlogskerkhof komt (Woods Cemetery, 326 doden), moet je links gaan.
> Door een bosdreef van grauwe abelen gaat het lichtjes omhoog door het Molenbos. De eerste zijwegen negeren en licht stijgen om dan ter hoogte van betonnen huisje en een rustbank naar rechts te gaan. Niet voor lang. Nog voor een vijver gaan we links een pad op om dan bij een T-kruising rechts te gaan. Rustbank en einde GR 131!

Menenpoort
> Je kan er niet omheen, ook in de stad Ieper zelf zijn de vreselijke herinneringen aan WO I volop aanwezig. Uiteraard in de eerste plaats onder de Menenpoort. Maar liefst 185.000 soldaten stierven in de wijde omgeving rond Ieper, de 'Ypres Salient', en dat cijfer betreft dan nog enkel de geallieerde soldaten. Ze vielen tijdens de verschillende uitputtende veldslagen en loopgravengevechten tussen 1914 en 1918.
> Op het einde van Wereldoorlog I was Ieper zelf één grote ruïne, zodanig verwoest dat - als het van de Britse Mininster van Oorlog afhing (toen al Winston Churchill) - Ieper niet meer zou worden heropgebouwd. Er werd even gedacht om elders een kompleet nieuwe stad te bouwen en van het oude Ieper één groot monument te maken ter herinnering aan de massa gesneuvelden. De Ieperlingen zelf zagen dat anders en wilden in de eerste plaats hun stad en leven weer heropbouwen.

> Voor de Menenpoort, waardoor de duizenden soldaten destijds naar de dodelijke fronten trokken, werd een compromis gevonden om ze in een eerste fase niet herop te bouwen. Rond 1920 ontworpen de Britten hier een nieuwe herdenkingspoort. Niet alle namen van gesneuvelden zouden er op kunnen maar toch bijna 55.000. (De namen die je onder de poort ziet zijn slechts een deel, je kan nog een verdiep hoger stappen.) De namen zijn die van de gesneuvelden zonder gekend graf maar eigenlijk is het monument een eerbetoon aan alle geallieerde gesneuvelden en vandaag zelfs nog meer algemeen bekeken aan alle dode soldaten. Onderhoud wordt verzorgd door de Gemenebestcommissie van oorlogsgraven, die instaat voor het onderhoud van alle Gemenebest kerkhoven overal ter wereld. Bijzonder is ook dat hier sinds 1928 iedere avond om 20 u de 'Last Post' onder de poort weerklinkt, gespeeld door de klaroenblazers van de Ieperse brandweer. Het eerbetoon trekt vele honderden bezoekers aan iedere avond, waaronder nogal wat groepen Britse leerlingen en studenten.

Ieper
> Zonder meer het indrukwekkendste gebouw van Ieper is de lakenhalle. Oorspronkelijk gebouwd in de 13de eeuw, is het één van de grootste gotische constructies in Europa. Dit gebouw bewijst ook hoe historisch belangrijk de lakennijverheid van Ieper moet zijn geweest in de 13-14de eeuw.
> Ieper ontstond als een bescheiden nederzetting aan de Ieperlee en langs de weg tussen Rijsel een Brugge. In de 10de eeuw werd Ieper versterkt en in 1170 werden stadsrechten toegekend door Filips van den Elzas.

> De stad moet dankzij de lakennijverheid eind 13de eeuw één van de grootste van Vlaanderen en verre omstreken zijn geweest. Het eerste Ieperleekanaal, dat we tijdens de vorige etappe lang volgden, werd ook in die periode aangelegd en beter bevaarbaar gemaakt. Alles dankzij de bloeiende lakennnijverheid dus. Vanaf de 15de eeuw ging het economisch bergaf en over de eeuwen heen verwaterde het belang van Ieper tot een provinciestadje. De fantastische lakenhalle die je nu in Ieper ziet is echter een replica van de middeleeuwse lakenhalle. Ook dit gebouw ontsnapte niet aan het oorlogsgeweld van 1914. De lakenhalle brandde uit en werd de volgende jaren nog verder verwoest. De natuurgetrouwe heropbouw duurde tot 1967. Midden in de lakenhalle torent het belfort van Ieper. Zoals alle belforten van België staat het gebouw dus ook op de UNESCO-lijst van uniek patrimonium van de mensheid.
> Om de drie jaar trekt de kattenstoet door Ieper en dan worden er pluchen katten uitgegooid vanop het belfort. Tot 1817 waren dat zelfs levende katten! Die traditie gaat eveneens terug tot de bloeitijd van de lakennijverheid van Ieper. Mogelijk eind 14de eeuw maar misschien nog veel vroeger. Er was op een moment blijkbaar een ratten- en muizenplaag in de stad en de katten werden 'ingevoerd' als effectief bestrijdingsmiddel. Bleek echter dat na een tijd op hun beurt de vele katten voor overlast zorgden. Men vond er dus niks beter op dan ze 'feestelijk' vanop de hoge torens in de stad uit te gooien. Onnodig te zeggen dat de beestjes dat gewoonlijk niet overleefden. Die traditie ging door tot in 1817, toen voorlopig de laatste kattenfeesten plaats vonden. Tegenwoordig gaat de kattenstoet driejaarlijks uit. Zo'n 2000 figuranten nemen er aan deel en de stoet trekt zo'n 50.000 bezoekers.
> Rond het Marktplein merk je zeker nog een paar oude (gerestaureerde) gevels op. Enkele hoge kerktorens pieken de hemel in, allen eveneens heropgebouwd na WO I. In de lakenhalle vind je het Flanders Fields museum en kan je terecht voor heel wat literatuur en brochures over Ieper, de streek en de oorlog. Ook zeer aan te raden is een wandeling over de vestingwallen van Ieper maar het traject van GR 131 leidt ons daar straks mooi over.

> Verkenning van het laatste stukje GR 131. Ik zet eerst even 'een stapje opzij' en neem de tijd voor een slentertocht door de Ieperse binnenstad. Via de Menenpoort loop ik naar de indrukwekkende lakenhalle en over de pleintjes voor en achter de lakenhalle. Terug bij de Menenpoort loop ik weer de Ieperse wallen op. Een fijn GR-traject, onderweg maken infoborden je wijzer over de zeer goed bewaarde omwalling.

Zillebekevijver
> De vijver ontstond kunstmatig in de 13de eeuw, als gevolg van de afdamming van de Zillebeek. Aanvankelijk was het een reeks van kleinere vijvers maar deze werden al snel samengevoegd tot één grote vijver van zowat 28 hectaren. Het zo gecreëerde waterreservoir stond in dienst van de lakennijverheid van Ieper maar diende ook om de zeer snel groeiende bevolking van Ieper van water te voorzien en om het grachtensysteem van Ieper bij te vullen.

> Qua vogelleven is de Zillebekevijver minder interessant dan de Verdronken Weide. Het zijn vooral de dompelende futen die de show stelen op de vijver. Tot vandaag is de Zillebekevijver belangrijk voor de waterhuishouding van de streek. Ook nu nog worden er dagelijks duizenden kubieke meters water opgepompt en gezuiverd voor drinkwatervoorziening.

> Het Vijverhuis is oorspronkelijk een pompstation, gebouwd in 1902. De voorbije decennnia werd het gebouw, dat eigendom was van de gemeente Ieper, uitgebaat als horecazaak. Je kon er ook pedalo's huren om op de Zillebekevijver te varen. Het was een populaire pleisterplaats voor de vele fietsers en wandelaars in de streek. In 2008 gingen de uitbaters failliet en de stad Ieper vond geen nieuwe huurder. In 2009 werd besloten het complex te verkopen. Er is nu een hotelcomplex van gemaakt met een tiental kamers.

Verdronken Weide
> Een natuurgebied in beheer door Natuur & Bos. Meer dan 100 vogelsoorten worden gespot op de diepe en ondiepere waters van de Verdronken Weide. Halverwege het traject is een vogelkijkhut van waaruit je uitkijkt op stukken 'verdronken land' dat druk wordt bezocht door een verscheidenheid aan vogelsoorten. Een verrekijker meebrengen is een goed idee. Rietkragen, wilgenbosjes, moerassig gebied en houtwallen bieden ook een habitat voor langere verblijvers naast de trekvogels. Ook kleine knaagdieren vinden er een schuilplaats. Poeltjes en plassen dan weer trekken ook reptielen aan zoals salamanders en kikkers. Omliggend groen wordt kort gehouden door schapen en runderen, zodat de diversiteit in planten er maximale kansen krijgt.

> Eerste paadje links, een oeverpad langs de Zillebekevijver tussen hoge bomen. Futen dompelen in het water. Veel rustbanken. Op het einde van de vijver rechts tot op de centrumweg door Zillebeke. Rechts langs de kerk en op een T weer rechts en na 50 meter links een buurtpad op dat langs een speelweide loopt. Aan een betonnen electriciteitscabine rechts, even een wijk in. Na 50 meter links een pad op dat na een bocht als betonnen voetwegel naar een oorlogskerkhof loopt.

Domein Palingbeek & Molenbos
> Het provinciaal domein Palingbeek en het aangrenzende Molenbos zijn vandaag één van de mooiste natuurplekken van West-Vlaanderen. Oorspronkelijk was het natuurgebied veel kleiner en onderdeel van een kasteeldomein. Ook hier woedde het oorlogsgeweld genadeloos, alles werd kapot geschoten of gebombardeerd in de loopgravenoorlog, zodat het er tijdens WO I meer maanlandschap moet zijn geweest dan een brok natuur. Veel militaire kerkhoven, zoals Hedge Row Trench Cemetery. In de bossen en graspartijen zal je echter ook nog oude bomkraters ontdekken, soms ook gebruikt na de oorlog om onontplofte springstof onschadelijk te maken. Het Molenbos in de onmiddellijke omgeving van waar GR 131 eindigt bij GR 128 moet doorsneden zijn geweest van loopgraven, met de Duitse en Britse loopgraven parallel op korte afstand van elkaar.

> Een andere merkwaardigheid in natuurdomein Palingbeek zijn de resten van het kanaal Komen - Ieper. We maakten al kennis met dit kanaal tijdens de vorige etappe, op de plaats waar dit kanaal uitmondt in het Ieperleekanaal. Het kanaal Komen - Ieper kan gerust worden geklasseerd bij de lange reeks van grote openbare werken in België die totaal nutteloos zijn geweest. Het was de bedoeling in de 19de eeuw om de verarmde Westhoek met dit kanaal aan te sluiten op de Leie en zo ook Ieper en de IJzervallei met de florissante industrie in de Leievallei en Noord-Frankrijk te verbinden. Het werd één grote mislukking, te wijten aan de onstabiele grondlagen ter hoogte van Palingbeek waar de zandlaag op de waterscheidingslijn rust op een kleibodem. Na jarenlang plannen maken vingen de werken in 1864 aan. Eerst werd in Palingbeek getracht om tot tweemaal toe een tunnel te graven. Toen dat mislukte koos men voor een diepe sleuf. De ijzeren brug over de sleuf stortte in 1913 in en ook de kanaalwanden werden bedreigd door grondverschuivingen. De doodsteek voor het kanaal, de pogingen werden op den duur opgegeven en er heeft nooit een schip door het kanaal gevaren. Als je al van een succes kan spreken dan is dat omwille van de natuur die in de verlaten bedding al snel voor een apart biotoop zorgde. Het langgerekte groene lint van Ieper naar Komen is een interessant migratiegebied voor planten, dieren en vogels. Meer informatie over het domein Palingbeek kan je zeker vinden in het bezoekerscentrum daar.

Ieperse stadswallen
> Ieper bezit misschien wel de mooiste en best bewaarde stadswallen van België. Het huidige uitzicht wordt vooral bepaald door het ontwerp van de beroemde Franse militaire architect Vauban. Ze werden gebouwd tussen 1678 en 1713.

> Toch zal je nog heel wat oudere elementen kunnen ontdekken in de omwalling. Ieper was immers in de 10de eeuw al een nederzetting met een aarden wal. Eind 14de eeuw werd de eerste stenen omwalling gebouwd, daarvan kan je nog resten zien in de vorm van 2 dikke donjonfundamenten in de huidige Vauban-omwalling (niet op het traject van GR 131), zoals de Leeuwentoren. Ook de middeleeuwse toegangspoorten werden geïntegreerd of gedeeltelijk gewijzigd in de plannen van Vauban. Best bewaard is de Rijselpoort, waar GR 131 de stad Ieper verlaat. Hoewel, Vauban heeft de stoere torens van de poort wel flink 'ingekort'. De prestigieuze plannen van Vauban bevatten ondermeer eilanden, voorversterkingen, grachten en weiden die onder water konden worden gezet. Niet ver van de voetgangersbrug kan je nog een poternetrap zien, bedoeld om toegang te geven tot bootjes op de grachten, vandaag mooi geïntegreerd als aanloop naar de voetgangersbrug. In de wallen zijn ook kazematten gebouwd, voor troepenstationering. Ze werden nog gebruikt als schuiloord tijdens de voorbije Wereldoorlogen.

> Latere toevoegingen aan de versterkingen kun je zien in de vorm van een kruitmagazijn (1817) uit de Hollandse periode maar gebouwd op 'Franse fundamenten' (niet langs GR 131). Wellicht door de tot 3 meters dikke muren en het dikke gewelf is het één van de weinige oude gebouwen in Ieper die de verwoestingen van WO I doorstonden. Uit WO I kan je ook nog 2 geschutskoepels zien, bedoeld voor afweer met machinegeweren.
> Op en rond de wallen werd tot in de jaren '90 een strikt parkbeleid gevoerd. Nu wordt eerder gekozen voor een natuurlijker uitzicht met streekeigen soorten van struiken en bomen. Hopelijk wordt ook de boom waaraan de stad Ieper en het Ieperlee-kanaal hun naam danken niet vergeten: De iep, ooit zo talrijk in de Westhoek maar door ziekten nu eerder een zeldzaamheid geworden.

Zillebeke
> Het dorpje met zijn stoere Sint-Catharinakerk (opgebouwd na WO I) heeft een paar aantrekkelijke plekken, zoals de Zillebekevijver en natuurgebieden Molenbos en Palingbeek. Het zijn echter vooral de vele oorlogssites die ook talrijke buitenlandse bezoekers aantrekken. Veel Gemenebestkerkhoven maar vooral de waanzinnige oorlogslocaties van Hill 60 en Hill 62 zijn zeker een bezoek waard.

Larch Wood Cemetery
> Het oorlogskerkhof Larch Wood Cemetry (= Lorkenbos Kerkhof). 856 doden uit de Gemenebestlanden zijn hier begraven, voornamelijk Britten. Nabije tunnels waren tijdens WO I het hoofdkwartier van een aantal geallieerde reservebataljons. Behalve de doden die hier in de onmiddellijke omgeving stierven, werden ook de overblijfselen van soldaten naar hier verplaatst die in de oorlogsjaren snel waren begraven op de vele gemeentelijke kerkhoven in de Westhoek of die waren begraven op oorlogskerkhoven van gevallen Duitsers. Niet alle lichamelijke resten werden geïdentificeerd, slechts een 60 %.

> 50 meter verder en midden in het Molenbos eindigt GR 131! Er staat hier een bord van GR-paden en je stoot hier op een andere GR, dat is GR 128 Vlaanderenroute (stond niet aangeduid).
> Als je hier GR 128 rechtdoor wandelt dan volg je een prachtig traject door domein Palingbeek en kom je na 2 km uit op een GR-kruispunt bij het oude kanaal Ieper - Komen. Van hieruit kan je alle kanten uit maar om weer snel naar Ieper te wandelen kan je Streek-GR Heuvelland volgen over het geasfalteerde pad langs het kanaal Ieper - Komen.
> Wandel je bij het einde van GR131 naar links dan kom je over GR128 na 2 km uit bij de interessante oorlogssite Hill 60.

> Misschien wel de meest gepaste afsluiter op het einde van je meer dan 100 km lange tocht over GR 131 is The Last Post onder de Menenpoort te Ieper. Iedere avond om 20 uur wordt hier op eenvoudige maar gepaste wijze eer gebracht aan de tienduizenden jonge mannen voor wie dit nu vredevolle gebied een hel betekende en die hier hun leven lieten.