Startpagina
> Wandelen > GRP 575
> Tussen de jeugdherberg van Namen en Mozet is een 12,5 km lange verbindingsroute gemarkeerd die aansluiting geeft op de hoofdroute van GRP 575. Het traject loopt een tijd langs de rechteroever van de Maas te Jambes, met uitzichten over de citadel van Namen en de samenvloeiing van Samber en Maas. Daarna gaat het door veld weg uit de Maasvallei, naar Erpent en door bos naar de hoeve van Bossimé. De aansluiting in open veld wordt bereikt na nog een bospassage. Dit is eigenlijk een 'gerecupereerd' deel uit de tijd dat GR 575 werd ontworpen in de jaren '70.
> Enkel deze aanlooproute plannen om onderweg langs GRP 575 gebruik te maken van de jeugdherberg van Namen heeft eigenlijk weinig zin, want het is toch 12,5 km wandelen vanaf de hoofdroute. Overnachten in de JH is in dit geval enkel interessant als je die plek gebruikt als start- of eindpunt van je tocht.
> In Jambes zijn (op 1 km van de aanlooproute) 2 treinstations. Ze liggen op een verschillende lijn! Vanuit station Jambes-Est kan je naar Namen, Sart-Bernard, Ciney of Leignon sporen. Vanuit het hoofdstation kan je sporen naar Namen en door de Maasvallei (Huy, Amay, Andenne-Seilles). Beide stations liggen maar op een paar 100 meter van elkaar.
> Alle voorzieningen in Jambes, gescheiden van Namen door de Maas. Geen andere voorzieningen langs de route, ook niet in Mozet. Deze aanlooproute is goed bewegwijzerd vanaf de jeugdherberg van Jambes.
> In Jambes zijn (op 1 km van de aanlooproute) 2 treinstations. Ze liggen op een verschillende lijn! Vanuit station Jambes-Est kan je naar Namen, Sart-Bernard, Ciney of Leignon sporen. Vanuit het hoofdstation kan je sporen naar Namen en door de Maasvallei (Huy, Amay, Andenne-Seilles). Beide stations liggen maar op een paar 100 meter van elkaar.
> Alle voorzieningen in Jambes, gescheiden van Namen door de Maas. Geen andere voorzieningen langs de route, ook niet in Mozet. Deze aanlooproute is goed bewegwijzerd vanaf de jeugdherberg van Jambes.
Stuw La Plante
> De stuw van La Plante dateert in haar huidige vorm uit de jaren '80, toen een verouderd en gevaarlijk systeem van naaldstuw werd vervangen op dezelfde plaats. Het sluisgedeelte bevindt zich bij de linkeroever. Het stuwbeheer gebeurt vanuit een sluiswachterstoren en wordt aangepast aan de waterstanden. Naargelang het debiet kunnen de kleppen worden 'opgestuwd' waardoor onder de barrage een sterkere waterdoorstroming ontstaat.
> De stuw van La Plante dateert in haar huidige vorm uit de jaren '80, toen een verouderd en gevaarlijk systeem van naaldstuw werd vervangen op dezelfde plaats. Het sluisgedeelte bevindt zich bij de linkeroever. Het stuwbeheer gebeurt vanuit een sluiswachterstoren en wordt aangepast aan de waterstanden. Naargelang het debiet kunnen de kleppen worden 'opgestuwd' waardoor onder de barrage een sterkere waterdoorstroming ontstaat.
Pont de Jambes
> De Pont de Jambes ziet er middeleeuws uit en past perfect bij de achterliggende citadelversterkingen van Namen. Mogelijk lag hier al een brug tijdens de Romeinse periode maar in tegenstelling tot de Romeinse bruggen in Huy, Dinant en Luik is hier helemaal geen bewijs van. Wellicht ging het dan over een houten brug. Zeker is dat er vanaf de 13de eeuw een stenen brug ligt.
> De Pont de Jambes ziet er middeleeuws uit en past perfect bij de achterliggende citadelversterkingen van Namen. Mogelijk lag hier al een brug tijdens de Romeinse periode maar in tegenstelling tot de Romeinse bruggen in Huy, Dinant en Luik is hier helemaal geen bewijs van. Wellicht ging het dan over een houten brug. Zeker is dat er vanaf de 13de eeuw een stenen brug ligt.
Pont des Ardennes
> De autobrug 'Pont des Ardennes', uitgetekend in 1951 en gebouwd in 1954, was met 138 meter lengte ooit de langste stalen brugoverspanning in België. Spectaculair voor die tijd dat de brug zonder extra pijlers in de Maas werd gebouwd. Dat record bleef overeind tot 20 jaren later in het nabijgelegen Beez de brug voor de E411 over de Maas werd getrokken.
> De autobrug 'Pont des Ardennes', uitgetekend in 1951 en gebouwd in 1954, was met 138 meter lengte ooit de langste stalen brugoverspanning in België. Spectaculair voor die tijd dat de brug zonder extra pijlers in de Maas werd gebouwd. Dat record bleef overeind tot 20 jaren later in het nabijgelegen Beez de brug voor de E411 over de Maas werd getrokken.
Stuw van La Plante
Pont des Ardennes
> Het Sentier de la Bouteille komt zowaar bij een paar glasbollen uit (vandaar de naam?). We steken de straat over en verder rechtdoor over een licht stijgend asfaltwegje. Op een V-splitsing nemen we linksvoor de stijgende steenslagweg we komen langs een bosrand bij een gasrelaisstation van Fluxys. Rechtdoor de velden in nu. Het pad is wat kapotgereden door mountainbikers maar verder is het wel prettig wandelen. Achter ons een mooi uitzicht over de Maasvallei.
> We zijn weg uit de urbanisatie rond Namen en stijgen een tijdje over het smalle graspad tot op een asfaltweg in een wijk. In de buurt moet je een gelijkaardig smal pad vinden dat in dezelfde zuidelijke richting vervolgt en eveneens tussen afspanningen en hagen loopt. Het graspad komt weer op een asfaltweg van Erpent.
> We zijn weg uit de urbanisatie rond Namen en stijgen een tijdje over het smalle graspad tot op een asfaltweg in een wijk. In de buurt moet je een gelijkaardig smal pad vinden dat in dezelfde zuidelijke richting vervolgt en eveneens tussen afspanningen en hagen loopt. Het graspad komt weer op een asfaltweg van Erpent.
> Start aan de Maas bij de jeugdherberg La Plante, gelegen aan de linkeroever van de Maas. Daar over zowat 250 meter de Maas noordelijk volgen door een parkje en bij de sluis en stuw op de Maas steken we de machtige rivier over.
> Hier in de buurt lopen ook een pak RAVeLs, gemarkeerd met geelblauwe streepjes. Eens op de rechteroever gaan we links de weg op boven de Maasoever. We volgen deze een hele tijd. Net voor de Pont de Jambes - de oude brug over de Maas - gaan we links om ONDER de eerste boog van de brug te lopen en kort daarna weer wat hoger te lopen.
> De huidige constructie gaat terug tot de 16de eeuw maar de brug werd de voorbije eeuwen nogal het onderwerp van herbouwingen en verbouwingen ten gevolgen van oorlog en waterschade. De boog waaronder we lopen is trouwens vrij recent, tot eind 19de eeuw was er langs de kant van Jambes nog een houten overspanning met op de oever een 'controletoren' (tolhuisje?). De linkerkant van de Maas behoorde immers tijdens het ancien régime tot de graven van Namen, terwijl de rechteroever de prinsen van Luik toekwam. Tijdens WO I werden de brug aan de rechteroever opgeblazen. Bij restauratiewerken later kwam men toen al tot het besef dat de stijl van de brug moest worden gerespecteerd omdat ze te samen met de citadel één van de typische uitzichten van de stad Namen vormt. Wel werd de brug verbreed en waar we onder de brug lopen waren tot begin 20ste eeuw dus twee bogen ipv één.
De citadel van Namen
> De trotse muren van de Naamse citadel zijn over de eeuwen heen haast vergroeid met de rotsige uitsprong waarop ze zijn gebouwd en waarvan ze de contouren volgen. Archeologische opgravingen brachten aan het licht dat hier al minstens sinds de galloromeinse periode een versterking moet zijn geweest, mogelijk al duizenden jaren eerder. De ligging is natuurlijk niet toevallig. De citadel controleert en beheerst de samenvloeiing van 2 belangrijke wateraders: Samber en Maas.
> Stenen versterkingen werden opgetrokken wellicht vanaf de 9de eeuw. De vesting van Namen beleeft zijn hoogtepunt van machtsuitstraling tussen de 10de en 15de eeuw, als de Naamse graven er hun machtsbasis hebben. Namen heeft in het toenmalige Europa een zekere uitstraling en huwelijken en erfopvolgingen bezorgen de Naamse adellijke geslachten ook macht elders. Meest tot de verbeelding spreekt het geïdealiseerde levensverhaal van Blanche de Namur, die in de 14de eeuw wordt uitgehuwelijkt aan de Zweedse koning en zo koningin van Noorwegen en Zweden wordt.
> Hoewel de citadel van Namen als een onneembaar bastion bekend staat wordt ze van de 16de tot 19de eeuw toch telkens bestormd en bezet door vreemde legers, zoals de Spanjaarden,de Fransen en de Nederlanders. De laatste sterke militaire verbouwingen zijn trouwens door de Nederlanders gebeurd, net zoals ze dat in Huy (zie etappe 5) deden. Eind 19de eeuw, België is inmiddels al een halve eeuw onafhankelijk, staat Leopold II een groot deel van de citadel af aan de stad Namen die er een ontspanningspark inricht. Het is eigenlijk een gevolg van het feit dat generaal Brialmont, de beroemde fortenbouwer, de citadel van Namen als ongeschikt en verouderd beschouwd voor de nieuwe fortengordel die hij rond Namen ontwerpt.
> Zo begint een nieuw hoofdstuk in de geschiedenis van de citadel, waar vanaf nu toeristen de citadel innemen in plaats van militairen. Vanaf de jaren '20 van vorige eeuw wordt de citadel van Namen één van de grootse toeristische publiekstrekkers in Wallonië. Je kon in de jaren '30 zelfs per trammetje naar de citadelingang sporen. In de tweede helft van de 20ste eeuw was er ook een kabellift in bedrijf naar de versterkingen. Het was zo één van die plaatsen die je toen als toerist moest gezien hebben en ook een vaste waarde bij schoolreizen.
> Het duurt echter nog tot 1975 vooraleer de hele vesting officieel wordt vrijgegeven door het leger. Inmiddels ligt de toeristische glorieperiode ook alweer een aantal jaren achter ons. Een groot deel van de oude muren is ook aan grondig herstel toe en de massale belangstelling door ééndagstoeristen is over de jaren weggeëbd. Dat laat weer ruimte voor creatieve initiatieven. Zo is er in de catacomben van de citadel tegenwoordig ondermeer een parfumatelier gevestigd. Parfumier Guy Delforge laat er neusprikkelende geuren en aroma's tot ontwikkeling komen en laat de bezoeker daarvan meegenieten.
> De trotse muren van de Naamse citadel zijn over de eeuwen heen haast vergroeid met de rotsige uitsprong waarop ze zijn gebouwd en waarvan ze de contouren volgen. Archeologische opgravingen brachten aan het licht dat hier al minstens sinds de galloromeinse periode een versterking moet zijn geweest, mogelijk al duizenden jaren eerder. De ligging is natuurlijk niet toevallig. De citadel controleert en beheerst de samenvloeiing van 2 belangrijke wateraders: Samber en Maas.
> Stenen versterkingen werden opgetrokken wellicht vanaf de 9de eeuw. De vesting van Namen beleeft zijn hoogtepunt van machtsuitstraling tussen de 10de en 15de eeuw, als de Naamse graven er hun machtsbasis hebben. Namen heeft in het toenmalige Europa een zekere uitstraling en huwelijken en erfopvolgingen bezorgen de Naamse adellijke geslachten ook macht elders. Meest tot de verbeelding spreekt het geïdealiseerde levensverhaal van Blanche de Namur, die in de 14de eeuw wordt uitgehuwelijkt aan de Zweedse koning en zo koningin van Noorwegen en Zweden wordt.
> Hoewel de citadel van Namen als een onneembaar bastion bekend staat wordt ze van de 16de tot 19de eeuw toch telkens bestormd en bezet door vreemde legers, zoals de Spanjaarden,de Fransen en de Nederlanders. De laatste sterke militaire verbouwingen zijn trouwens door de Nederlanders gebeurd, net zoals ze dat in Huy (zie etappe 5) deden. Eind 19de eeuw, België is inmiddels al een halve eeuw onafhankelijk, staat Leopold II een groot deel van de citadel af aan de stad Namen die er een ontspanningspark inricht. Het is eigenlijk een gevolg van het feit dat generaal Brialmont, de beroemde fortenbouwer, de citadel van Namen als ongeschikt en verouderd beschouwd voor de nieuwe fortengordel die hij rond Namen ontwerpt.
> Zo begint een nieuw hoofdstuk in de geschiedenis van de citadel, waar vanaf nu toeristen de citadel innemen in plaats van militairen. Vanaf de jaren '20 van vorige eeuw wordt de citadel van Namen één van de grootse toeristische publiekstrekkers in Wallonië. Je kon in de jaren '30 zelfs per trammetje naar de citadelingang sporen. In de tweede helft van de 20ste eeuw was er ook een kabellift in bedrijf naar de versterkingen. Het was zo één van die plaatsen die je toen als toerist moest gezien hebben en ook een vaste waarde bij schoolreizen.
> Het duurt echter nog tot 1975 vooraleer de hele vesting officieel wordt vrijgegeven door het leger. Inmiddels ligt de toeristische glorieperiode ook alweer een aantal jaren achter ons. Een groot deel van de oude muren is ook aan grondig herstel toe en de massale belangstelling door ééndagstoeristen is over de jaren weggeëbd. Dat laat weer ruimte voor creatieve initiatieven. Zo is er in de catacomben van de citadel tegenwoordig ondermeer een parfumatelier gevestigd. Parfumier Guy Delforge laat er neusprikkelende geuren en aroma's tot ontwikkeling komen en laat de bezoeker daarvan meegenieten.
Jeugdherberg 'La Plante te Namen.
Vierheemskinderen
> Het enorme beeldhouwwerk werd gemaakt door Olivier Strebelle in 1953. Het kunstwerk was een opvallende publiekstrekker op de wereldtentoonstelling van Brussel, Expo 58. Nadien werd het naar hier verplaatst. Het bronzen monument is ongeveer 13 meter lang en de aankleding met keramiek is typisch voor het werk dat de jonge Strebelle maakte. Die kunststijl gebruikt hij inmiddels al lang niet meer.
> Het enorme beeldhouwwerk werd gemaakt door Olivier Strebelle in 1953. Het kunstwerk was een opvallende publiekstrekker op de wereldtentoonstelling van Brussel, Expo 58. Nadien werd het naar hier verplaatst. Het bronzen monument is ongeveer 13 meter lang en de aankleding met keramiek is typisch voor het werk dat de jonge Strebelle maakte. Die kunststijl gebruikt hij inmiddels al lang niet meer.
> Strebelle (1927 - 2017) heeft in zijn zeer lange carrière nogal wat kunstwerken nagelaten op openbare plaatsen en bij grote bedrijven in Brussel en België, maar ook in Frankrijk en zelfs tot in Amerika.
Ook in de 21ste eeuw heeft Strebelleopvallende kunstwerken gemaakt, zo in 2008 voor de Olympische Spelen in China.
> Overigens wordt de precieze plek waar het paard van de vierheemskinderen zijn fameuze reuzensprong maakte op nogal wat plaatsen in de Ardennen gesitueerd. De vroegmiddeleeuwse legende werd wellicht door reizende volksvertellers soms in verband gebracht met een plaatselijke plek waar de lokale bevolking meer herkenning in vond, vandaar mogelijk al die verschillende lokaties. (Zie ook Gaume Buissonière te Montauban).
> Overigens wordt de precieze plek waar het paard van de vierheemskinderen zijn fameuze reuzensprong maakte op nogal wat plaatsen in de Ardennen gesitueerd. De vroegmiddeleeuwse legende werd wellicht door reizende volksvertellers soms in verband gebracht met een plaatselijke plek waar de lokale bevolking meer herkenning in vond, vandaar mogelijk al die verschillende lokaties. (Zie ook Gaume Buissonière te Montauban).
Onderweg naar Erpent
Pont de Jambes
> Even opletten als dit wegje wegdraait van de autosnelweg. Links moet je een paadje vinden dat je onmiddellijk bij de tunnel onder de E411 brengt. Deze tunnel door en rechtuit verder over de asfaltweg tot bij een hangar. Daar rechts langs de Ferme Bossimé.
> Een deel van de aktieve boerderij wordt verhuurd voor een week of weekend als vakantiegîte. De hoeve met monumentale ingangspoort heeft een geschiedenis die terug gaat tot de 16de eeuw. Ter plaatse zijn ook hoeveprodukten te verkrijgen.
> Een deel van de aktieve boerderij wordt verhuurd voor een week of weekend als vakantiegîte. De hoeve met monumentale ingangspoort heeft een geschiedenis die terug gaat tot de 16de eeuw. Ter plaatse zijn ook hoeveprodukten te verkrijgen.
> Dadelijk na de boerderij een veldweg rechts. Deze veldweg stijgt licht door akkers naar bos toe. Opgelet om eens in het bos links niet de afslag van de GR te missen. Links dus en we houden nu langere tijd dezelfde richting aan door het bos.
> We komen uiteindelijk in een bocht van een asfaltweg waar we rechtdoor dezelfde richting nog even aanhouden. We nemen bij een staafkapel de eerste weg rechtsaf en gaan na 100 meter dadelijk naar rechts achter een boerderij. Iets lager na 50 meter weer naar links en zo draaien we over een steenslagweg weer de velden in. De veldweg komt bij een opvallende linde en draait daar naar links.
> We komen uiteindelijk in een bocht van een asfaltweg waar we rechtdoor dezelfde richting nog even aanhouden. We nemen bij een staafkapel de eerste weg rechtsaf en gaan na 100 meter dadelijk naar rechts achter een boerderij. Iets lager na 50 meter weer naar links en zo draaien we over een steenslagweg weer de velden in. De veldweg komt bij een opvallende linde en draait daar naar links.
> Steeds maar rechtdoor langs de Maas. Links zien we hoe de Samber in de Maas mondt en komt de strategisch positie van de citadel pas echt tot haar recht. Voor de citadel, bij de Maas en nog korter bij de samenvloeiing van de Maas en Samber, zien we een paar rode gevels, dat zijn de gebouwen van het Waalse parlement. Wat verder zien we aan de linkeroever het grote standbeeld van de vierheemskinderen die de Maas willen overjumpen op een paard.
> Enkele honderden meters na de spoorbrug is het even uitkijken want we verlaten nu de Maas. Rechts de Rue Ernest Antoine in, gelegen in de Cité de Souvenir. Via Mosana passeert hier ook. Kort daarna links en dan rechts het Sentier de la Bouteille in. Dit pad bereikt de brede N 74. Voorzichtig oversteken en dan rechtuit over de parking van de Carrefour. In de rechterhoek achteraan de parking loopt het Sentier de la Bouteille verder langs de gebouwen van de voormalige kasteelhoeve van Anhaive.
> Na de Pont des Ardennes volgt ook nog de spoorwegbrug.
Tour d'Anhaive
> Eigenlijk is dit een oude herenhoeve en versterking uit de 13de eeuw. We kunnen de bouwperiode situeren in de tijd waar overal in de Condroz versterke kalkstenen torens en nederzettingen werden opgetrokken. Van de oudste delen is enkel de toren overgebleven (de 2 onderste etages) waarlangs we lopen en nog enkele 16de eeuwse delen. Ze zijn gerestaureerd door het Koning Boudewijnfonds en doen ondermeer dienst voor de VVV van Jambes. Soms zijn er ook tentoonstellingen en er is een historische bibliotheek gevestigd.
> Eigenlijk is dit een oude herenhoeve en versterking uit de 13de eeuw. We kunnen de bouwperiode situeren in de tijd waar overal in de Condroz versterke kalkstenen torens en nederzettingen werden opgetrokken. Van de oudste delen is enkel de toren overgebleven (de 2 onderste etages) waarlangs we lopen en nog enkele 16de eeuwse delen. Ze zijn gerestaureerd door het Koning Boudewijnfonds en doen ondermeer dienst voor de VVV van Jambes. Soms zijn er ook tentoonstellingen en er is een historische bibliotheek gevestigd.
> Erpent is dan wel een oud dorp, daarvan is nu nog weinig te merken. De ligging kort bij de commerciële centra van Namen en Jambes heeft de dorpsstructuur ontwricht over de jaren. Vandaag is het vooral een residentieel slaapdorp langs de N4 met veel verkavelingen en een bevolking die overdag naar de Maasvallei pendelt.
> We gaan naar links en draaien dan naar rechts. We komen bij een dubbele vluchtheuvel: Links. Kort daarna weer rechts meedraaien en vervolgen tot bij de kerk van Erpent. Daar links houden en achter de kerk komen we al snel op een onverharde weg die daalt in de vallei van de Ruisseau d'Erpent.
> Beek over en verder stevig stijgen door het Bois d'Erpent over een bosweg. Een hele tijd het pad volgen dat er wellicht bij nat weer modderig kan bijliggen. Het bos heeft een eerder arme kruidlaag. We kruisen een bosweg en gaan rechtdoor af op het lawaai van de E411. Op een T nemen we het steenslagpad rechts, dat parallel loopt met de E411 autostrade.
> Beek over en verder stevig stijgen door het Bois d'Erpent over een bosweg. Een hele tijd het pad volgen dat er wellicht bij nat weer modderig kan bijliggen. Het bos heeft een eerder arme kruidlaag. We kruisen een bosweg en gaan rechtdoor af op het lawaai van de E411. Op een T nemen we het steenslagpad rechts, dat parallel loopt met de E411 autostrade.
Tour d'Anhaive
Kerk van Erpent
Terugkijkend over de Ferme de Bossimé
Boswederik
> En zo bereiken we de splitsing met de hoofdroute van GRP 575. Rechtdoor nu naar Mozet over een prettige veldweg, gedeeltelijk een stenig pad en een graspad. Bij de ingang van Mozet (rustbank) naar rechts en zo naar het centrum van Mozet. (zie etappe 3 van GRP 575)
Spoorwegbrug
> In tegenstelling tot de wegbrug waar we net onderliepen wordt de spooroverspanning gesteund door dubbele pijlers in de Maas. De overbrugging dient zowel voor spoorlijn 162 (Namen - Jambes-Est - Ciney - Marloie - Libramont - Aarlen -Luxemburg) als voor spoorlijn 154 (door het Maasdal van Namen en Jambes via Dinant naar Givet).
> In tegenstelling tot de wegbrug waar we net onderliepen wordt de spooroverspanning gesteund door dubbele pijlers in de Maas. De overbrugging dient zowel voor spoorlijn 162 (Namen - Jambes-Est - Ciney - Marloie - Libramont - Aarlen -Luxemburg) als voor spoorlijn 154 (door het Maasdal van Namen en Jambes via Dinant naar Givet).
> Als hij open is, is het de moeite om even binnen te lopen om er de meterdikke muren te bekijken. Jaren geleden moet het landschap er hier totaal anders hebben uitgezien, nu is de boerderij opgeslorpt door de urbanisatie en moet de toren in dominantie optornen tegen de prefab van de Carrefour.
