Startpagina
> Wandelen > Gaume Buissonnière
Sint-Jansvlinder
> Dit traject loopt voor een groot deel over brede steenslagwegen of licht verharde boswegen. De hoogteverschillen zijn niet groot, hoewel we door de Ardennen wandelen. We passeren onderweg maar één dorp, Suxy! Het is dus soms lang wandelen door afgelegen en eenzaam gebied.
> Marbehan is het verkeersknooppunt voor de streek. Niet alleen is er een treinstation op de belangrijke spoorlijn Brussel - Luxemburg, er rijden van daaruit ook bussen naar heel wat dorpen en steden in de streek.
> Er is een camping bij de start aan de Semoisbrug van Chiny, er is er ook een bij eindpunt Marbehan (Alaska, geen aanrader).
> Bevoorrading langs de route vind je onderweg enkel te Rossignol op 1 km (dorpswinkel Le P'tit Mag niet ver van de kerk) en op het eindpunt te Marbehan, waar oa een bakker en een Spar is. Ook geen cafés onderweg, enkel te Chiny en Marbehan. Er is echter goed nieuws over het gezellige caféetje Le Stop te Suxy dat de deur sloot in 2009. Naar verwachting zal het café onder dezelfde naam maar als brasserie-hotel heropenen in de zomer van 2016!
> Marbehan is het verkeersknooppunt voor de streek. Niet alleen is er een treinstation op de belangrijke spoorlijn Brussel - Luxemburg, er rijden van daaruit ook bussen naar heel wat dorpen en steden in de streek.
> Er is een camping bij de start aan de Semoisbrug van Chiny, er is er ook een bij eindpunt Marbehan (Alaska, geen aanrader).
> Bevoorrading langs de route vind je onderweg enkel te Rossignol op 1 km (dorpswinkel Le P'tit Mag niet ver van de kerk) en op het eindpunt te Marbehan, waar oa een bakker en een Spar is. Ook geen cafés onderweg, enkel te Chiny en Marbehan. Er is echter goed nieuws over het gezellige caféetje Le Stop te Suxy dat de deur sloot in 2009. Naar verwachting zal het café onder dezelfde naam maar als brasserie-hotel heropenen in de zomer van 2016!
> De vorige etappe liep al voor een deel op de grens tussen Gaume en Ardennen, deze etappe loopt zowat volledig door de Ardennen, met zijn harde leisteengrond. We verlaten ook de vallei van de Semois bij een stuwmeer om te starten langs haar belangrijkste zijrivier, de Vierre.
> Voorbij de afgelegen woudnederzetting Suxy gaat het via een lange bosdoorsteek naar Rossignol, een dorpje dat zwaar werd getroffen tijdens WO I. Door meer Ardennenlandschap van bossen en weiden bereiken we tenslotte Marbehan, dat goed is ontsloten met openbaar vervoer.
> Voorbij de afgelegen woudnederzetting Suxy gaat het via een lange bosdoorsteek naar Rossignol, een dorpje dat zwaar werd getroffen tijdens WO I. Door meer Ardennenlandschap van bossen en weiden bereiken we tenslotte Marbehan, dat goed is ontsloten met openbaar vervoer.
> Met een beetje geluk zie je in het uitgestrekte woud 'Forêt de Chiny' grootwild zoals reeën of everzwijnen. Na bijna 8 km door de bossen bereik je de bosrand bij het oorlogskerkhof van Rossignol aan de weg Neufchâteau - Rossignol. Vlakbij is een Frans oorlogskerkhof.
> Even opletten, want aan de stuwdam komen verschillende lange wandelroutes te samen. La Gaume Buissonnière zal op dit punt trouwens een andere routebewegwijzering adopteren: vanaf hier volgen we niet langer de witrode streepjes van GR 16 Semois maar die van een verbindingsroute naar GR 151 richting Suxy!
> Er volgen weer een paar fijne wandelkilometers over een met grind versterkte piste, vol putten gereden door vissers. Aanvankelijk is het zicht over de Vierre wat belemmerd door hoge en dichte bomengroei, maar verderop heb je prachtige uitzichten over de tot meer uitgedijde Vierre. In oktober, als de loofbomen goudgeel kleuren, is het hier werkelijk schitterend wandelen. Onderweg kan je op een van de vissersplatformen even uitblazen, de verhitte voeten even in de Vierre afkoelen of gewoon genieten van de stilte en het gevarieerde vogelleven hier.
> Er volgen weer een paar fijne wandelkilometers over een met grind versterkte piste, vol putten gereden door vissers. Aanvankelijk is het zicht over de Vierre wat belemmerd door hoge en dichte bomengroei, maar verderop heb je prachtige uitzichten over de tot meer uitgedijde Vierre. In oktober, als de loofbomen goudgeel kleuren, is het hier werkelijk schitterend wandelen. Onderweg kan je op een van de vissersplatformen even uitblazen, de verhitte voeten even in de Vierre afkoelen of gewoon genieten van de stilte en het gevarieerde vogelleven hier.
Vallei van de Semois
> Suxy wordt niet uitgesproken als 'Suksi' maar als 'Susi' of iets in die aard. Het oude Suxy is één van de meest geïsoleerd gelegen dorpen van de Ardennen. Suxy lag ook op een Romeins diverticulum, een heerbaan die de grote banen Reims - Trier en Reims - Keulen verbond. Bij het café staat een oude wasplaats, nu klein dorpsmuseum. Suxy is tegenwoordig wel goed ontsloten door toegangswegen en -paden, maar uit welke richting je ook komt, altijd gaat er een lange passage door woud mee gepaard om Suxy te bereiken.
> Het dorp heeft dan ook zijn ontstaan te danken aan een middeleeuwse setting van kolenbranders, die hier toen, diep in de donkere bossen bomen kwamen loggen om ze tot houtskool te reduceren. Al tijdens het bestuur van de graven van Chiny was Suxy een nederzetting voor de houtskoolbranders die hier in het woud werkten. Rond het jaar 1050 was Sint-Thibault in Suxy om met de kolenbranders te werken. De bron, naar hem genoemd, wordt miraculeuze gaven toegedicht. St-Thibaut: Zie ook in het wandelverslag over GR 57.
> Het uitzicht van Suxy is 'very Ardennen': Huizen opgetrokken in grijze Ardense steen. Het kille, stoere karakter van de leisteen wordt verzacht door overkalking van de muren. Vanop afstand gezien ligt het 'witte' Suxy er schitterend bij, harmonieus gekadreerd in een uitgestrekt groen palet van weiden en beboste heuvelkammen. Suxy staat dan wel niet op het lijstje van 'mooiste dorpen van Wallonië', het heeft wel volop charme en karakter.
> De lokale geschiedschrijver van Suxy is bijzonder trots op het feit dat de Belgische popgroep Wallace Collection ooit nog een tijd in Suxy repeteerde. Hier in godvergeten Suxy werd volgens hem een van de bekendste songs uit de Belgische popgeschiedenis geboren: 'Daydream'. Platenuitgever EMI zag in 1969 wat in de groep die was samengesteld uit een bont allegaartje van zowel pop- als klassiek geschoolde muzikanten. Wallace Collection kreeg de kans om in de Londense Abbey Road Studio's een langspeler op te nemen, daaruit koos EMI 'Daydream' als single track. De lange 'nanananaaaa....' fade-out is eigenlijk wat geïnspireerd op de gelijkaardige songopbouw van 'Hey Jude', waarmee de Beatles een jaar eerder een hit hadden. 'Daydream' werd een gigantisch succes en topte de hitlijst van meer dan een dozijn Europese landen in 1969. Lange concerttournees en ontelbare televisieoptredens gingen ten koste van het schrijven van nieuwe hitsongs en na een tanend succes splitte de groep in 1975.
> Het dorp heeft dan ook zijn ontstaan te danken aan een middeleeuwse setting van kolenbranders, die hier toen, diep in de donkere bossen bomen kwamen loggen om ze tot houtskool te reduceren. Al tijdens het bestuur van de graven van Chiny was Suxy een nederzetting voor de houtskoolbranders die hier in het woud werkten. Rond het jaar 1050 was Sint-Thibault in Suxy om met de kolenbranders te werken. De bron, naar hem genoemd, wordt miraculeuze gaven toegedicht. St-Thibaut: Zie ook in het wandelverslag over GR 57.
> Het uitzicht van Suxy is 'very Ardennen': Huizen opgetrokken in grijze Ardense steen. Het kille, stoere karakter van de leisteen wordt verzacht door overkalking van de muren. Vanop afstand gezien ligt het 'witte' Suxy er schitterend bij, harmonieus gekadreerd in een uitgestrekt groen palet van weiden en beboste heuvelkammen. Suxy staat dan wel niet op het lijstje van 'mooiste dorpen van Wallonië', het heeft wel volop charme en karakter.
> De lokale geschiedschrijver van Suxy is bijzonder trots op het feit dat de Belgische popgroep Wallace Collection ooit nog een tijd in Suxy repeteerde. Hier in godvergeten Suxy werd volgens hem een van de bekendste songs uit de Belgische popgeschiedenis geboren: 'Daydream'. Platenuitgever EMI zag in 1969 wat in de groep die was samengesteld uit een bont allegaartje van zowel pop- als klassiek geschoolde muzikanten. Wallace Collection kreeg de kans om in de Londense Abbey Road Studio's een langspeler op te nemen, daaruit koos EMI 'Daydream' als single track. De lange 'nanananaaaa....' fade-out is eigenlijk wat geïnspireerd op de gelijkaardige songopbouw van 'Hey Jude', waarmee de Beatles een jaar eerder een hit hadden. 'Daydream' werd een gigantisch succes en topte de hitlijst van meer dan een dozijn Europese landen in 1969. Lange concerttournees en ontelbare televisieoptredens gingen ten koste van het schrijven van nieuwe hitsongs en na een tanend succes splitte de groep in 1975.
Café Au Stop
> Het dorpscafé 'Au Stop' had een legendarische reputatie. niet in het minst ook bij wandelaars, waarvoor het - gezien de afgelegen ligging van het dorp - haast een verplichte 'Stop' was na kilometers wandelen. Die reputatie had ook te maken met de bijzonder gastvrije herbergier Henry Laridant die met zijn echtgenote Vinciane het café open hield. Zelfs op de sluitingsdag deed hij zijn café open voor dorstige wandelaars. Ik herinner me dat hij mijn rugzak ook volstopte met flesjes bier (volle!) vooraleer ik het café buiten waggelde en dat hij me - toen ik nogal zigzaggend weer op pad was vertrokken - kwam achterna gelopen met postkaarten en een geschenkje. Zomaar. De beste herinnering aan Au Stop en Henry heb ik echter aan zijn rondleiding door het kleine dorpsmuseum, gelegen in de voormalige wasplaats tegenover het café. Hij had er wat zijn eigen museum van gemaakt met de meest vreemde dingen, waar nog vreemdere verhalen aan vasthingen.
> Het dorpscafé 'Au Stop' had een legendarische reputatie. niet in het minst ook bij wandelaars, waarvoor het - gezien de afgelegen ligging van het dorp - haast een verplichte 'Stop' was na kilometers wandelen. Die reputatie had ook te maken met de bijzonder gastvrije herbergier Henry Laridant die met zijn echtgenote Vinciane het café open hield. Zelfs op de sluitingsdag deed hij zijn café open voor dorstige wandelaars. Ik herinner me dat hij mijn rugzak ook volstopte met flesjes bier (volle!) vooraleer ik het café buiten waggelde en dat hij me - toen ik nogal zigzaggend weer op pad was vertrokken - kwam achterna gelopen met postkaarten en een geschenkje. Zomaar. De beste herinnering aan Au Stop en Henry heb ik echter aan zijn rondleiding door het kleine dorpsmuseum, gelegen in de voormalige wasplaats tegenover het café. Hij had er wat zijn eigen museum van gemaakt met de meest vreemde dingen, waar nog vreemdere verhalen aan vasthingen.
> Dat was allemaal in 2007. Het ging toen al niet zo goed met zijn gezondheid. Het café sloot in 2009 en een jaar later stierf Henry. Sinds de jaren negentig hadden Henry en Vinciane Le Stop open gehouden maar het café heeft een nog veel langere geschiedenis. Bij Henry en Vinciane kon je bovendien ook terecht voor kruidenierswaren op zowat elk uur van de dag. Met de dood van Henry in 2010 bleek het definitieve einde aangebroken voor het dorpscafé, tevens de ontmoetingsplaats van het dorp. Sinds enige tijd werd er echter weer gewerkt aan heropening! In de zomer van 2016, 7 jaren na de sluiting, opende Le Stop als brasserie-hotel!
Via Arduinna
> Sinds 2005 is er in de Ardennen en de Gaume een wandelpad in wording dat uiteindelijk 400 km lang moet worden. Het zou Luik en Aken over 400 verticale kilometers verbinden met Vitry-le-François, waar op de 'moderne' Santiagoroute 'GR 654' wordt aangesloten naar Vézelay en Santiago de Compostela. 'Via Arduinna' werd het project gedoopt, de meer volledige naam is eigenlijk 'Le Chemin des Pèlerins de la déesse Arduinna à Saint-Jacques de Compostelle.' Het project lijkt sindsdien echter vast gelopen, momenteel is nog steeds enkel het deel tussen Suxy en Orval gerealiseerd, waarbij je de keuze hebt tussen twee routes. Tussen de stuwdam van de Vierre en Suxy hebben we trouwens op een van die trajecten gewandeld. Bij Le Stop en de wasplaats zal je op de grond een bronzen Santiago-schelp aantreffen. Verslag Via Arduinna.
> Sinds 2005 is er in de Ardennen en de Gaume een wandelpad in wording dat uiteindelijk 400 km lang moet worden. Het zou Luik en Aken over 400 verticale kilometers verbinden met Vitry-le-François, waar op de 'moderne' Santiagoroute 'GR 654' wordt aangesloten naar Vézelay en Santiago de Compostela. 'Via Arduinna' werd het project gedoopt, de meer volledige naam is eigenlijk 'Le Chemin des Pèlerins de la déesse Arduinna à Saint-Jacques de Compostelle.' Het project lijkt sindsdien echter vast gelopen, momenteel is nog steeds enkel het deel tussen Suxy en Orval gerealiseerd, waarbij je de keuze hebt tussen twee routes. Tussen de stuwdam van de Vierre en Suxy hebben we trouwens op een van die trajecten gewandeld. Bij Le Stop en de wasplaats zal je op de grond een bronzen Santiago-schelp aantreffen. Verslag Via Arduinna.
Oorlogskerhof Rossignol
Stuwmeer op de Vierre
> Over asfalt Suxy uit en wat hogerop rechts een kleinere weg volgen die overgaat in een goede bosweg. In feite blijft de G.B. vele kilometers dit pad volgen, eerst in oostelijke richting, later in zuidoostelijke richting. We beginnen aan een lange doortocht door woud. Onderweg passeer je aan je rechterzijde het afgelegen natuurreservaat 'Vague des Gomhets'.
>
Je kunt in Suxy water vinden bij de wasplaats of bij de miraculeuze bron van Saint-Thibaut (achter de kerk). La Gaume Buissonnière verlaat Suxy via de verkeersweg naar Leglise (wegwijzer). Vanaf Suxy volgt de Gaume Buissonnière trouwens weer zijn eigen G.B.-tekens.
> Het oorlogskerkhof van Rossignol staat symbool voor de bijzonder dodelijke confrontatie tussen de Duitse en Franse legers eind augustus 2014. Vooral de Franse troepen leden daarbij duizenden gesneuvelden. Enkele honderden graven hier maar het meest opvallend vond ik een begraafplaats voor maar liefst 1108 onbekende Fransen, verdwenen in de anonimiteit tijdens het oorlogsgeweld. De lichamen van de gesneuvelden werden 3 jaar in een voorlopige begraafplaats gestoken waarna pas in 1917 begonnen werd door de Duitsers met de aanleg van militaire kerkhoven. Het totale aantal gesneuvelden rond 22 augustus 1914 in de regio Ethe – Rossignol ligt rond de 7000. Dat is dan nog een conservatieve schatting, mogelijk ging het over nog vele duizenden meer. Hartverscheurend veel in ieder geval. Te Rossignol moesten ook meer dan 100 burgers het met hun leven bekopen door wraakneming van de Duitsers.
Langs het stuwmeer op de Vierre
Half april kleuren een wilde narcissen de oevers van de Vierre
Ruisseau de la Fagne des Gomhets
Centrum van Suxy, met tegenover Café 'Au Stop'
de oude dorpswasplaats.
Henry Laridant (1948 -2010)
>
In brede bochten en over verscheidene kilometers slingert La Gaume Buissonnière zo langs de Vierre-oever om tot slot bij een asfaltweg te komen. Rechts hier en voor jou ligt het stille dorpje Suxy, helemaal afgelegen op een grote open plek temidden van uitgestrekte bossen.
> De Vague des Gomhets is een moerassig gebied, doorsneden met beken waarvan de belangrijkste Fagne de Gomhets. Met ‘vague’ wordt een stuk braakland bedoeld. Herders uit de Gaume, onderweg noordelijk naar veemarkten, lieten hier vaak hun vee grazen, vandaar Gomhets > afgeleid van Gaumais. In dit laaggelegen,nat en koude gebied heeft boomgroei het altijd wat moeilijk gehad. Wat plantengroei betreft is het dan ook vooral de verscheidenheid aan grassoorten die het gebied interessant maakt. Sinds 1963 is de Vague des Gomhets een erkend natuurreservaat. Onder de meer interessante flora ondermeer het mooie waterdrieblad, valkruid en gevlekte orchis. Langs de beekoevers, ook te zien langs de grintweg waarover de G.B. loopt, zie je kleine ophopingen. Deze zijn het resultaat van de goudkoorts die hier langs de Ruisseau de la Fagne des Gomhets vroeger heerste. De beek bevat namelijk goudschilfers. De hoopjes ontstonden bij het wassen van grint, zand en andere bodemspecie van de beek. De wilde, venige en halfopen omgeving trekt ook een grote verscheidenheid aan insekten en vogels aan. Het reservaat is ongeveer 45 ha groot. Het is het soort reservaat dat misschien best met een gids wordt bezocht.
>
La Gaume Buissonnière volgt vanaf de Pont Saint-Nicolas te Chiny nog steeds de witrode tekens van GR 16. Voorbij de ingang van camping 'Le Canada' volgen we nog even de Semois verder, tot bij een kleine elektriciteitcentrale. Hier verlaten we de Semois, we zullen de rivier pas terug zien bij Etalle, zowat 80 km verder langs La Gaume Buissonnière. Bij deze centrale gaan we links stijgen naar de verkeersweg Bertrix - Pin. Oversteken en dalen naar de stuwdam op het riviertje Vierre.
Stuwmeer Vierre
> De stuwinstallaties op de Vierre dateren uit 1965. De dam is 134 meter lang en 12 meter hoog.
> De Vierre is tesamen met de Rulles de belangrijkste zijrivier van de Semois. Hoewel de Vierre in vogelvlucht hier op minder dan 1 km van de Semois stroomt, vloeit de Vierre pas vele kilometers verder in de Semois, in de buurt van Jamoigne. De Vierre ontspringt uit een samenvloeiing van beken op de hoogten boven Neufchâteau en wordt snel een brede rivier.
> De bedoeling van deze stuwdam is - zoals dat met de meeste stuwdammen het geval is - om electriciteit op te wekken. Vreemd genoeg zie je rond de stuwdam echter helemaal geen turbine-installaties. Dat komt omdat het water van het stuwmeer via een ondergrondse galerij naar de vallei van de Semois wordt geleid, die een goeie 20 meter lager stroomt dan de bedding van de Vierre. De stuwdam en het stuwmeer dat zo'n 1,5 miljoen kubieke meter water bevat, zijn dus verbonden met een elektriciteitcentrale, gelegen aan de oever van de Semois, we kwamen daar eerder langs.
> Om de onderaardse tunnel door de waterscheidingslijn van beide valleien te blazen werd in de leisteen een galerij gedynamiteerd aan een snelheid van ongeveer 100 meter per maand. Hiervoor werden 9000 kilo explosieven gebruikt. De uitgegraven schiefersteen werd herbruikt om bospaden in de streek te verharden. De waterpijp is 827 meter lang en loopt in hoefijzervorm naar de elektriciteitsturbine in de vallei van de Semois. Het verval onderweg is slechts 0,9 %, de laatste 42 meter is dat echter 33 %. In de electriciteitscentrale bevindt zich een turbine waarvan de werking wat te vergelijken is met die van een watermolen, met dat verschil dat het 'rad' horizontaal draait ipv verticaal. Output van de centrale is zowat 2000 Kilowatt per uur. Het uitzicht van de Vierrevallei veranderde dus in de tweede helft van de 20ste eeuw drastisch met de aanleg van de stuwdam.
> De stuwinstallaties op de Vierre dateren uit 1965. De dam is 134 meter lang en 12 meter hoog.
> De Vierre is tesamen met de Rulles de belangrijkste zijrivier van de Semois. Hoewel de Vierre in vogelvlucht hier op minder dan 1 km van de Semois stroomt, vloeit de Vierre pas vele kilometers verder in de Semois, in de buurt van Jamoigne. De Vierre ontspringt uit een samenvloeiing van beken op de hoogten boven Neufchâteau en wordt snel een brede rivier.
> De bedoeling van deze stuwdam is - zoals dat met de meeste stuwdammen het geval is - om electriciteit op te wekken. Vreemd genoeg zie je rond de stuwdam echter helemaal geen turbine-installaties. Dat komt omdat het water van het stuwmeer via een ondergrondse galerij naar de vallei van de Semois wordt geleid, die een goeie 20 meter lager stroomt dan de bedding van de Vierre. De stuwdam en het stuwmeer dat zo'n 1,5 miljoen kubieke meter water bevat, zijn dus verbonden met een elektriciteitcentrale, gelegen aan de oever van de Semois, we kwamen daar eerder langs.
> Om de onderaardse tunnel door de waterscheidingslijn van beide valleien te blazen werd in de leisteen een galerij gedynamiteerd aan een snelheid van ongeveer 100 meter per maand. Hiervoor werden 9000 kilo explosieven gebruikt. De uitgegraven schiefersteen werd herbruikt om bospaden in de streek te verharden. De waterpijp is 827 meter lang en loopt in hoefijzervorm naar de elektriciteitsturbine in de vallei van de Semois. Het verval onderweg is slechts 0,9 %, de laatste 42 meter is dat echter 33 %. In de electriciteitscentrale bevindt zich een turbine waarvan de werking wat te vergelijken is met die van een watermolen, met dat verschil dat het 'rad' horizontaal draait ipv verticaal. Output van de centrale is zowat 2000 Kilowatt per uur. Het uitzicht van de Vierrevallei veranderde dus in de tweede helft van de 20ste eeuw drastisch met de aanleg van de stuwdam.
> Vanaf het punt waar je de verkeersweg bereikt aan het oorlogskerkhof, is er sinds 2014 een aanzienlijke trajectwijziging van La Gaume Buissonnière. Vroeger liep de wandelroute verder langs de verkeersweg tot in het centrum van Rossignol om vandaaruit hoofdzakelijk over asfaltwegen naar Marbehan te lopen. Sinds 2014 is dat niet meer zo, je komt niet meer langs Rossignol, de Gaume Buissonnière loopt nu voor een groot deel in het spoor van GR 151 door bossen naar Marbehan. Soms wordt echter ook nog een eigen traject gevolgd. Volg dus de eigen G.B.-tekens, en in het geval je er geen ziet, volg je de witrode GR 151-tekens.
> La Gaume Buissonnière steekt bij het kerkhof dus de verkeersweg over, even links-rechts om een pad op te draaien. Na 1 km komen we op een T-kruising met een bospiste waar we de witrode tekens van GR 151 tegen komen en ze gaan volgen naar links. Verderop kruisen we de Civane-beek over een bruggetje om 5 minuten later rechts af te slaan. Voor een vijver gaat het dan naar links en even later weer scherp rechts, daarna vervolgen in oostelijke richting. We blijven dit pad langer rechtdoor volgen dan de GR doet, we nemen een afslag naar rechts pas verderop. Die weg bereikt na een tijdje een padenkruispunt waar we weer de GR oppikken. Links dus en op een volgende kruispunt rechts. Zo bereiken we bij een kruispunt de grote kapel Notre Dame du Chenel. Rechts langs de verkeersweg om - eens je de Mellier bent overgestoken - met de GR-tekens het centrum van Marbehan binnen te lopen. Via een kortere weg (aangeduid met G.B.-tekens) dan de GR, wandel je in het centrum naar het treinstation. Einde van deze etappe.
> La Gaume Buissonnière steekt bij het kerkhof dus de verkeersweg over, even links-rechts om een pad op te draaien. Na 1 km komen we op een T-kruising met een bospiste waar we de witrode tekens van GR 151 tegen komen en ze gaan volgen naar links. Verderop kruisen we de Civane-beek over een bruggetje om 5 minuten later rechts af te slaan. Voor een vijver gaat het dan naar links en even later weer scherp rechts, daarna vervolgen in oostelijke richting. We blijven dit pad langer rechtdoor volgen dan de GR doet, we nemen een afslag naar rechts pas verderop. Die weg bereikt na een tijdje een padenkruispunt waar we weer de GR oppikken. Links dus en op een volgende kruispunt rechts. Zo bereiken we bij een kruispunt de grote kapel Notre Dame du Chenel. Rechts langs de verkeersweg om - eens je de Mellier bent overgestoken - met de GR-tekens het centrum van Marbehan binnen te lopen. Via een kortere weg (aangeduid met G.B.-tekens) dan de GR, wandel je in het centrum naar het treinstation. Einde van deze etappe.
