Startpagina > Wandelen > Entre Lesse et Lomme
Witte boterbloem (Ranunculus platanifolius),
zeer zeldzaam plantje dat hier in de Lessevallei bloeit
Pont des Barbouillons
Rocher des Voleurs
Observatiecentrum forel
Pont des Cochettes
Over de passerelle Chafté-Louis
> De beste wandelkilometers op Entre Lesse et Lomme hebben we voor het laatst bewaard. Het traject langs de wilde Lesse ter hoogte van Redu en Daverdisse is werkelijk schitterend. De rivier is hier op haar mooist en ontvangt onderweg een belangrijke zijrivier, de al even wilde Our. Een abrupte stijging om uit de Lessevallei te klimmen, levert nogal wat hoogteverschil op, dat wordt wat later ruimschoots gecompenseerd met een uitgerekte daling waarbij we opnieuw in de vallei van de Lesse en het zijbeekje Glan eindigen.
Entre Lesse et Lomme Trekkingetappes
> Aan onze rechterzijde passeren we 'La Roche des Voleurs' of het Rovershol, gewoon een gat in de rotsen maar altijd goed voor een onfrisse Ardense legende. De rots staat volgens de toeristische dienst van Haute Lesse ook bekend als de Grot van Minguet, naar de naam van een wilde familie die er 's zomers verbleef rond het begin van de 20ste eeuw en die leefde van jacht en visvangst.
> Ook nu steken we de Lesse niet over maar aan de overzijde van de weg Daverdisse - Séchery / Redu steken we het beekje Ruisseau de Séchery over en gaan we verder stroomafwaarts de Lesse volgen. Het rotsig pad wordt al snel ruwer en versmalt voorbij een rustbank tot een singletrack. Dit visserspad kan mogelijk 's winters ook gedeeltelijk onder water staan en s'zomers wat overgroeid zijn met bramen.
> OK, we zoeken te Lesse (ELL-bord nr 1-R Lesse) weer het punt boven de Lessevallei op, waar de hoofdroute en de aftakking naar rechts bijeen kwamen. Komende van beneden bij de passerelle, gaan we daarboven rechts over een steenslagveldweg tussen akker en weide. We wandelen nu op hoogte boven de Lessevallei. Na 300 meter komen we weer bij bos en nog een paar tientallen meters verder gaan we wat onverwacht rechts afdalen tussen de dennen. Lager draaien we naar links en schuin op de valleiflank dalen we rustig verder af, weer naar de Lesse toe. We bereiken de rivier ter hoogte van de Passerelle Chaftélouis en gebruiken die om bij de andere oever te komen, waar een rustbank is (ELL-bord nr 2 Passerelle de Chafté-Louis).
> We beginnen nu aan een van de mooiste trajecten van Entre Lesse et Lomme. Vanaf de passerelle laten we de Lesse niet meer los het komende uur. De eerste honderden meters van het traject zijn helaas verhard, dat allemaal om de eigenaar van een buitenverblijf aan de Lesse, ter wille te zijn. Eigenlijk zou dat optrekje zonevreemd moeten worden verklaard. Ter hoogte van dat buitenverblijf ligt hoog boven de vallei maar voor ons niet zichtbaar de uitstekende rotskam 'Paardenrots'. Het gruwelijke verhaal gaat al decennia de ronde dat men vroeger vanop de uitstekende rotsen versleten paarden liet achteruitstappen en ze zo liet neerstorten in de Lessevallei om er vanaf te zijn. De meer genuanceerde versie is dat vanop de rotsen weleens dierenkarkassen in de diepte werden gegooid.
> Er volgt een gelijkmatige, uitgerekte daling, waarbij we de hele tijd het beekje Ri de Houssi volgen, helemaal van bij de bron tot de monding in de Lesse. En maar dalen, van 370 meter te Buche Haie tot ongeveer 210 meter in de vallei van de Lesse. Beneden in de vallei (rustbank) draaien we naar rechts mee langs de Lesseoever. Dit pad kan op een paar plekken behoorlijk drassig zijn of stevig onder water staan. We lopen naar de verkeersweg N 40 toe en draaien kort daarvoor weg van de Lesse om even het beekje Glan te volgen. Een laatste natte passage en we bereiken de verkeersweg N 40 (ELL-bord nr 5 Ry des Glands).
> Zo en daarmee is de cirkel rond en zit de hele tocht erop!
> Wat verder zien we aan onze linkerkant de mooie samenvloeiing van twee wilde Ardennenrivieren: hier krijgt de Lesse stevige versterking van de Our. Een van de meest ongerepte riviersamenvloeiingen in de Ardennen, was daar niet dat misplaatst huis in de vallei. We komen langs de Pont des Cochettes, die we niet oversteken. Hier ligt al sinds mensenheugenis een passerelle. Aan de overzijde het paviljoen Huet-Timmermans, een observatiestation voor forel op een punt waar het beekje Chicheron in de Lesse watervalt.
> We draaien dus nog kort even mee naar rechts tot aan een nieuwe rustbank (ELL-bord nr 4 La Buche Haie). Op dit punt gaan we scherp links en volgen we de volgende minuten nogal ruwe en niet steeds duidelijke paden. Let ook nu goed op de bewegwijzering. Wat verder blijven we nu in de dichte bossen van La Buche Haie dezelfde richting aanhouden op vrij vlak terrein. We draaien naar links op een gegeven moment en hebben net daarvoor al een beetje de afdaling ingezet.
> Nu even opgelet. Vlak voor we bij een volgende beek komen, de Ruisseau de Bézou, gaan we rechts een erg ruwe stijging aanvangen op de helling van een heuvel met de naam 'Le Rot'. Het pad is hier en daar niet zo gebaand, let goed op de bewegwijzering, hou licht rechts aan tijdens de klim, over een graat win je dan verder hoogte. Opgelet om niet weg te schuiven bij nat weer of 's winters. We vervoegen hogerop een steenslagweg naar links en blijven deze nu langere tijd volgen. Deze bosweg stijgt regelmatig verder, hoofdzakelijk door dennenbos maar tijdens een vlakker stuk kun je ook even op adem komen.
> We houden rechts aan en bereiken uiteindelijk aan onze linkerzijde een hooggelegen toegangsweg tot het privé-domein Mohimont, dat helemaal beneden in de Lessevallei ligt en oorspronkelijk een 18de eeuws herenboerderij was. Dat domein staat er om bekend dat ooit Pierre Bonaparte er 10 jaren heeft verbleven midden 19de eeuw. Die man met een dubieuze reputatie en een liederlijke levenswandel, was een neef van Napoleon en banneling hier in de Ardennen. In Daverdisse was men er niet te beroerd om om naar hem toch een straat te noemen. De toegangsweg is privé en dat staat ook duidelijk aangegeven, we zijn niet welkom.
> Onderweg langs de snel kabbelende Lesse vervoegen we ook tijdelijk een andere wandelroute die met groene balken is gemarkeerd. Langs de Lesse kom je ongetwijfeld hier en daar een vliegvisser tegen. Na een tijd gaan we wat hoogte winnen en beginnen we ietsje verder van de Lesse-oever te lopen. We komen zelfs even in meer open landschap aan de rand van een plateau. Wat verder gaan we dan met de hulp van trappen weer snel dalen in de Lessevallei. We zijn hier nu vlakbij de Pont des Barbouillons, de enige brug over de Lesse te Daverdisse (ELL-bord nr 3 Pont des Barbouillons).
> De gemeente Daverdisse, gelegen aan de andere zijde van de Lesse is volgens Wikipedia met ongeveer 1400 inwoners, verspreid over een viertal dorpen, de kleinste fusiegemeente van België en tevens de dunst bevolkte. Mesen (W-Vl) en Herstappe (Limburg) hebben nog minder inwoners maar dat is het gevolg van hun statuut met taalfaciliteiten voor franstaligen.
> Mooie start van deze laatste etappe. Het pad is prachtig, de vele bermbloemen lokken op een warme dag een verscheidenheid aan vlinders, zo zag ik hier ook een keizersmantel fladderen, helaas wou hij niet poseren voor de foto. We klimmen en dalen wat over het vlotte pad zonder echt grote hoogteverschillen en lopen af en toe iets verder weg van de ruisende Lesse. Onderweg een paar rustbanken.Ter hoogte van ELL-bord nr 33-T Moulin de Molhan kun je rechts in de Lessevallei een vakantieverblijf zien, daar was ooit eeuwenlang een graanmolencomplex, Moulin de Molhan, waarvan vandaag enkel nog sporen van een watertoevoerkanaal zijn overgebleven.
Koevinkje
Moulin de Molhan begin 20ste eeuw
Moulin Molhan
> Uit de inventaris die de Eifelse abdij van Prüm rond het jaar 872 liet opmaken na de verwoestingen van de Noormannen, bleek dat er toen al een watermolen moet zijn geweest hier. Dat zou betekenen dat de molen van Molhan tot de allereerste generatie watermolens in onze streken moeten hebben behoord. De bekende Ardense landschapsschilder Richard Heinz vereeuwigde de molen in 1927 nog op verschillende schilderijen maar toen al moet het verval zijn ingetreden. Rond 1920 was de maalderij immers gestopt. De molen zou daarna nog een kort leven beschoren zijn geweest voor een electriciteitsturbine maar toen was het na meer dan een millennium geschiedenis over en uit.
> Het is mogelijk om hier via dat vakantiehuis aan de overkant van de Lesse te komen maar de hoofdroute van Entre Lesse et Lomme blijft gewoon op het pad waar we nu toch al langere tijd over wandelen. We draaien vanop hoogte mee met de Lessebochten en komen nog langs een hoge rotspartij met aan de voet een rustbank. Voorbij enkele vijvertjes dalen we naar het gehucht dat zijn naam gaf aan de rivier (of eerder omgekeerd): Lesse. Het is buiten Ochamps, het eerste en enige echte Ardennendorp of -gehucht waar de Lesse langs vloeit! Pas te Chanly, dat is dan al in de Famenne, zal de Lesse weer door een dorpskern vloeien.
> We kruisen schuin de verkeersweg die van Maissin komt afgedaald vlakbij de verkeersbrug over de Lesse te Lesse (picknickbank, bron). Op dit punt kruisen ook de Grande Randonnées GR 129 (Dwars door België) en GR 14 (Parijs - Monschau). Entre Lesse et Lomme loopt dus hier niet de Lesse over, we stijgen wat over een half verharde weg. Na 200 meter bereiken we opnieuw een kruising en hier moet je kiezen. De hoofdroute loopt rechtdoor maar het is zeker tof om naar rechts (langs de gîte d'étape voor groepen) even af te dalen tot bij de passerelle over de Lesse, waar het leuk verpozen is bij het water.

> Indien je de 78 km lange tocht daar begon is dat ook je eindpunt (ELL-bord nr 1 Lesse). Tot begin 2020 was hier ook een bivakzone, die werd echter gesloten begin 2020 en verplaatst naar de beter locatie van Virée à Chêne. Sindsdien is het hier verboden om te bivakkeren en ook om te parkeren tussen 22 u en 6 u.
Lesse
> Het gehucht Lesse bestaat uit 54 huizen en de kerk heeft er eigenlijk maar de lagere status van een kapel omdat het geen parochie is. Ze dateert uit 1750 en is gewijd aan OLV van Walcourt. Er zijn geen voorzieningen zoals een café, restaurant of winkel in het dorpje.
Lesse, kapel OLV Walcourt
> Lesse was eind jaren '60 van vorige eeuw helemaal gedoemd om te verdwijnen. Onder de soms megalomane openbare werken die in de sixties waren gepland, was immers een grote afdamming van de Lesse voorzien met het oog op de aanleg van een stuwmeer. Dat zou economische welvaart brengen, toerisme en energie- en watervoorzieningen. Ondermeer het gehucht Lesse zou tientallen meters onder water verdwijnen, evenals een deel van Daverdisse en Maissin. Er kwamen protesten in de streek, gevolgd door afgezwakte plannen tot in de jaren '70 uiteindelijk alles werd afgeblazen. Helemaal zou het plan om de Lessevallei onder water te zetten echter nooit verdwijnen, af en toe is het de voorbije decennia weer opgedoken, een laatste keer in 1997. Overigens waren er niet enkel hier op de Lesse plannen om riviervalleien in stuwmeren om te zetten. Zowat de hele twintigste eeuw door waren er op andere Ardense rivieren gelijkaardige plannen en in het zog daarvan protesten. Uit die meestal sterk gecontesteerde overheidsplannen kiemden ook milieubewustzijn en de eerste beschermende natuur- en milieucomités in de Ardennen.
> Niet zo veraf (2 km) ligt het dorp Redu, sinds 1984 bekend als het boekendorp van Wallonië. Je kunt er naartoe wandelen via wandelroutes, je moet wel zowat het hele traject stijgen want Redu ligt op een plateau. Ga je echt voor de boeken, doe het dan op een zaterdag of zondag, op andere dagen zijn veel boekhandels gesloten. Eventueel kun je aan de andere kant van Lesse een wegje volgen naar Redu via het ESA-ruimtecentrum.