> Er bestaat geen routeboekje van de 74 km lange gemarkeerde wandeltocht door het park. Wat je nodig hebt is de Streekkaart van het Nationaal Park, met daarop ook de LAW ingetekend. Schaal 1:25.000. Op de achterkant van de kaart heb je een korte beschrijving van de verschillende landschapselementen waar je langs of door trekt, evenals nog wat praktische tips en voorstellen voor korte verlengingen van de lange afstandswandeling. Deze kaart is te koop in alle infocentra bij de toegangspoorten of bij de VVV's van de streek. Online oa via de webwinkel van Regionaal Landschap Kempen en Maas (RLKM). Prijs 8 € + port.

> Geen enkel ander lange afstandspad in Vlaanderen loopt over zo weinig asfalt dan de lange afstandswandeling door het Nationaal Park Hoge Kempen. '95 % onverharde paden' zeggen de padinrichters. Dat cijfer is wat overdreven, maar je kan stellen dat toch wel ongeveer 85 % van het traject onverhard is, wat nog zeer veel is.
> Onder 'onverhard' verstaan we ook paden die licht zijn verhard met grind, houtsnippers of dolomiet. De ondergrond van de Hoge Kempen bestaat vooral uit keien, afgezet als puinkegel bij het afsmelten van de ijskappen in een ver verleden. Daarbovenop kwam later een afzetting van zand. Meestal wandel je dus over een zanderige bodem, soms op een keiïge ondergrond, daar waar de zandlaag dun of afwezig is. Dat laatste is met name het geval in de omgeving van de steilrand door het park. Die steilrand is ongeveer 20 kilometer lang en is eigenlijk een oude oever, ontstaan door een brede Maas die zich uitschuurde in puinkegel. De LAW flirt op het oostelijke deel vaak met die steilrand. Hoogteverschillen hier zijn telkens maximum 40 meter. De steilrand is op de topografische kaart makkelijk herkenbaar door de dichtheid van de hoogtelijnen.

> Elders loopt de langeafstands-wandeling over vrij vlak terrein. Waar er wel reliëf is in het landschap is dat vaak 'manmade' door zand- en grindwinning in een ver en minder ver verleden.
> De zanderige bodem slorpt vocht snel op, zodat het overgrote deel van de paden bij goed weer vlot met een makkelijke sportschoen kan worden gewandeld. Er zijn een paar passages door vochtige stukken bos maar toch niet zo veel. Enkele trajectdelen zijn trouwens verstevigd met knuppelpaden (met name in de omgeving van Kattenvennen) of met trappenoverbrugging (bij de steilrand).
> De LAW loopt zeer veel door bos. Het lijkt alsof bij de trajectuittekening de passage langs dorpen en bewoning angstvallig werd vermeden. Sommige wandelaars zullen daarom deze tocht op momenten mogelijk wat eentonig vinden, anderzijds zijn er in dicht bebouwd Vlaanderen weinig kansen om zo lang door bossen te zwerven als hier. De lange afstandswandeling is door dit schaduwrijke bosgebied en het bijna ontbreken van geasfalteerde paden dan ook prima geschikt op hete zomerdagen, temeer daar de temperatuur in Limburg gewoonlijk nog een paar graden hoger ligt dan elders in Vlaanderen. Als het nog te warm is biedt het Nationaal Park overigens een uitstekend folietje: Het blotevoetenpad:

>Het Nationaal Park is slechts gedeeltelijk omheind. Je hoeft de lange afstandswandeling niet te beginnen bij 1 van de 5 toegangspoorten, je kan ook een ander startpunt kiezen. Wil je gebruik maken van de horeca-diensten, bezoekerscentra of attrrakties bij de poorten arriveer dan best niet te vroeg op de dag. Dit zijn de 5 poorten:
* Ter Hills (Maasmechelen - Eisden): Maasmechelen Village: Hoofdtoegangspoort. Terrils en mijnschachtbokken.
* Mechelse Heide (Maasmechelen - Eisden): Attraktie is het oude staatsreservaat Mechelse Heide met een uitgestrekt heidegebied gelegen op de steilrand, wandelgebied bij uitstek.
* Pietersheim (Lanaken): Kinderboerderij, kasteelruïnes, speeltuin.
* Lieteberg (Zutendaal): Vlinderserre, insektenmuseum, Kempenpanorama, blotevoetenpad.
* Kattevennen (Genk): Europlanetarium, geologisch pad, planetenpad, sportterreinen.
* Station As (As): Uitzichttoren.
> De hoofdtoegangspoort Ter Hills tot het Nationaal Park werd gerealiseerd in de lente van 2014, aanvankelijk onder de naam Connecterra. De liftschachten en het Nationaal Park Hoge Kempen zullen dan het visitekaartje worden van een letterlijk uit de as herrezen attractief belevingslandschap. Tegelijk met de realisatie van de hoofdpoort wordt dan ook een gebiedje met meren en mijnterrils geïntegreerd in het Nationaal Park. We wijden in dit verslag een extra pagina aan dit voor Vlaanderen spectaculair wandelgebied.

> Bij toegangspoort Lieteberg kan je de wandelschoenen aan de kant gooien om er het 'blotevoetenpad' te proberen. Dit is een toeristische attraktie van Toerisme Zutendaal. Raymond Lambie vond inspiratie tijdens een vakantie in het Duitse Bad Sobernheim om ook in Vlaanderen het eerste blotevoetenpad tot ontwikkeling te brengen. Over zowat 2 km wandel je op een steeds wisselende ondergrond (houtsnippers, zand, leem, rots,...). Onderweg ook oa een 'bergrivier', uitkijktoren en hangbrug. Hoewel het blotevoetenpad een betalende attraktie is, overtreffen de bezoekersaantallen de stoutste verwachtingen. Er werd in 2005, bij de opening, aanvankelijk gehoopt op 10.000 blotevoetenwandelaars per jaar, wel in 2010 zullen wellicht meer dan 100.000 bezoekers passeren. Die explosieve stijging van jaarlijkse bezoekers zorgt ook voor onvoorziene ongemakken, zoals file- en parkeerproblemen op de toegangsweg. Vermijd best weekends en vakantiedagen als je geen drukte wil. Het lange afstandspad passeert op ongeveer 300 meter van toegangspoort Lieteberg. Info Blotevoetenpad.

> Hoewel het Nationaal Park niet is is omgeven met een afsluiting en dus vanuit talloze plaatsen toegankelijk is, zijn er 6 toegangspoorten gebouwd. Ze liggen op plekken die vroeger al recreatie aantrokken en die met de creatie van het NP eigenlijk worden geïntegreerd als aantrekkingspool. Herbestemming dus en aanpassing aan de huisstijl van het park, zichtbaar gemaakt met de bouw van stenen toegangspoorten die vooral een symbolische functie hebben en infopunten. Daarmee wil men de bezoeker daadwerkelijk het gevoel geven dat hij een biezonder stuk beschermde natuur betreedt. Strict genomen liggen niet alle toegangspoorten op de rand van het NP, zo ligt poort Pietersheim 0,5 km van de huidige parkgrens, Lieteberg ligt zelfs meer dan 2 km van de parkgrens.

> De toegang tot het nationaal park is gratis en dat in tegenstelling tot sommige andere nationale parken. Kijken we even over de Nederlandse grens dan moet je als recreant in het bekendste NP daar, dat van de Veluwe, een stevige entreeprijs betalen. Dat het NP Hoge Kempen gratis is heeft oa te maken met het feit dat je dit 5700 ha groot gebied niet zomaar hermetisch kan afsluiten, dat het NP eigenlijk een lappendeken is met verschillende eigenaars maar ook omdat men een maximaal aantal bezoekers wil aantrekken. Het principe is dat recreanten ook indirect een bijdrage leveren, met name tot de tewerkstelling en economische reconversie in een gebied dat sterk was getroffen door de sluiting van de steenkoolmijnen eind vorige eeuw. De creatie en uitbouw van het nationaal park werd hoofdzakelijk gefinancierd door subsidielijnen van lokaal tot Europees niveau.
> Elke toegangspoort heeft zijn eigen netwerkje van goed gemarkeerde lokale wandelingen, hiervoor heeft het Nationaal Park aparte wandelboxen gemaakt.
> De lange afstandswandeling passeert langs alle poorten, behalve Ter Hills, Lieteberg (300 m) en Pietersheim (2 km).

> Het station van Genk is de gateway als je per trein naar het Nationaal Park komt. Bij het station vertrekken ook lijnbussen die je korter bij één van de parktoegangen brengen. Tijdstafels op de websites van NMBS en De Lijn. Er zijn talloze combinaties mogelijk om op het lange afstandspad te geraken. Enkele opties om de toegangspoorten te bereiken vanaf het treinstation van Genk:
* Poort Ter Hills: Bus 45 tussen Hasselt, Genk en Maaseik/Maastricht
* Poort Lieteberg: Bus richting Zutendaal (halte Zutendaal Kerk).
* Poort Kattevennen: Bus binnen Genk (halte BLOSO-Kattevennen).
* Poort As station: Bus richting Maaseik (halte As station).
* Poort Mechelse Heide: Lusbus 9 Genk - Maasmechelen (halte Home Fabiola + wandel 500 meter terug langs de Joseph Smeetslaan tot bij camping Salamander).
* Poort Pietersheim ligt op 0,5 km van de langeafstandswandeling. Bus richting Lanaken.
> Het is mogelijk om met de Lijn all the way van het Brusselse richting Maaseik te rijden met halte in Eisden of Lanklaar! Snelbus 178 is met een traject van 132 km de langste busverbinding in Vlaanderen. Onderweg stopt deze bus in Leuven / Heverlee / Herent / Halen / Lummen. Stap af in Lanaken, Maasmechelen of Waterschei. Neem dan een lokale bus of wandel 2 à 3 km tot op de LAW. Enkel op schooldagen.

> Zoals elders in Vlaanderen lijden (met een paar uitzonderingen) ook in Limburg nogal wat campings onder het kankergezwel van stacaravans. In sommige gevallen is een veldje voor doortrekkers of korte verblijvers slechts een schaamlapje om de status van camping te behouden. Enkele campings die langs de route liggen zijn 't Soete Dal te Zutendaal en Salamander bij de Mechelse Heide.
> De komst van paalkamperen bij het Nationaal Park wordt aktief tegengenwerkt door enkele Limburgse campingeigenaars. De overheid van het Nationaal Park is gezwicht voor hun gelobby. Jammer dat authentiek natuurbeleving 24u/24 wordt ontzegd hierdoor en dat bivakkeren niet mogelijk is. Je bent aangewezen op wildkamperen.

> Er zijn nogal wat mogelijkheden om te overnachten, variërend van hotels tot campings. Hoewel de bezoekersgids van het NP het niet specifiek vermeld, is vrij kamperen wellicht verboden zonder toestemming. Op de website van het NP vind je een lijst van overnachtingsmogelijkheden in de omgeving. Voor meer details en boekings wordt doorverwezen naar Toerisme Limburg. Als je te voet onderweg bent gaat je interesse uiteraard vooral naar plaatsen die onmiddellijk langs of in de buurt van het lange afstandspad liggen. Nu had de parkoverheid bij de lancering van de LAW een handige overzichtskaart op de site geplaatst met overnachtingsplaatsen in de buurt van de LAW evenals een lijst met adressen. Vreemd genoeg heeft men deze lijst bij de vernieuwing van hun website niet opnieuw beschikbaar gesteld. Link

> Onderweg over de lange afstandswandeling door en rond het Nationaal Park loop je soms in het spoor van andere lange paden. Dit zijn ze.

> Behalve de lange afstandswandeling door het Nationaal Park heeft 'Regionaal Landschap Kempen en Maasvallei' (RLKM) ook nog twee andere lange wandeling ontwikkeld, de grensoverschrijdende, 104 km lange LAW Kempen~Broek (verslag) en de LAW Maasvallei (verslag).

> Op de volgende pagina's gaan we de lange afstandswandeling Hoge Kempen in 3 etappes meer in detail beleven.

> Handig is ook de 'officiële bezoekersgids' van het Nationaal Park. Ongeveer 90 pagina's praktische info over de verschillende deelgebieden van het nationaal park, zoals openingsuren van attrakties, aktiviteitenkalender en horecafaciliteiten in en rond het Nationaal Park. Wordt jaarlijks heruitgegeven, en kost 1 €, overal te verkrijgen in de streek of in de infocentra bij de toegangspoorten. Downloaden via de site van het Nationaal Park.
> Ben je meer geïnteresseerd in korte lokale rondwandelingen ipv de doorlopende LAW, dan kan je één van de aparte wandelkaarten bestellen, per toegangspoort is telkens een netwerkje van paden ontwikkeld waarvan de paden in of bij het NP lopen.

> De uitpijling van de lange afstandswandeling is gewoon perfect. Onder het motto dat een wandelaar in het Nationaal Park probleemloos een pad moet kunnen volgen in een relaxe sfeer werd zeer veel zorg besteed aan de markering. Geen geschilderde tekens op bomen en palen maar 74 km lang witte zeshoekige bordjes die zijn ingevezen op daarvoor geplaatste wandelpalen. Het symbool dat wordt gebruikt voor de lange afstandswandeling is het logo van het Nationaal Park zelf, een pootafduk, maar dan samengesteld uit keien (typisch voor de bodem van de Hoge Kempen). Blauwe pijlen boven de 'keienpoot' geven de richting van het pad aan. Je kunt de route in zowel in wijzerzin als tegenwijzerzin wandelen aangezien de bewegwijzering in de twee richtingen werd aangebracht.

	GR 5 / E2: Grote Routepad dat Oostende met Nice verbindt. 2500 km.
	GR 5 variant: Grote Routepad gemerkt met een dwarsstreep over het GR-teken. Kort alternatief traject van GR 5 tussen Genk en Wiemesmeer.
	GR 561 Kempen - Maaspad: GR-pad dat Diest met Maastricht verbindt via Valkenswaard en Lanaken. 200 km+. Tussen 1984 en 2002 was het traject door de Hoge Kempen deel van GR 562.
	Hasselt - Sittard: Blauwgroene markering van de Hasseltse wandelclub 'Dragonders'. 58 km lang. Sinds 2002 is deze route opgeheven en niet langer onderhouden.