> Het idee voor een Streek-GR door de Vlaamse Ardennen ontstond rond 2005. Als bevlogen wandelaar en vrijwillig medewerker van de vzw Grote Routepaden, trok Romain Haelterman er vanuit Voorde regelmatig op uit in zijn geliefde Vlaamse Ardennen om er routetracés uit te stippelen voor stevige dagwandelingen. Deze zouden later worden opgenomen in een Dagstappergids van dezelfde wandelvereniging.

> Haelterman moet over zowat elk begaanbaar wegeltje en buurtpad gewandeld hebben in de Vlaamse Ardennen. Met die grondige wandelrijkdom ging hij ook aan de slag om een Streek-GR uit te werken. Daarbij kreeg hij de hulp van andere Oost-Vlaamse wandelaars, zoals Patrick De Corte. Aangezien enkele van de mooiste deelgebieden in de Vlaamse Ardennen al ontsloten waren met oudere GR-routes (vooral door GR 5A), werden deze geïntegreerd in de nieuw te maken route.

> De toestemmingen om de nieuwe route met tekens te markeren waren rond in de lente van 2007, de bewegwijzering met geelrode strepen werd in die periode voor het eerst aangebracht. Financiële steun voor de realisatie, met ondermeer de uitgave van een topografische gids door vzw Grote Routepaden, werd gevonden bij Toerisme Vlaamse Ardennen. Voor twee derden gefinancierd door het Europese LEADER-fonds voor plattelandsontwikkeling, kon Toerisme Vlaamse Ardennen een budget ter beschikking stellen van in totaal 17.000 € voor Streek-GR Vlaamse Ardennen.

> Op 6 juni 2009 kon de Streek-GR officieel worden opengesteld. Bij die gelegenheid werd ook de topografische gids voorgesteld en vond er een groepsinwandeling plaats tussen Lierde, Sint-Maria-Oudenhove en opnieuw Lierde. Op 4 september 2011 werden 13 wandelwijzers ingehuldigd. Ze staan op kruisingen van Streek-GR Vlaamse Ardennen met andere GR-routes.

> In 2013 openden de eerste bivakzones langs Streek-GR Vlaamse Ardennen, een initiatief van Agentschap Natuur & Bos ism Toerisme Vlaamse Ardennen. Door misbruik enerzijds en wanbeleid van ANB anderzijds werd dit project vijf jaren later echter weer opgeheven en bleven enkel een paar privé-bivakzones over.
> Een flink deel van Streek-GR Vlaamse Ardennen, met name het hele zuidelijke tracé (50 km van Kluisberg tot Voorde), loopt lange tijd in het spoor van GR 5A 'Wandelronde van Vlaanderen'. Dit Grote Routepad werd eind jaren '70 al ontwikkeld. Oorspronkelijk was het tracé bedoeld als noordelijke verlenging van de beroemde GR 5 naar de Middellandse Zee. GR 5 werd echter naar Nederland doorgetrokken. Het tracé naar De Panne en Oostende via de Vlaamse Ardennen en Heuvelland kreeg als alternatief dan het nummer GR 5A maar werd wel onderdeel van de Europese Wandelweg E2.

> Van GR 5A werd in de loopt van de jaren '80 dan een grote wandelronde gemaakt van meer dan 500 km door de provincies West- en Oost-Vlaanderen en Antwerpen. GR 5A werd opgedeeld in een oostelijk en westelijk deel, later in een noordelijk en zuidelijk deel maar na 2016 werd ook de opdeling achterwege gelaten en is er één Wandelronde van Vlaanderen van zowat 570 km.

Hoe is dit verslag opgebouwd?
> We typeren op deze pagina kort Streek-GR Vlaamse Ardennen, het padkarakter en de ontstaansgeschiedenis van deze 157 km lange wandelroute. Op de pagina wandelinfo zetten we je aan de hand van eigen ervaringen op weg om zelf op stap te gaan met de hulp van een pak praktische planningtips. In 7 etappes verkennen we vervolgens de hele route.
> Dit is slechts een persoonlijk wandelverslag, officiële informatie over Streek-GR Vlaamse Ardennen kun je vinden op de website van Grote Routepaden en op de website van Toerisme Vlaamse Ardennen.
> De vele foto's bij dit verslag zijn genomen in alle seizoenen, we wandelden over Streek-GR Vlaamse Ardennen immers meermaals.

> De toeristische benaming 'Vlaamse Ardennen' hebben we te danken aan Pol de Mont (1857 - 1931), Pajots schrijver. Het was echter zijn collega-schrijver en vriend voor het leven, Omer Wattez (1857 -1935) die bekendheid gaf aan die naam vanaf het jaar 1890. Omer Wattez vertelde het verhaal zelf in het VTB-blad De Toerist in 1931:

> "Wij gaven dien naam, zoo wat veertig jaar geleden, aan de streek, in het zuiden van Oost-Vlaanderen, tusschen en rondom de steden Oudenaarde, Ronse en Geeraardsbergen. (...) Het was in de lente van 1888. Ik had mijn toenmaligen confrater en vriend, dichter Pol de Mont, uitgenoodigd met nog eenige kennissen om mijn geboortestreek te komen bezoeken (noot: Wattez was afkomstig uit Schorisse). Dagelijks deden wij wandelingen te voet. Wij kwamen op den top van den Muziekberg, die zich zoo romantisch en somber verheft vanuit Ronse.
Pol de Mont, steeds geestdriftig gestemd, riep ineens uit: "Maar dat zijn hier de Vlaamsche Ardennen!"
Wij voelden de vlam en riepen als uit één mond; "Hoezee! voor de Vlaamsche Ardennen!".

> Met lede ogen ziet Wattez aan hoe de Duitsers tijdens WO I heel wat schade aanrichten in zijn Vlaamse Ardennen. De dorpen werden beschoten en de bezetter kapte hele bossen weg. In 1926 verscheen een nieuwe uitgave van zijn boek 'De Vlaamsche Ardennen', dit keer opgespitst in drie delen voor de regio Ronse, Geraardsbergen en Oudenaarde. Omer Wattez was met zijn publicaties eigenlijk niet enkel een lyrische heimatschrijver en aktieve wandelaar maar eigenlijk de eerste toeristische promotor van de streek, lang voor de eerste toeristische kantoren werden opgericht.

> Het moet ook gezegd dat Wattez met zijn vele lofzangen op de Vlaamse Ardennen ook tot doel had de Vlaming bewuster te maken van de eigen waardevolle natuur, cultuur, taal en patrimonium, dat paste in zijn overtuigingen over milieubescherming en ontvoogding van bedreigende verfransing. Hoewel hij tijdens de laatste periode van zijn leven in het Brusselse woonde, bleef hij tot zijn laatste levensjaar terugkeren naar de Vlaamse Ardennen: 'Maar toch nog elk jaar neem ik mijn wandelstok en mijn reistaschje en ga eenige dagen te voet wandelen, bergop-bergaf, in mijn nederige maar geliefde Vlaamsche Ardennen, rondom Oudenaarde, Ronse en Geeraardsbergen' schreef hij een jaar voor zijn dood in 1935.

> De Vlaamse Toeristenbond huldigde Omer Wattez in 1937 met een eigen VTB-wandelpad dat zijn naam draagt. De wandelroute bestaat nog steeds maar werd in de loop der jaren sterk hertekend. Over Streek-GR Vlaamse Ardennen zullen we er een stukje van volgen.
> Wattez leeft ook voort in de Stichting Omer Wattez, die in 1975 werd opgericht met focus op twee doelen die ook Omer Wattez na aan het hart lagen: bescherming van het natuurlijk landschap en wandelen in de Vlaamse Ardennen. De stichting, waarvan de naam later veranderde in Milieufront Omer Wattez, bestaat nog steeds en wist over de jaren heen heel wat te realiseren en bewaren ten voordele van het milieu in de Vlaamse Ardennen.

> We weten dus precies wanneer de benaming 'Vlaamse Ardennen' is ontstaan. In een periode trouwens waarin het populair was voor reizende schrijvers om allerlei superlatieve referenties te maken die hun beschrijvingen verbeeldingskracht bijzetten. Zo zijn er ook de Brabantse Ardennen en het aantal 'Klein-Zwitserlands' in Europa is haast niet te tellen.

> Wandelen over deze brok sterk heuvelend Vlaanderen is best afwisselend en af en toe zelfs wat uitdagend, al zijn de korte en soms zelfs even scherpe hellingen natuurlijk niet te vergelijken met de echte Ardennen, laat staan met Europees middengebergte. Onze voorouders hebben het landschap van de Vlaamse Ardennen sterk gekneed tot wat je nu ziet: een lappendeken van plukken bos, weiden, velden, boerderijen, verkavelingen, alles sterk dooraderd met verkeerswegen, van smalle wegels tot expreswegen.
> Uren weg-van-de-wereld-wandelen zal je dus zelfs in dit stukje Oost-Vlaanderen niet vinden. 't Is wel genieten onderweg van kleine snippers waardevol groen, historisch cultuurlandschap, karakterdorpen en zichten op golvende heuvels.
Wat er nog is overgebleven aan restjes groen moet vaak worden gedeeld met andere recreanten, zoals mountainbikers en fietsers. In de Vlaamse Ardennen zorgt dat in enkele bosdomeinen, zoals het Kluisbos of Muziekbos op sommige momenten al eens voor grote concentraties recreanten.
> Streek-GR Vlaanderen is zo ontwikkeld dat er maximaal over onverharde paden kan worden gewandeld, al gaat het ook vaak langere tijd over verharde wegen. Toch mag je concluderen dat dit toch wel een van de meest afwisselende lange tochten is die je in Vlaanderen kan maken, het is dan ook zeker een aanrader. Niet voor niets hebben we ervoor gekozen om sommige delen meermaals te wandelen. Op zijn allermooist is dit landschap in april en mei, als het stof van de wielergekte is gaan liggen. Het fotografisch resultaat daarvan kun je zien op de volgende pagina's. We wandelen de hele tocht in tegenwijzerzin af.

> Glooiende heuvels met beboste kammen, een groen lappentapijt van akkers en weiden met daarin ingebed eenvoudige boerenwoonsten of een volks café. Genoeg romantische plaatjes onderweg. Anderzijds zijn de Vlaamse Ardennen ook geen openluchtmuseum. Natuurlijk leven en werken mensen ook hier in de 21ste eeuw en zie je nieuwe verkavelingen opduiken, lintbebouwing en steeds meer wegenverharding. De sterke boetsering van het landschap door de mens merk je ook in de overgebleven bos- en natuurgebieden: stuk voor stuk pareltjes met soms zelfs een sensationele plantenbloei maar het zijn kleine restanten van vroeger veel grotere bossen.
> Streek-GR Vlaamse Ardennen loopt bergop- bergaf over de vele korte hellingen die zo bekend zijn uit de Ronde van Vlaanderen voor wielrenners. Het zijn eigenlijk oude versteende zandbanken of getuigenheuvels tussen de valleien van Schelde en Dender. Absoluut leuk wandellandschap met best veel variatie onderweg, streek-GR Vlaamse Ardennen is goed voor 5 à 10 dagen trekkingplezier.