> Het oorspronkelijke idee ontstond rond 2004. Vzw Grote Routepaden wou de twee belangrijkste langeafstandspaden die Vlaams-Brabant doorkruisen, de Vlaanderenroute (GR 128) en de Brabantse Heuvelroute (GR 512) verbinden met een nieuw traject door de Dijlevallei ergens tussen Mechelen en Leuven. Een beetje zoals de streek-GR Hageland in oostelijk Vlaams-Brabant, die al een jaar eerder werd ontwikkeld.
> Een creatie dus van een streekpad dat gebruik maakt van langer bestaande delen van GR-routes, met elkaar gelinkt door toegevoegde nieuwe trajecten en met als resultaat een regionale, meerdaagse luswandeling.

> Rond 2004 werden die plannen uitgetekend en een nieuwe verbinding van 38 km werd bewegwijzerd tussen Elewijt (X GR 128) en Neerijse (X GR 512) bestaande uit oa een rechtstreekse verbinding tussen de valleien van Voer en IJse (tussen Leefdaal en Neerijse). Een tweede nieuw traject werd gerealiseerd tussen de brug over de Dijle te Sint-Joris-Weert (X GR 512) en de Arenbergcampus te Leuven (X GR 128).
> De rest van de route maakte gebruik van GR 128-, GR 512- en GR 12-trajecten. Totale afstand: 92 km. Het initiële routeontwerp is van GR-medewerker Marc Bils.

> In 2006 vond Grote Routepaden oor bij de provinciale overheid van Vlaams-Brabant. Toerisme Vlaams-Brabant was bereid GR Dijleland te adopteren en de realisatie financieel te ondersteunen, net zoals dat voor Streek-GR Hageland was gebeurd. De provincie Vlaams-Brabant kwam alzo met 20.000 € over de brug, waarmee de publicatie van een topografische wandelgids werd betaald en 13 wegwijzerpalen (zogenaamde 'wandelbomen') langs het traject werden geplaatst.

> Noordelijk kwam er een verlenging via bestaande GR's tot Dijlestad Mechelen. Door adoptie van deze Streek-GR had Toerisme Vlaams-Brabant echter ook zijn zeg in het verloop van de route. Op hun vraag werd het zuidoostelijke deel van de route verlengd met 20 km, om Tervuren er bij te betrekken. De oorspronkelijke zuidelijke en noordelijke verbinding bleven behouden als verkortingsroutes (zie oranje trajecten van 7 en 10 km op de kaart). Zo groeide de totale afstand van de hoofdroute tot 120 km.
> Onder zonnig nazomers weer werd op 12 oktober 2008 Streek-GR Dijleland officieel ingewandeld vanuit Tervuren met een dagtocht in lusvorm. Er waren een honderdtal wandelaars aanwezig. En zo had de provincie Vlaams-Brabant er een jaar na de (her)inwandeling van Streek-GR Hageland, een tweede Streek-GR bij, hoewel deze Grote Route eigenlijk vooral in het spoor loopt van langer bestaande GR's.
> Streek-GR Dijleland kreeg begin 2009 sterke promotie door beeldreportages op Eén in 'Vlaanderen Vakantieland'.

> In 2012 werd een trajectdeel van GR Dijleland op haar beurt gebruikt om nog een 'nieuw' pad te creëren, Streek-GR Groene Gordel.

> In de loop der jaren onderging Streek-GR Dijleland sinds 2008 een paar kleinere trajectwijzigingen. In juli 2013 werd echter ook een aanzienlijke wijziging op het routeverloop doorgevoerd. Tussen Wakkerzeel en Rijmenam werd het traject immers grotendeels ontkoppeld van de Vlaanderenroute met een eigen 10 km lang geelrood gemarkeerd traject. Het loopt door het bijzondere historische kader van de Haachtse antitankgracht (nieuw opengesteld natuurgebied) en volgt ook langer de Dijle-oevers.

> In 2019 werd het traject van Streek-GR Dijleland nogmaals herbekeken. Een opvallendste tracéwijziging kwam er dit maal op het meest zuidoostelijke deel. Tussen Huldenberg en Neerijse kwam er een mooie uitbreiding via de stille dorpen Terlanen en Sint-Agatha-Rode, door natuurgebied Grootbroek, over de oude trambedding 'Zwette Jean'. Zo werd ook het mooie dal van een sterk kronkelend zijriviertje van de Dijle ontsloten, dat van de Laan. Ook in de omgeving Sint-Joris-Weert en bij Tervuren werd Streek-GR Dijleland in andere padenbeddingen herlegd. Meer noordelijk kreeg een Streek-GR Dijleland een aangepast traject door het Silsombos en te Zemst-Laar wordt nu door het Dalemansbos gewandeld. In de omgeving van Rijmenam loopt het traject weer wat minder lang langs de Dijle maar door meer afwisselende natuur.

> Algemeen bekeken volgt Streek-GR Dijleland sinds de eerste openstelling in 2008 een veel meer eigen, uniek traject. De totaalafstand van de hoofdroute groeide van 120 naar 131 km. De hertekeningen tussen 2008 en 2019 leidden op 11 februari 2020 ook tot de voorstelling te Terlanen van een nieuwe topografische gids door de vzw Grote Routepaden, ook dit maal in samenwerking met Toerisme Vlaams-Brabant, dat opnieuw 20.000 € investeerde in deze mooie wandelroute.

> Situering van Streek-GR Dijleland in Vlaams-Brabant (zie kaart) en het net van Streek-GR's: Vlaams-Brabant is ingedeeld in drie toeristische regio's: Hageland, Groene Gordel en kunststad Leuven. Regio Groene Gordel is nog eens onderverdeeld in drie subregio's: Brabantse Kouters, Dijleland en Pajottenland & Zennevallei. Dijleland, waar deze Streek-GR door loopt, omvat de valleien van Dijle, Voer en IJse. De Streek-GR loopt noordelijk ook even de provincie Antwerpen in om Dijlestad bij uitstek, Mechelen, mee te nemen.

> Een aantal attraktieve punten langs de 131 km lange Streek-GR Dijleland, startend vanuit Leuven-centrum in wijzerzin:

* Km 1 - 3 : doortocht historisch Leuven
* Km 5: Arenbergkasteel en -molen
* Km 9 - 10: pad door de Dijlevallei
* Km 12: beschermd dorpszicht op Neerijse
* Km 13: natuurgebied Doode Bemde + trambedding Zwette Jean
* Km 18 -21: Vallei van de Laan
* Km 27: Huldenberg met watermolen
* Km 27 - 30: ruraal Landschap tussen Huldenberg en Bertem met solitaire linde
* Km 32: een stukje Zoniënwoud
* Km 34: de Zevenster, een 12-sprong
* Km 35 -38: parkvijvers, parkbos en Afrikamuseum te Tervuren
* Km 39 - 45: aantrekkelijk wandelpad door de Voervallei tussen Tervuren en Bertem
* Km 44: omgeving kasteel Leefdaal

* Km 45: Romaanse Sint-Veronakapel Leefdaal
* Km 47: Romaanse kerk Bertem
* Km 50: pad en uitzicht op de Zwanenberg
* Km 51: Bertembos
* Km 56: natuurgebied Molenbeekvallei
* Km 61: natuurgebied Silsombos
* Km 67: natuurreservaat Torfbroek
* Km 68 - 73: Langs en door bossen tussen Kampenhout en Elewijt
* Km 75: Rubenskasteel Elewijt
* Km 76: langs de Zenne met zicht op het middeleeuws tolhuis op de Zenne te Weerde
* Km 86: Eglegemvijver te Hombeek

* Km 91: Vrijbroekpark met rozentuin
* Km 93: doortocht historisch Mechelen
* Km 94: vlonderpad op de Dijle Mechelen uit
* Km 97: natuurreservaat Mechels Broek
* Km 101-104: beemdenlandschap Dijlevallei
* Km 105 - 108 : kronkelende Dijle
* Km 111: historische antitankgracht, natuur
* Km 114: Wakkerzeel, beschermde dorpskern
* Km 117: watermolen Rotselaar
* Km 119: graspad langs een kronkelende Dijle
* Km 126: Kesselberg met uitzicht Leuven
* Km 128: provinciedomein Kessel-Lo

> Verbindingsroute:
* De 7 km lange zuidelijke kortsluitroute tussen Leefdaal en Neerijse is echt een aanrader voor wie een stil stuk agrarisch Vlaams-Brabant wil ontdekken zonder dorpen en asfaltwegen.
* De noordelijke kortsluitroute van 9 km tussen Elewijt en Hever is niet bijzonder attraktief, we nemen ze niet op in dit verslag, aangezien ze deel uitmaakt van GR 128.

> Via Streek-GR Dijleland ontdek je niet enkel de meanderende rivier maar ook enkele van haar zijvieren en -beken, zoals de Zenne, de IJse of de Voer, waar het zo mogelijk nog mooier wandelen is.
> Op de volgende pagina een pak harde wandelinfo over Streek-GR Dijleland, daarna wandelen we de hele route ook af in 6 etappes.

> De Dijle ontspringt in Waals-Brabant op een hoogte rond 145 meter als La Dyle. Ze begint als een bronnetje in de velden, op ongeveer 1 km van het dorpje Hautain-le-Val. Het bronwater wordt daar echter grotendeels opgevangen in een watercaptatiestation en de Dijle vormt hierdoor aanvankelijk maar een klein maar wel erg zuiver beekje.
> Bijna de helft van de bijna 90 km lange rivier loopt door de provincie Waals-Brabant. Ze ontvangt er de zijrivieren Thyle en Train. Te Sint-Agatha-Rode komt de Dijle Vlaanderen binnen. De meanderende Dijle is hier en te Sint-Joris-Weert wellicht op zijn mooist aangezien ze er stevig mag meanderen. GR Dijleland volgt daar een deel van.

> In Vlaanderen versterken vooral de Laan, de IJse en de Voer de Dijle maar haar debiet verdubbelt als ook de Demer er bij komt in de buurt van Werchter. Nadat voorbij Mechelen ook nog de Zenne in de Dijle is gevloeid te Heffen, vormt de Dijle wat verder samen met de Nete dan de Rupel. Die vloeit een paar kilometers verder in de Schelde. De Dijle is dan gedaald van 145 meter naar nog slechts 4 meter boven de zeespiegel.
> Op haar traject loopt de Dijle door twee provinciehoofdsteden van België, Waver en Leuven. In de provincie Antwerpen wordt de tweede stad aangedaan, Mechelen.

> Sinds de Keltische tijd is de Dijle een belangrijke transportrivier geweest. Het is dan ook niet toevallig dat grote steden zich ontwikkelden langs de Dijle. Met name stroomopwaarts tot Leuven werd de Dijle druk bevaren. Schuiten werden getrokken door man en paard vanop de oevers. De vele kronkels van de rivier, de beperkte diepgang, sterke stroming en getijdeninvloed hinderden echter de scheepvaart ook sterk. Al vanaf de 13de eeuw waren er plannen om de Dijle te kanaliseren, ze kwamen in latere eeuwen slechts gedeeltelijk tot uitvoer. De grote verandering kwam er met de bouw van het kanaal Leuven-Dijle eind 18de eeuw. Tesamen met de al langer bestaande Brusselse Schipvaart (tegenwoordig bekend als het Zeekanaal Brussel - Schelde), betekende het kanaal Leuven-Dijle wel de doodsteek voor de scheepvaart op de Dijle.

> De Dijle wordt wel eens de snelst stromende rivier van Vlaanderen genoemd. Dat er stevig wat doorstroming zit op de Dijle, kun je zelf merken onderweg. Het debiet schommelt ruwweg tussen 4 en 12 m³ per seconde met pieken tot 20 m³/s. Dat is niet altijd zo geweest. Voor de mens er zich mee ging bemoeien was er amper debietverschil na hevige regenval. De uitgestrekte bossen van Brabant en de vele overstromingsgebieden lieten het water immers maar traag los. Massale ontbossing ten voordele van akkers en rechttrekkingen veroorzaakten veel snellere afstroming, ook van sedimenten. De rivier sneed zich hierdoor ook sterker in. Kanalisering en indijking op veel plaatsen vanaf de middeleeuwen versnelde dat proces van grotere debietverschillen nog.
> De Dijle is ook een echte bronrivier. In droge periodes bestaat het doorstromend water tot 93 % uit bronwater, afkomstig uit de vele beken en rivieren die de Dijle op haar loop vervoegen. Tot 1990 was de Dijle in haar lager stroomgebied een bijna dode rivier, door de vele industriële en huishoudelijke aflopen en lozingen. De waterkwaliteit is door vele ingrepen sindsdien spectaculair verbeterd.

> De Dijle heeft ook een recreatieve aantrekkingskracht. Naast Streek-GR Dijleland maken ook heel wat andere wandel- en fietspaden dankbaar gebruik van de vaak idyllische omgeving rond de Dijle. Ook in de stad is de Dijle mooi recreatief geïntegreerd, met name in Mechelen, waar we over het afgeleide Dijlekanaal op vlonderpaden lopen. En vandaag kun je je tocht over Streek-GR Dijleland zelfs combineren met een kanoktrip op de Dijle!

> Streek-GR Dijleland neemt je mee voor een 131 km lange, circulaire zwerftocht door het Vlaams-Brabantse stroomgebied van de Dijle, inclusief de mooie valleien van enkele zijrivieren, zoals Voer, IJse, Laan en Zenne. Je wandelt door de twee meest bekende steden die langs de Dijle-oevers zijn ontsproten: Mechelen en Leuven maar tussenin ontdek je een rist aan kleine natuurgebieden met ondermeer het Natuurpark Groene Vallei Midden-Brabant. Vaak kan je er een uitzonderlijke of zeldzame flora aantreffen, zoals in Silsombos, Torfbroek, Bertembos, de Molenbeekvallei, het Mechels Broek, Zoniënwoud, Pikhakendonk, de Haachtse antitankgracht, Grootbroek of Doode Bemde. Van 'meer geboetseerde' natuur kun je onderweg genieten in de parken van Tervuren, Mechelen of Kessel-Lo. Het zullen echter de golvende Brabantse landbouwplateaus rond de valleien van IJse en Voer zijn die je misschien wel het langst bij blijven.

Hoe is dit verslag opgebouwd?
> We typeren op deze pagina kort Streek-GR Dijleland, het padkarakter en de ontstaansgeschiedenis van deze 131 km lange wandelroute. Op de pagina wandelinfo zetten we je aan de hand van eigen ervaringen op weg om zelf op stap te gaan met de hulp van een pak praktische planningtips. In 6 etappes verkennen we vervolgens de hele route.
> We beperken ons in dit verslag tot de hoofdroute van 131 km en de korte maar mooie verbindingsroute tussen Leefdaal en Neerijse (7 km). Streek-GR Dijleland heeft nog een wirwar van aanlooproutes, andere verbindingsroutes en varianten, maar dat zijn eigenlijk delen van andere GR-paden, die we in dit wandelverslag daarom links laten liggen.
> Dit is enkel een persoonlijk wandelverslag, officiële en update informatie over Streek-GR Dijleland, evenals gids- en GPS-info kan je vinden op de website van Grote Routepaden.
> We besteden in dit verslag nogal wat aandacht aan de verrassende verscheidenheid in natuur (met name bijzondere planten) die je onderweg kan aantreffen. Uitgestrekte wilde natuurgebieden waar je een hele dag non-stop kan doorlopen, zal je niet vinden in dit druk gebruikte landschap, het zijn hier niet de Ardennen. De schoonheid zit hem in versnipperde stukken natuur, vaak echte pareltjes met een speciale maar zeer waardevolle natuurrijkdom, ze worden erg gekoesterd.