©
Luc Selleslagh 2013 - 2022 Trekkings.be
> Vooraleer dieper de Luikse Condroz in te trekken, loont het de moeite om even het Maasstadje Hoei te bezoeken. GRP 575 duikt na een lange bospassage weer de Maasvallei in bij Ombret-Rawsa en Hermalle-sous-Huy. Een nog langere doortocht in bos voert je tot op het landbouwplateau in een dorpje met een historisch interessant kerkgebouw, Saint-Séverin. Een verrassend vlakke tocht van verscheidene kilometers veldwegen volgt daarna om dan via wat wijkwegen aan te komen in Rotheux-Rimière. Ondanks de vele stukken bos, zijn er ook minder aangename wandeldelen, deze etappe is niet meteen de meest spannende van GRP 575.
> Hoei ligt aan de spoorlijn Namen - Luik, maar het treinstation ligt aan de noordelijke Maaskant op 2 km van de GR. De wandelroute passeert enkel door de bovenstad van Hoei, langs de Place Saint-Denis. Rotheux-Rimière wordt bediend door bus 94 (Luik - Warzée). In combinatie met bus 97 (Hamoir - Hoei met stop op de Place Saint-Denis) is het mogelijk tussen beide plaatsen te reizen. Wil je de tocht inkorten, dan kan je bijvoorbeeld te Saint-Séverin of op het wegenkruispunt te Neuville-en-Condroz bus 94 nemen. Andere mogelijkheid is om gebruik te maken van het treinstation van Amay (op de lijn Luik - Namen). Ook dat station ligt niet rechtstreeks langs GRP 575, het ligt op 1,5 km van Ombret-Rawsa, je steekt de Maasbrug over.
> Horeca onderweg te Hoei, Ombret-Rawsa, Hermalle-sous-Huy, Neuville-en-Condroz en Rotheux-Rimière. Bevoorrading te Hoei, Ombret-Rawsa, Neuville-en-Condroz en Rotheux-Rimière (slager).
> Vooraleer op tocht te trekken naar Rotheux-Rimière over GRP 575, Hoei bezocht.
Huy
> 'Hoei' zeggen we in het Nederlands, in het Frans spreek je de naam van de stad uit als het Franse 'ja'. 'Oui' dus waarbij je zacht aanblaast met een 'h', eerder 'hwi' dus. Een inwoner van Huy is een Hutois, en daarvan zijn er een goeie 20.000.
> Huy is de belangrijkste Maasstad tussen Namen en Luik. Ze ontwikkelde op de plaats waar de Maas zuidelijk wordt versterkt met de Hoyoux en noordelijk met de Méhaigne. De nederzetting Huy bestond al in de Romeinse periode en was in de middeleeuwen een bloeiend handelsstadje. Veel had wellicht te maken met de strategische ligging, lees: er lag een brug om over de Maas te geraken en zo waren de rijke Haspengouwse gronden verbonden met de Condroz en verder zuidelijk de Ardennen.
Voormalig minderbroedersklooster
> Voor het prinsbisdom Luik was de stad Huy een belangrijk versterkt punt, niet enkel voor de noord-zuidpassage van verkeer maar ook om de scheepvaart op de Maas onder controle te houden. Vooral in de 16de en 17de eeuw kreeg Huy te maken met belegeringen. Het fort van Huy is echter pas in de 19de eeuw gebouwd, onder de Hollandse bezetting. Het diende als gevangenis tijdens WO II en er is nu een museum waar de gewelddadige geschiedenis van de locatie uit de doeken wordt gedaan.
> Er is in Huy genoeg te beleven om je minstens een halve dag bezig te houden. Om de stad te bezoeken: verlaat GRP 575 ter hoogte van de Place St-Denis. Volg dus na de afdaling over 'de Muur' het als 'variant' gemarkeerde traject. Of nog beter: Volg door het stadscentrum de schelpen van de Via Mosana, een wandelpad naar Santiago de Compostela. Het toont je de interessantste plekken van Huy.
> Je daalt over de Rue Vankeerberghen de stad in en komt zo langs het oude klooster van de Minderbroeders, nu het gemeentelijk museum. Een snel bezoek waard. Daal kort verder en ga dan links over de gekasseide Minderbroedersstraat. Het is zeker één van de meest pittoreske hoeken van Huy. Draai op het einde in wijzerzin rond de kerk van St Mengold. Die ontwijde kerk is nu een tentoonstellingsruimte. Sint-Meingold is een echte heilige van Huy, hij werd vermoord tijdens een pelgrimstocht in de 9de eeuw.
> Volg de Sint-Jacobsschelpen in de kasseibestrating en je komt via de Place Verte uit op de Grand Place. Van de gebouwen rond het plein springt vooral het gemeentehuis in het oog. Het mooie 18de eeuwse gebouw was tot 2009 25 jaar het bastion geweest van de flamboyante burgemeester Anne-Marie Lizin-Vanderspeeten. Ze maakte van Huy een dynamisch en levendig stadje maar ze bleek op het einde van haar ambtsperiode besmet met het PS-corruptievirus. Ze graaide lustig in de kas met gemeenschapsgelden voor haar privé-uitgaven. Als triest orgelpunt kwam er na haar afzetting nog een machtsspelletje. Zo ramde ze nog de auto van de nieuwe vrouwelijke burgemeester in een gevecht voor de parkeerplaats van de burgemeester bij het stadhuis... Ze werd uit de PS maar vormde een 'schaduwcollege'. Na de verkiezingen van 2012 werd ze met haar nieuwe partij in de oppositie geduwd. Ze overleed in 2015.
> Voor het gemeentehuis staat een schitterende 16de eeuwse fontein, de 'li bassinia' met een koperen bak, smeedwerk en beelden uit het begin van de 15de eeuw!
Oud Huy met gekasseide stegen, het kamertje
boven de boog is eigenlijk een toilet!
De kapittelkerk van Hoei, een gotisch gebouw
> De torens van de de Hoeise kapittelkerk zijn misschien je volgende doel. Onderweg ernaartoe passeer je de gedeeltelijk overwelfde Hoyoux. Ongewoon trouwens dat de collegiale van Huy maar liefst 3 kerktorens heeft. Het is een gotisch bouwwerk waar eigenlijk een paar eeuwen werd aan gebouwd en herbouwd. Desondanks geeft het gebouw een vrij harmonieuze indruk wat stijl betreft. Binnenin word je zeker verrast door de hoogte van de middenbeuk en nog meer misschien door de decoratieve en sfeervolle aankleding van de hoge gewelven uit de 16de eeuw. Het kerkgebouw herbergt nog heel wat andere schatten, waaronder het grootste roosvenster dat in een Belgisch kerkgebouw is te vinden. De diameter is ongeveer 6 meter!
Sierlijk gedecoreerd gewelf van de kapittelkerk
> Dan is er uiteraard nog het Fort van Huy. Als je je krachten wil sparen om straks verder te trekken over GRP 575 dan zou je kunnen overwegen om gewoon de 'téléphérique' naar het fort te nemen. Die 'téléphérique' is trouwens stilaan zelf een stukje historisch patrimonium. De constructie is uit 1957 en het 'bakje' aan de kabel legt een H/T-afstand af van bijna 3 kilometer.
> Helaas werden de installaties zwaar beschadigd toen in 2012 een helikopter tegen de kabels crashte, met twee doden als gevolg. Omwille van erg dure herstellingskosten, de noodzaak aan een nieuwe infrastructuur en een pak noodzakelijke goedkeuringen, sleept het dossier voor een nieuwe kabellift jaren aan. Mogelijk zal in de loopt van 2020 opnieuw een kabellift in gebruik worden genomen.
Aan de voet van het Fort van Huy ligt het oude 'hospice d'Outremont',nu toeristische dienst
> Tijd om Hoei achter ons te laten en de tocht over GRP 575 verder te zetten. Kort bij de Place Saint-Denis draaien we aan de N66 de rug naar 'de muur' van Hoei en wandelen we de Rue des Crépailles in. Een paar honderd meter verder rechts de Rue de la Tête Noire in. Die bocht een paar maal vooraleer we rechts de Rue Ferrer nemen. Deze stijgende straat versmalt verderop en op het einde rechts de Rue d'Italie in. Steeds maar rechtdoor nu, voorbij een kruispunt wordt het de Rue du Haut Mas.
> Vlak voor we weeral op de N66 komen links 'Les Golettes' in richting Tibetaans Instituut. Voorbij het bord dat vertelt dat we Tihange binnen komen nemen we het stijgende weggetje rechts. Wat hogerop een mooie kastanjedreef nemen.
Bij de Place Saint-Denis
Tibetaans Instituut
> Toegegeven, het is een wat vreemde combinatie: een boeddhistisch complex van traditionele Condrozgebouwen, moderne appartementsblokken en een tempel die binnenin kleurrijk is aangekleed door kunstenaars van Bhutan. Dat in een omgeving van beboste Maashellingen en de koeltorens van Tihange. Het boeddhisme in België heeft zijn roots in Schoten, waar al sinds 1978 een tibetaans intituut bestaat. Onder de 'bijhuizen' is het instituut van Tihange - Hoei inmiddels uitgegroeid tot het belangrijkste centrum. De nieuwe tempel zou de grootste boeddhistische tempel zijn in Europa. Ook de Dalai Lama is er en paar maal op bezoek geweest, er is zelfs een speciale kamer voor hem voorbehouden.
> In de mooie kastanjedreef hebben de bomen wat te lijden onder de vraatzucht van de larven van de kastanjemineermot. Weeral langs wat verkaveling en dan heb je over een prettig pad langs een bosrand uitzicht over de kerncentrale van Tihange.
Kerncentrale Tihange
> Dit is naast de centrale van Doel de enige kerncentrale in België. Ze is grotendeels eigendom van Electrabel. De 3 eenheden werden in werking gesteld tussen 1975 en 1985 en hebben elk een maximaal vermogen van gemiddeld 1000 MW(e). Daarmee wordt voorzien in zowat 30 % van de Belgische electriciteitsproduktie! In principe hebben de centrales een levensduur van 40 jaren. Volgens het uitstapplan voor kernenergie moest een eerste reactor dus definitief worden gesloten vanaf 2015. Dat is niet gebeurd. Inmiddels zijn er de voorbije jaren ook al verscheidene incidenten geweest.
Kerncentrale Tihange
Grote oranje bekerzwam
> Met uitzicht links over de dampende koeltorens van Tihange, beginnen we aan het aangenaamste deel van deze etappe over GRP 575: een tocht langs en door bos van vele kilometers. Op een mooi, oud pad langs de bosrand ontdek ik een verzameling grote oranje bekerzwammmen, ze groeien op het stenige pad zelf.
> We dalen in een beekvallei om langs de beek links weer een stijging aan te vangen. Een eind verder lopen we over een brede bosweg waaronder een hoogspanningskalbel ligt. De rechtlijnige grasweg door bos kan af en toe modderig zijn. Verderop komen we langs merkwaardige rotsformaties, samengesteld uit puddingsteen: opgestuwde conglomeraatsteen van keien, zand en schelpresten die in een soort natuurlijk cement zijn gekoekt.
> Nogal wat padwissels, volg aandachtig de GR-tekens. We lopen het gehuchtje Les Forges binnen, waarvan de naam verraadt dat hier vroeger smederij-aktiviteit was.
> In Les Forges lopen we langs een paadje dat langs tuinafsluitingen loopt. Het eindigt op een asfaltweg die we naar links nemen. Het gaat erg vlot omlaag en we lopen een voetgangerstunnel door. We zijn gearriveerd in Ombret-Rawsa. Indien je hier de GR wil verlaten om naar het treinstation van Amay te stappen (1,5 km), wandel dan richting Maas, ga de enige brug over, vervolg rechtdoor, ook voorbij de rotonde.
Herfst in het Bois de Bellegrange
Ombret, kerk en Mariagrot
Ombret-Rawsa
> Een dorp met niet zo'n rijke geschiedenis als Huy of Hermalle-sous-Huy. Tussen de 7de en de 10de eeuw was de bewoning er blijkbaar geconcentreerd rond de Thier d'Olne, waar we zo dadelijk zullen passeren. Eeuwenlang was het dorp niet veel meer dan een nederzetting van houthakkers die werkten in de grote bossen zuidelijk van het dorp. Dat veranderde toen de scheepsbouw aan de Maasoever opflakkerde in de 19de eeuw. Hierdoor ontstond een arbeiderswijk. De dorpsnaam is een samentrekking van 2 dorpen.
> Opvallend monument is de overgroeide kerkruïne van Ombret. De resten van de 19de eeuwse ontwijde kerk werden in 2005 opgekocht door een architect voor 40.000 €. Hij wou er luxe-appartementen van maken met behoud van de kerkelementen. Onder de achterkant van de kerk zie je een Mariagrot, die zou bewaard blijven in de nieuwe plannen. Aanslepende vergunningsaanvragen leidden er toe dat de eigenaar de ruïnes in 2013 verkocht aan een immobedrijf. Sindsdien werd de ruïne meermaals doorverkocht aan andere projectontwikkelaars, voorlopig staat de ruïne er echter nog steeds.
> Net voor de kerkruïne rechts over kassei en nogmaals rechts een trap op. We stijgen weer uit de vallei en er volgen nog enkele snelle wegwissels vooraleer we stijgend over een beboste helling trekken. Je hebt op deze 'Thier d'Olne' doorkijkjes op de Maasvallei. Links in de verte zie je nogmaals de koeltorens van Tihange.
Uitzicht over de koeltorens van Tihange
Ferme de Hottine
>Ooit is deze landbouwexploitatie nog opgericht door de monniken van Flône, die aan deze kant van de Maas uitbreiding zochten. Dat was in 1102. Van de oorspronkelijke gebouwen staat niks meer recht, de huidige gebouwen werden rond 1715 opgetrokken. Opvallend is de mooie toegangspoort met barokelementen.
> Misschien niet zo verrassend dat hier op de Thier d'Olne omwille van het dominerende uitzicht van de 7de tot de 10de eeuw een merovingische / karolingische nederzetting is geweest. GRP 575 komt uit het bos, daalt dan verder over een veldweg en draait rechts rond de mooie hoevegebouwen van de Ferme de Hottine.
> Langs de voorzijde van de kwadraathoeve verder. Aan de overkant van de Maas zie je de gebouwen van de abdij van Flône liggen. We gaan nu parallel lopen met de drukke expresweg N90 (Luik - Hoei) door de Maasvallei.
> Door dat autolawaai is het één van de mindere stukken van GRP 575. Het pad kan verderop wat drassig zijn en we gaan dan bochten tussen enkele protserige kastelen. Overal zijn kasteeltorens te zien, zo lopen we Hermalle in.
Ferme de Hottine
Hermalle-sous-Huy
> De aanwezigheid van neanderthalers in de streek werd bewezen met de vondst van schedels in de omgeving van Engis. De oudste geschreven bronnen over Hermalle dateren uit de 8ste eeuw. In de middeleeuwen had Hermalle een groot kasteel en dus ook een zekere uitstraling. De meeste delen van het huidige kasteel zijn niet ouder zijn dan 400 jaar. Enkel de natuurstenen 'peperbustoren' dateert wellicht nog uit de 12de eeuw. GRP 575 passeert langs de toeristische dienst, gelegen in een voormalige hoeve met schuur. Er is ook een bibliotheek gevestigd met een enorme collectie aan kookboeken en een postmuseum. Er vinden ook tweedehands boekenmarkten plaats. Hermalle heeft een treinstation op lijn 125 maar enkel goederentreinen stoppen er.
> GR575/576 gaat aan de kerk van Hermalle-sous-Huy rechts (in de buurt superette en café) en loopt door Hermalle over de hoofdstraat. In een tweede bocht op een kruispunt rechtdoor een stijgend asfaltweggetje in langs een garage. Het begin van een lange stijging over een weg die snel in wandelpad verandert.
> De klim van het soms sterk ingesneden pad wordt verderop zachter. We lopen door een beboste zone van vooral dennenbos en het pad zelf is grassig. Links dan een kaarsrecht boswegje op. Bij de bosrand rechts. Verder door bos om dan wat later over een steenslagweg langs de bovenloop van de Ruisseau de Falogne uit het bos te komen. Na een groepje huizen gaan we op een T rechts een asfaltweg nemen, op Saint-Séverin af, 1 km verder.
Bois de St Séverin
Saint-Séverin-en-Condroz
> De kerk van St Séverin met zijn octagonale toren is echt een pareltje. In een lang verleden was de naam van de parochie eigenlijk Saint-Symphorien. Hoe de parochie veranderde van patroon is wellicht te verklaren door een verkeerde vertaling of schrijffout in een latijns document zo'n 900 jaar geleden.
> Het gevolg is dat sindsdien Saint-Séverin de patroonheilige is. Symphorien werd in de 2de eeuw vermoord omwille van zijn geloof. Séverin of Severinus van Noricum evangeliseerde in de 5de eeuw een regio die nu grotendeels Oostenrijk omvat.
> De feodale landeigenaar van de streek schonk eind 11de eeuw een stuk land aan de benedictijnerabdij van Cluny (in Boergondië), ooit de machtigste abdij van Europa. Rond 1100 bouwden ze hier in de Condroz een priorij. Daar rond ontwikkelde al snel het huidige dorp. De nieuwe kerk werd ingewijd rond 1145 en werd gebouwd in een Cluny-stijl met sterke Maaslandse invloed.
> Waarom de benedictijnen op een bepaald moment de nabij gelegen priorij hebben verlaten is wat onduidelijk. Jezuïeten namen in de 16de eeuw hun plaats in. Saint-Séverin kwam redelijk onbeschadigd uit de periode van de Franse revolutie maar zowel de kerk als de priorij hadden de volgende decennia te lijden onder sterk verval.
> Half de 19de eeuw was het zo erg dat men de kerk wou afbreken, wat kon worden voorkomen door ze als monument te klasseren. Later in de 19de en ook in de 20ste eeuw zijn er dan ook ingrijpende restauraties geweest.
> Ga ook even binnen, de kerk is 's zomers toegankelijk van 8 u tot 18 u, in de andere seizoenen iets minder lang. Je kan er de mooie romaanse bogen bekijken die zijn opgebouwd uit gele zandsteen. De zuilen zijn verschillend van elkaar, niet ongewoon voor die tijd. Niet alles wat je ziet is echter zeer oud. Zo is het klavervormige brandglas boven de kooringang wellicht een toevoeging uit de 19de eeuw.
> Pronkstuk van het kerkmeubilair is zonder meer de schitterende doopvont, één van de mooiste in België. Hij dateert van rond 1170 en de hoofden en leeuwen die op de 4 zijden zijn gebeeldhouwd zijn dus typisch romaans. De dooopvont rust op 12 zuilen.
> Elders in Saint-Séverin-en-Condroz zijn nog enkele grote hoeven uit de 18de en 19de eeuw te zien. Het dorp is altijd sterk georiënteerd geweest op landbouw.
De ronde vijver waarin de kerk en de priorij zo mooi weerspiegelen is onderwerp van een legende.
12de eeuwse doopvont
> Op een dag klopte er een vreemde vrouw aan bij de Jezuïeten met de vraag om onderdak te krijgen. Ze beloofde als compensatie aan de Jezuïeten dat ze de vijver zou laten vullen met vis. De Jezuïeten lieten zich door deze belofte verleiden en plots vulde de vijver zich met een massa dikke karpers. De vrouw bleek echter een heks te zijn die in opdracht van de duivel handelde. De Jezuïeten aten zich rond aan de vele karpers maar werden al snel doodziek van de vergiftigde vis. Ze moesten noodgedwongen hun zonde opbiechten aan pater overste. Deze verplichtte hen daarop om de hele vijver schoon te maken.
Saint-Séverin
> Na een bezoek aan de kerk alweer de kleine kern van Saint-Séverin uitgewandeld. GRP 575 vervolgt links naast de kerk als je bij de vijver richting kerk kijkt. Langs nog een paar huizen en dan rechtdoor over de veldweg noordoostelijk. We volgen hem ongeveer een kilometer tot op een T-kruising.
> Op die T-kruising is het traject van GRP 575 sinds 2013 sterk veranderd over zowat 10 km. We gaan op de T nu naar links in plaats van rechts. Deze stenige veldweg daalt en stijgt even en op het volgende veldwegenkruispunt gaan we rechts. De topogids is hier echt wel noodzakelijk want door het ontbreken van steunpunten is er hier geen witrode padmarkering.
De Maas bij Ombret-Rawsa
Neupré
> De gemeentenaam Neupré, ontstaan met de gemeentefusies van 1977, is afkomstig van een bestaande plaatsnaam in Rotheux-Rimière. In die zin is de naam vergelijkbaar met die van bvb het Vlaams-Brabantse Roosdaal. 'Neupré' is ook ontsproten uit een creatieve oplossing. Er werd voor de naam gespeeld met de eerste letters van de samengevoegde gemeenten: NEUville-en-Condroz, Plainevaux, Rotheux-Rimière et Éhein
> We lopen door een ongewoon vlak landschap van de Condroz met aan alle zijden velden, hier en daar doorbroken met een bosje. Er is hier bij ongunstig weer geen enkele beschutting, laat staan schuilmogelijkheid. De veldweg gaat kort links-rechts en loopt dan nog even als grassige veldweg verder.
> Ter hoogte van twee grote hangars lopen we rechtdoor over een geasfalteerde veldweg. Een wat saai stuk langs electriciteitspalen. Een dreef verderop laten we rechts liggen. Het weggetje maakt een licht draai naar rechts en we dalen langzaam naar Neuville-en-Condroz, aangekondigd met een bord waarop 'Neupré' staat.
Saaie veldweg onderweg naar Neupré
Argusvlinder onderweg
>
Te Neupré kruisen we de N677 en vervolgen rechtdoor over een wijkstraat. Dan de eerste straat rechts, we kruisen over deze karakterloze woonstraat 'Rue de Joseph Wouters', twee beken en draaien op het einde mee naar links de Rue des Ramiers in. Onder een hoogspanningslijn door en op de N639 ga je rechts. Er is een brede grasstrook langs de weg.
>
We bereiken even later een druk wegenkruispunt en steken over om ongeveer in dezelfde richting de meest rechtse van twee wegen te nemen. Die licht stijgende weg loopt oa langs een begrafenisondernemer. Op het T-kruispunt de Rue Tige Manchère in, een betonweg. Vlakbij is een electriciteitscentrale, vandaar de hoogspanningslijnen hier. Aan de voet van zo'n hoogspanningspyloon gaan we rechts een geasfalteerd wandel- en fietspad op, 'au fil de l'eau'. We zullen het een tijdje volgen tot Rotheux-Rimière.
>
Een paar honderd meters verder wordt het een licht verharde veldweg die in bos terecht komt. Voorbij een bareel op het laagste punt komen we op een geasfalteerde weg die licht stijgt. Bij een rechtse bocht in de weg bevindt zich een wat verborgen oude waterput onder een ongewoon dikke boomhazelaar.
> Deze 'Fontaine Paulus', wellicht genoemd naar de familie die de put schonk aan de gemeenschap, produceert sinds mensenheugnis lekker bronwater maar het water is nu niet meer bereikbaar. De omgeving moet er destijds idyllisch zijn geweest, lang voor de omgeving werd verkaveld.
Fontaine Paulus
> Ter hoogte van de 'La Fontaine Paulus' draaien we mee rechts met de asfaltweg. Dan onmiddellijk links het geasfalteerde fietspad op. We komen uit op de achterkant van de gemeenteschool waar we naar rechts in tegenwijzerzin rond draaien. Rechts-links dus en in de volgende bocht naar links verlaten we 'de rondgang' om rechtdoor te wandelen over het fietspad dat in het centrum van Rotheux-Rimière uitkomt. Op een wijkstraat links tot bij de kerk + kapel van Rotheux (volkscafé).
> Hier, in het centrum van Rotheux-Rimière houden we het voor bekeken voor vandaag.