Startpagina
> Wandelen > GRP 575
> Van het stille dorpje Grand Marchin tot in het mooie Condroz-dorp Les Avins loopt een gemarkeerde verbinding van de wandelroute GRP 575. De afstand is slechts14 km, zodat je onderweg ook alle tijd heb om ook het mooie kasteel van Modave te bezoeken.
> Het snelstromende riviertje Hoyoux vormt wat de rode draad, we volgen ze langere tijd. Dit deel van GRP 575 behoort tot het historische Condrozpad uit 1943. Sinds 2013 niet langer deel van de hoofdroute maar nu een aangename verbinding waardoor je eventueel een 'mini Tour de Condroz' kan maken.
> Het snelstromende riviertje Hoyoux vormt wat de rode draad, we volgen ze langere tijd. Dit deel van GRP 575 behoort tot het historische Condrozpad uit 1943. Sinds 2013 niet langer deel van de hoofdroute maar nu een aangename verbinding waardoor je eventueel een 'mini Tour de Condroz' kan maken.
> De GR-verbinding takt af te Grand Marchin nabij de watertoren, de aftakking in Les Avins is in het centrum van het dorp.
> Zowel Grand Marchin als Les Avins hebben haltes op buslijn 126a Huy - Havelange. Piece of cake denk je als je de GR-verbindingsroute wil combineren met openbaar vervoer maar dat is niet zo helaas. TEC-bus 126a volgt immers niet steeds hetzelfde traject en het lijkt er op of ze ofwel Grand Marchin bedient of Les Avins. Mogelijk moet je dus overstappen om dan een andere bus 126a te nemen. Eventueel vanuit Grand Marchin backtracken naar Hoei om daar te wisselen. Een goede wisselplaats is ook Pont de Bonne, je hebt er wat horeca om de wachttijd te vullen. Plan in ieder geval zorgvuldig op voorhand met de routeplanner van TEC om te vermijden dat je uren moet wachten of dat er er helemaal geen bus meer is. Je kan eventueel je wandeltocht ook verlengen, bvb Les Avins - Grand Marchin - Hoei, zodat je maar één bus moet nemen. Een andere mogelijkheid is dat je de bus verlaat ter hoogte van het voormalige treinstation van Barse om van daaruit 2,5 km (stijgend) te wandelen over de hoofdroute van GRP 575 tot bij de watertoren van Grand Marchin.
> Horeca onderweg bij de Pont de Vyle en de Pont de Bonne in de vallei van de Hoyoux kort voor het domein van Modave. Er zijn daar een paar brasseries /resto's, een bakker, frituur, een winkeltje met super lekker roomijs en ook de goed uitgeruste toeristische dienst voor de Hoyoux-vallei is er gevestigd. Geen horeca aan het kasteel van Modave zelf of elders langs de verbindingsroute, ook niet in Grand Marchin of Les Avins. Het kasteel van Modave is te bezoeken van 1 april tot 15 november.
> Horeca onderweg bij de Pont de Vyle en de Pont de Bonne in de vallei van de Hoyoux kort voor het domein van Modave. Er zijn daar een paar brasseries /resto's, een bakker, frituur, een winkeltje met super lekker roomijs en ook de goed uitgeruste toeristische dienst voor de Hoyoux-vallei is er gevestigd. Geen horeca aan het kasteel van Modave zelf of elders langs de verbindingsroute, ook niet in Grand Marchin of Les Avins. Het kasteel van Modave is te bezoeken van 1 april tot 15 november.
Door het vallei van de Hoyoux
Kasteel van Modave
> Het kasteel dankt zijn naam aan het eerste adellijke familiegeslacht dat het kasteel en zijn eigendommen zowat 3 eeuwen beheerde. De Modaves woonden er van de 13de tot de 16de eeuw. De daaropvolgende eeuwen was het eigendom van meer adellijke geslachten met klinkende namen. In 1941 werd het hele domein van Modave opgekocht door de Brusselse watermaatschappij CIBE, nu Vivaqua (zie lager). Ze openden het kasteel voor het grote publiek en dat is nog zo tot vandaag. Wat vreemd dat een watermaatschappij dat doet maar het domein was ondeelbaar, dus moesten ze het kasteel er bij nemen. Dat gebeurde ook te Havelange - Bouillon (etappe 10) maar daar braken ze het kasteel af. In Modave konden ze dat niet doen, aangezien dat hoge bescherming geniet. De restauraties worden eigenlijk voor 80 % betaald door de Waalse overheid.
> Het kasteel dankt zijn naam aan het eerste adellijke familiegeslacht dat het kasteel en zijn eigendommen zowat 3 eeuwen beheerde. De Modaves woonden er van de 13de tot de 16de eeuw. De daaropvolgende eeuwen was het eigendom van meer adellijke geslachten met klinkende namen. In 1941 werd het hele domein van Modave opgekocht door de Brusselse watermaatschappij CIBE, nu Vivaqua (zie lager). Ze openden het kasteel voor het grote publiek en dat is nog zo tot vandaag. Wat vreemd dat een watermaatschappij dat doet maar het domein was ondeelbaar, dus moesten ze het kasteel er bij nemen. Dat gebeurde ook te Havelange - Bouillon (etappe 10) maar daar braken ze het kasteel af. In Modave konden ze dat niet doen, aangezien dat hoge bescherming geniet. De restauraties worden eigenlijk voor 80 % betaald door de Waalse overheid.
> De huidige gebouwen werden opgetrokken in de 2de helft van de 17de eeuw in opdracht van graaf van Marchin, Jean-Gaspard Ferdinand. De stijl lijkt erg op die van een typisch Frans kasteel uit die tijd. Van waar we het kasteel van Modave benaderen geeft het kasteel en zijn tuinen een opengewerkt residentieel beeld. Als je dit kasteel echter zou zien vanaf de achterkant, dan krijg je een heel ander beeld, veel meer dat van een versterkte burcht, een arendsnest gebouwd op een verticale rotswand hoog boven de Hoyoux.
> In 1922 werden de installaties in gebruik gesteld. Vanaf 1941 wordt CIBE (Compagnie Intercommunal des eaux) eigenaar van dit deel van de Hoyouxvallei, ongeveer 500 hectaren tussen Bonne en Les Avins, inclusief het kasteel van Modave. CIBE veranderde enkele jaren geleden van naam, 'Vivaqua' is de naam van de intercommunale maatschappij tegenwoordig. Ze staat in voor de watervoorziening van meer dan 2 miljoen mensen in de 3 Belgische gewesten.
> Uiteraard komt al dat water niet van hier. Een ander belangrijk captatiegebied ligt in de bovenvallei van de Bocq (omgeving Spontin, Durnal en Crupet). De winning in Modave alleen is goed om ruwweg 200.000 mensen dagelijks van water te voorzien.
> Uiteraard komt al dat water niet van hier. Een ander belangrijk captatiegebied ligt in de bovenvallei van de Bocq (omgeving Spontin, Durnal en Crupet). De winning in Modave alleen is goed om ruwweg 200.000 mensen dagelijks van water te voorzien.
> Hier over enkele honderden meters de route N641 volgen naar rechts, tot de Pont de Bonne, gelegen op een oud kruispunt van streekwegen waar de Bonne in de Hoyoux vloeit. Er zijn hier een paar café-restaurants, een bakker, een frituur en ook de toeristische dienst van Marchin heeft er zijn stek. De plek vormt wat een 'bottle neck' waarlangs nogal wat passage is van autotoeristen en motards, genoeg voor een draaiende horeca. Ongetwijfeld ligt de nabijheid van het kasteel van Modave, mede aan de basis van deze toeristische faciliteiten hier.
> Onder de eerste warme zonnestralen op een terras een koffie gedronken die heerlijk smaakte én de de aanwezigheid van een bakkerij was te verleidelijk om niet even binnen te wippen voor een paar croissants.
> Een heerlijk begin van een zonnige zondag. Klaar voor meer GRP 575. Fluitend weer op weg. Vanaf hier tot in Les Avins is het schitterend wandelen. Even de N636 naar rechts volgen en in een bocht naar links door het Park van Vivaqua, gelegen aan een indrukwekkende rotsmuur. Aan een vlakke rotswand is ook te zien dat hier vanaf de 19de eeuw een marmergroeve was.
> Een heerlijk begin van een zonnige zondag. Klaar voor meer GRP 575. Fluitend weer op weg. Vanaf hier tot in Les Avins is het schitterend wandelen. Even de N636 naar rechts volgen en in een bocht naar links door het Park van Vivaqua, gelegen aan een indrukwekkende rotsmuur. Aan een vlakke rotswand is ook te zien dat hier vanaf de 19de eeuw een marmergroeve was.
Oude marmergroeve
Vallei van de Trifoi of Ruisseau de Goesnes, gezien vanop het kerkhof van Grand Marchin
Kasteel van Modave, voorgevel
Mooie fontein binnen de kasteelmuren, vermoedelijk werd het water aangevoerd via het waterliftsysteem van het kasteel.
> Op de splitsing te Grand Marchin, waar de verbinding start, wandel je langs de watertoren (Rue du Tige), tot op de verkeersweg van Barse naar Grand Marchin. Daar rechts en 150 meter verder links over een smal asfaltweggetje dat naar de vallei van de Trifoi loopt, een aangename panoramische daling. Waar het weggetje naar rechts draait, verlaat je het om langs een paar huizen rechtdoor te wandelen, het wordt al snel een steenslagpad in bos. Bijna beneden kom je weer op een asfaltweg maar die verlaat je haast onmiddellijk om links een pad te nemen en wat verder rechts de beek Trifoi over te steken (wordt ook Ruisseau de Goesnes genoemd).
> Over een smal brugje bij de Ferme de Trifoi, een voormalige boerderij, steek je de mooie vallei over en op het padenkruispunt dat dadelijk volgt, neem je ongeveer rechtdoor de stijgende bosweg. Boven aan de rand van het bos ga je links. We lopen nu een tijd redelijk vlak tussen veldweg en weiden. De veldweg wordt verderop grassiger en kan wat ingesneden zijn. Voorbij een hangar raken we even aan een woonwijk van Vyle-et-Tharoul.
> We nemen dan een licht stijgende asfaltweg links die verderop daalt naar de vallei van de Hoyoux. Daar rechts over een prettig pad tussen de oude spoorwegbedding (sinds 2010 geasfalteerd als RAVeL) en de Hoyoux. Zo komen we bij een café-restaurant aan de Pont de Vyle.
> We nemen dan een licht stijgende asfaltweg links die verderop daalt naar de vallei van de Hoyoux. Daar rechts over een prettig pad tussen de oude spoorwegbedding (sinds 2010 geasfalteerd als RAVeL) en de Hoyoux. Zo komen we bij een café-restaurant aan de Pont de Vyle.
Bij het kasteel van Modave ligt
een boomgaard van 250 appelaars
een boomgaard van 250 appelaars
> Overigens liet de graaf van Marchin bij de bouw van zijn kasteel een voor die tijd ingenieus systeem ontwikkelen om het water van de diep gelegen Hoyoux tot in zijn kasteel te brengen. Door middel van een hydraulisch systeem en schoepenraderen werd het rivierwater 50 meter hoger gebracht. Inventief voor die tijd, de waterhuishouding van het kasteel van Versailles via de Seine zou zijn gebaseerd op de plannen van Modave. Alles wordt je haarfijn uitgelegd in de kelders van het kasteel zelf met een maquette van het rad. Modave en water: Het lijkt prima samen te gaan met Vivaqua als goed beheerder van het kasteel.
Vyle-et-Tharoul, Pont de Vyle
De Hoyoux bij Vyle-et-Tharoul
> Bezoek aan het kasteelinterieur: Van Pasen tot 15 november. Website met openingsuren. Voorzie voor het bezoek een goed uur. Het is best de moeite: In de rijkelijk gedecoreerde kamers is nog heel wat meubilair en kameraankleding uit de 17de tot 19de eeuw te bekijken. Je krijgt ook een audiogids mee voor autoguiding. Bij mooi weer kan je ook op de terrassen aan de achterkant en zo zie je ondermeer over de vallei van de Hoyoux hoe het traject van GR575/576 verder loopt en hoe de watervoorziening naar het kasteel werd gereguleerd met het ingenieuze waterrad.
Vivaqua drinkwatercaptatie
> De Brusselse maatschappij voor watervoorziening (CIBE) startte hier in de valleiwanden in 1907 met galerijboringen voor watercaptatie. Bedoeling was om het zuivere water uit de Hoyouxvallei tot in het Brusselse te brengen.
> De Brusselse maatschappij voor watervoorziening (CIBE) startte hier in de valleiwanden in 1907 met galerijboringen voor watercaptatie. Bedoeling was om het zuivere water uit de Hoyouxvallei tot in het Brusselse te brengen.
Ingenieursplan van het waterliftsysteem van Modave. Linksboven kasteelheer Jean-Gaspard Ferdinand, rechtsboven de man die als uitvinder van de ingenieuze constructie wordt beschouwd, Rennequin Sualem (1645 -1708) zoals afgebeeld op een portret door de 19de eeuwse schilder François Haeseleer.
La fête des pommes onder de appelbomen aan het kasteel van Modave
> Einde links over een stevig stijgend bospaadje dat snel uitvlakt en naar het kasteel van Modave leidt. Feest van de appel hier vandaag. Leuk, maar ik ben een beetje vroeg. Het kasteel is nog gesloten en bovendien ben ik wellicht niet zo welkom met mijn beslijkte bottinnen in de grandeur van het château. Dat heb ik later bezocht.
> Aan het kasteel volgt GRP 575 een dreef en gaat dan rechts langs de muur van het kasteeldomein. De totale muur is ongeveer 3,5 km lang en werd gebouwd in 1715! Het domein wordt beheerd als natuurgebied. We dalen over een wegje af in een rustig valleitje waardoor de gekanaliseerde Hoyoux loopt. Heerlijk genieten hier op een bankje van de eerste warme zonnestralen die de bedauwde vallei aan het dampen zet.
> We gaan rechts door het bos en klimmen naar het agrarisch plateau. Hogerop langs de bosrand verder tot je de Ferme de Tibiémont bereikt. Het is een 19de eeuwse vierkantshoeve, hoofdzakelijk in kalkbreuksteen opgetrokken. Daar links om af te dalen in de Val de Tibiémont. We komen hier weer bij de snelstromende, jonge Hoyoux.
> Via een brugje de Hoyoux over en aan de andere kant teruglopen door de vallei. We lopen langs Petit Modave waarbij je je misschien afvraagt waar dat dorp ergens is. Wel het is geleidelijk 'opgeruimd' tussen 1905 en 1950 met de waterexplotaitie. Enkel dat éne gerestaureerde huis in de vallei is overgebleven. Vroeger zou hier een hele nederzetting zijn geweest, bestaande uit een molen, kapel, huizen, stallen en schuren.
>
De rivier over via een brugje en aan de andere oever rechts een prachtig paadje nemen dat de Hoyoux volgt, eerst langs dikke knotwilgen. Verderop sterk stijgen om een weg in Les Avins te bereiken. Deze volgen en verderop rechts door de hoofdstraat. Waaw, mooi dorp Les Avins. Prachtige typische stoere Condroz-huizen in kalkbreuksteen, het mag voor mij bij 'Les plus beaux villages de Wallonie', maar het staat niet op die lijst.
> Over Les Avins lees je alles op de etappepagina Porcheresse - Les Avins want we zijn hier weer bij de aansluiting op de hoofdroute van GRP 575.
> Over Les Avins lees je alles op de etappepagina Porcheresse - Les Avins want we zijn hier weer bij de aansluiting op de hoofdroute van GRP 575.
Receptieruimte met rijkelijke stukwerkdecoratie
Gekanaliseerde Hoyoux
Onderweg naar Les Avins
Verdwenen Petit-Modave (oude postkaart)
Onderweg naar Les Avins
> Je vraagt je misschien af waarom de loop van de Hoyoux hier gekanaliseerd werd. Ondanks het vrij zuivere rivierwater wil men vermijden dat het rivierwater doordringt in de waterlagen van het gebied. Het zuiver water uit de zowat 6 kilometer ondergrondse galerijen wordt immers rechtstreeks doorgepompt naar het Brusselse.
> Wat de Hoyoux betreft, vormen Havelange en Modave de belangrijkste captatiepunten. Uit de ondergrondse galerijen wordt zo'n 50 à 80.000 kubieke meter water per dag opgevangen. Het natuurbeheer van de vallei wordt overgelaten aan natuurverenigingen. Met name de kalkhoudende hellingen brengen een interessante plantengroei voort.
> Wat de Hoyoux betreft, vormen Havelange en Modave de belangrijkste captatiepunten. Uit de ondergrondse galerijen wordt zo'n 50 à 80.000 kubieke meter water per dag opgevangen. Het natuurbeheer van de vallei wordt overgelaten aan natuurverenigingen. Met name de kalkhoudende hellingen brengen een interessante plantengroei voort.
De Hoyoux
> Het riviertje dat we nu al zovele malen hebben gekruist op GRP 575, ontspringt op een hoogte van bijna 300 meter in de buurt van het Naamse dorpje Buzin (etappe 10). Al na zowat 2 km komt de jonge rivier de provincie Luik binnen en loopt ze na ongeveer 10 km hier door de vallei van de hoeve Tibiémont. In totaal heeft het rivierwater vanuit Buzin zowat 28 km afgelegd vooraleer het in Hoei in de Maas vloeit. De Hoyoux daalt van 290 meter naar 85 meter bij de Maas, een vrij hoog verval dus, zowat 6 %, wat de snelle stroming en licht watervallende loop verklaart. Aan de Hoyoux wordt soms de titel van 'snelst stromende rivier van België' gegeven.
> Het riviertje dat we nu al zovele malen hebben gekruist op GRP 575, ontspringt op een hoogte van bijna 300 meter in de buurt van het Naamse dorpje Buzin (etappe 10). Al na zowat 2 km komt de jonge rivier de provincie Luik binnen en loopt ze na ongeveer 10 km hier door de vallei van de hoeve Tibiémont. In totaal heeft het rivierwater vanuit Buzin zowat 28 km afgelegd vooraleer het in Hoei in de Maas vloeit. De Hoyoux daalt van 290 meter naar 85 meter bij de Maas, een vrij hoog verval dus, zowat 6 %, wat de snelle stroming en licht watervallende loop verklaart. Aan de Hoyoux wordt soms de titel van 'snelst stromende rivier van België' gegeven.
