> GR 129 maakt een toeristisch rondritje door Lens, waarbij je via straten en buurtpaden langs een voormalige watermolensite komt. In het centrum tref je ook winkels aan, waaronder een Expres Carrefour op 100 meter en andere handelszaken. Het gemeentehuis ziet er historisch uit maar zou pas in de jaren '50 of '60 zijn gebouwd. Buurtpaden leiden ons langs een parkje met banken, het spoorwegtalud en de Oostelijke Dender met een oude zijarm van de rivier.

> Vooraleer we met GRP 123 / 129 koers zetten naar Lens, loont het echter even de moeite om op het GR-kruispunt over 500 meter de tekens van GR 121/123 rechtdoor te volgen, langs de kerk en langs café Asterix. Je krijgt na 500 meter immers een zicht op een van de mooiste kastelen van Henegouwen, het kasteel du Val de Beaulieu van Attre.
> Het classicistisch kasteel en de grote Franse tuin die er naar leidt, ogen erg strak. Dat is even anders aan de andere zijde van het kasteel, waar je een wildere Engelse landschapstuin aantreft waarlangs de Oostelijke Dender vloeit. Daar bevindt zich ook een merkwaardige kunstmatige rotsconstructie uit eind 18de eeuw en ook de 'Tour Vignou'. Die toren, gedeeltelijk in ruïne, wordt vaak beschouwd als een overgebleven deel van het oorspronkelijke kasteel uit lang vervlogen tijden. Zou echter niet helemaal kloppen, de woontoren stond wellicht oorspronkelijk helemaal apart van de andere kasteelsite en vormde het centrum van een eigen domein. Hij werd mogelijk gebouwd eind 15de eeuw. Wildere verhalen hebben situeren die toren zelfs uit de de tijd van de Vikingen. Nog wat wilder is het verhaal van bandiet Vignou, die zicht schuilhield in de toren om verkleed als monnik reizigers te overvallen en te vermoorden. Uiteindelijk zou Vignou voor zijn daden te Mons op het schavot eindigen....
> Terug naar het mooie classicistisch kasteel. Het werd opgetrokken rond half 18de eeuw en puilt binnenin uit van rijkelijke rococo-aankleding. Het kasteel is te bezoeken (beperkte openingsuren). Attre zelf moet ook een bijzonder oude nederzetting zijn, de dorpsnaam is mogelijk van het Romeinse 'atrium' afkomstig.

> Dit is een oude kalkoven. Brokken kalksteen werden er verhit tot meer dan 1000° waardoor na afkoeling ongebluste kalk ontstond, een industrieel produkt met vele toepassingen.
> Achter de kalkoven gaan we de Dender over en via een plein bij een sporthal wandelen we rechts tot de Kerk van Maffle. Het hele dorpje hing af van de steenindustrie of werkte in ateliers of bij de ovens, je kunt die geschiedenis herbeleven in het plaatselijke Musée de la Pierre (beperkte openingsuren).

> We komen meteen aan het HST-viaduct. Met de verkeersweg draaien we mee onder het indrukwekkend viaduct, dat misschien niet zo hoog is maar liefst 2 km lang is. We ontmoeten even later ook nog de 'gewone' spoorlijn Ath - Jurbise - Mons. We volgen naar links over een grasweg deze spoorlijn trouwens een tijdje. Dat pad kan verderop wat overgroeid zijnt, als het dieper ingesneden loopt.

> De linksvoor gelegen kerk van Attre is ons volgende richtpunt. Ons graspad krijgt steenslagverharding en wordt op den duur gekasseid. Ook GR 121 (Boulogne - Waver) loopt nu één kilometer in het spoor van GR 129 - Dwars door België. Wat afslagen en straatwissels later komen we Attre binnen.

> Door een trajectwijziging sinds 2020 wandelen echter niet meer tot in het dorpscentrum. We komen op een GR-kruispunt waar zowaar 3 GR's samenkomen (GR 121 / GRP 123 / GR 129), even opletten dus. Niet slecht voorzien aan GR's deze regio. In de jaren '80 was er zelfs een Grande Randonnée onder de titel 'Tour du Pays Vert', met een eigen wandelgids. Die maakte oa een lus van 29 km door het land van Ath en passeerde ook hier in Attre. De huidige GR-trajecten zijn nog voor een deel op die 'Tour du Pays Vert' gebaseerd. GR 129 loopt op dit GR-kruispunt niet langer samen met GR 121 maar met de geelrode tekens van GR 123 (Ronde van West-Henegouwen).

> Linksvoor zien we in de verte boven de bomen de geruïneerde toren van de oude cisterciënzerabdij van Cambron-Casteau, nu thuis voor de Chinese panda's van Pairi Daiza. Het dierenpark startte in 1993 oorspronkelijk als vogelpark 'Parc Paradisio'. Tussen de jaren 1148 en 1789 verbleven er geen panda's maar monniken.
> De veldweg wordt voorbij een kruispunt geasfalteerd, dat heeft wellicht de eigenaar van de boerderij wat verder gedaan gekregen van de gemeente. Langs het Croix St Ghislain, een 18de eeuwse arduinen calvariekapel tussen drie linden. Geen rustbank op dit mooi plekje, gepicknickt in de graskant dan maar. Verder rechtdoor kruisen we een volledig nieuwe asfaltweg die in 2015 werd opengesteld om de toeristenstroom naar Pairi Daiza te vergemakkelijken.

> De lange rechte veldwegen in open landschap doen me wat denken aan de eindeloze wegen naar Santiago. Met de zon en de wind in het gezicht op tocht naar de horizon. Op het volgende kruispunt nemen we het asfaltje rechts. Dat voert ons naar de drukke verkeersweg N56 (Ath-Mons, oftewel de Henegouwse GR 129 voor automobilisten), ter hoogte van hotel-restaurant, l'Auberge de Lens. Voorzichtig oversteken, links-rechts, asfaltwegje op en na 500 meter een veldweg links nemen die naar Lens loopt. We komen weer op de N56 bij het binnenkomen van Lens.
> Sinds 2014 is er wegens openbare werken een GR-omleiding, waardoor je het dorpscentrum vermijdt. Is principe is die omleiding tijdelijk maar 2 jaren later was ze nog steeds van kracht. In mijn verslag volg ik verder de vaste route door Lens maar ter plekke moet je misschien nog de omleidingstekens volgen.

> We wandelen door het centrum van Erbaut. Achter de pastorij en de Sint-Bartolomeuskerk ligt een heuveltje, bekend als de tumulus van Erbaut. Meer waarschijnlijk is dat het hier niet gaat om een graftombe maar om een feodale motte, een primitieve omwalde heuvel waarop een versterking was gebouwd.

> We houden even rechts aan ter hoogte van de kerk en gaan dan links de Rue de l'Abreuvoir in. Einde rechts en bij een Sint-Annakapel links. Na 600 meter gaan we bij een kapel en een kastanjelaar rechts een grassige veldweg in waaronder ook een gasleiding loopt.
> Een eind meer zuidelijk houden we ongeveer dezelfde richting aan om zo het dorpje Erbisoeul te bereiken. We steken er via een brug de spoorlijn over. Voorbij de dorpskerk op de V-splitsing rechts om de spoorlijn aan onze rechterzijde altijd wat in de buurt te houden. Nog een laatste huis, daarna wordt het een veldweg, die verderop mogelijk door een boer mee is omgeploegd. Gewoon rechtdoor, het wordt weer een graspad tussen twee weiden op verschillend niveau.
> Aan het stationnetje van Erbisoeul gaan we de spoorbrug niet over. GR 123 (Ronde van West-Henegouwen) splitst hier weer af van GR 129 en gaat wel de brug over. Met nog steeds de spoorlijn aan onze rechterzijde, wandelen we nu zowaar op de Eiffeltoren af.... die van Erbisoeul is een miniversie.

> Het aangename en schaduwrijke Sentier du Moulin loopt naar Brugelette. Een paar achterwegels leiden ons op de verkeersweg N523. Rechts en voorbij de tweede bocht de eerste straat rechts (Rue des Combattants). Voorbij een OLV van Lourdeskapel gaan we op de T-kruising links, weer tot op de N523 bij het gemeentehuis van Brugelette (winkels in de omgeving). Rechts de verkeersweg volgen om de spoorlijn over te steken ter hoogte van treinhalte Brugelette.
> Achter de treinhalte links een graspad op (Sentier de la Charmille) dat we volgen over een goeie 600 meter. Op het einde rechts de Chemin du Cadette in tot bij een vijfsprong, gemarkeerd met een rustbank, twee linden en een kruis. Hier sluiten we weer aan op het al veel langer bestaande GR 129-traject. We nemen er de tweede links, een grassige veldweg. Blik op oneindig nu, de velden in.

> Over dit mooie wandelpad is het amper herkenbaar dat hier vroeger op volle toeren industriële bedrijvigheid was, van 1820 tot 1960. We komen bij het water aan ruïnes van een oude laadkaai voor de onttrokken blauwe hardsteen en gaan daar links over een prettig paadje. De 30 meter diepe putten van steenontginning zijn nu het speelterrein voor duikers en vissers. Langs het meer zien we aan de overkant nog meer industriële restanten.

> Het prachtige wandeltraject loopt langs enkele mijnputten en een eind verder draaien we links onder een tunnel. Aan de andere zijde onmiddellijk links over een paadje dat langs meer oude mijnputten loopt. Hoog opgeschoten bomen vechten voor ruimte en zonlicht in dit vrijgekomen natuurgebied. Bij een weidepoort gaan we naar rechts, een bredere bosweg op. We komen langs een bijzonder merkwaardig gebouwtje met (neo)gotische bogen.

> We nemen in het centrum van Maffle kort de Rue des Tailleurs de Pierre (= 'de steenkappersstraat'), die rechtdoor uitloopt in een geasfalteerd paadje. Einde pad links en na 100 meter rechts, Rue Mazette. Voorbij een kapelletje arriveert deze straat op de Place d'Arbre (rustbank). GR 129 voert ons door dit oude dorpje Arbre richting Oostelijke Dender. Die steken we over ter hoogte van een watermolensite via een gerestaureerde brug van kassei.

> Het kanaal werd gegraven half negentiende eeuw en was vooral van economisch belang tijdens het interbellum, toen de steenkoolontginning op volle toeren draaide. Stroomopwaarts van Ath was de Dender immers moeilijk bevaarbaar voor de steeds groter wordende tonnenmaat van de schepen. Na WO II ging het zeer geleidelijk bergaf met de scheepvaart op het kanaal Blaton - Ath en vandaag wordt er haast niks meer vervoerd over het water.
> Een relict dus van de industriële hoogconjunctuur in Henegouwen dat vandaag niet onaardig oogt met zijn vele sluizen, sluiswachtershuizen en ophaalbruggetjes. Dit kanaal maakt ook de verbinding tussen het kanaal Nimy- Blaton-Péronnes bij Blaton en de gekanaliseerde Dender te Aat. Het hoogteverschil van ongeveer 56 meter wordt overbrugd met 21 sluizen.

> Het treinstation van Ath ligt op slechts 300 meter van GR 129 verwijderd. Via een passerelle en een passage onder een brug kruisen we de sporen, een verkeersweg en het kanaal Blaton - Ath. We zoeken een weg op die zuidelijk langs het kanaal Blaton - Ath loopt. Langs een eerste sluisje vanwaar we ook een zicht hebben op het nogal 'oversized' treinstation van Ath. Langs het kanaal zetten we koers naar sluis 20, om daarna enkele honderden meters verder via het ophaalbrugje het kanaal over te steken en het graspad langs de andere oever te volgen.

> Een verrassende plek. Dit bedevaartsoord is lokaal nog bijzonder populair, hoewel het buiten de regio rond Mons amper bekend is. De oorsprong van de Maria-verering hier gaat terug tot de 15de eeuw, toen een kluizenaar zich in het Bois de Ghlin vestigde en er een oratorium voor Maria optrok. De pelgrimsverering kwam pas echt op gang met de uitbraak van de pest rond 1615, toen de mensen hier wanhopig heil zochten. Ook 400 jaar later is de verering nog levendig met ondermeer een jaarlijkse Mariaprocessie op 15 augustus.
> Even iets gedronken in het nabijgelegen café, vooraleer er de laatste kilometers van mijn GR 129-pelgrimstocht naar Mons door te draaien.

> Te Moulineau nemen we de straat tussen café en kapel, de Rue de Fiesty. Langs de rand van het Bois de Ghlin wandelen we zo naar een wijk waar we op het kruispunt nog even verder door gaan (Rue de Bouteiller). Langs een paardenmanège, pas daarna rechts een verhard wegje nemen dat door meer bos loopt, Rue de la Garenne. De hoge spoorbrug verderop gaan we niet onder, net ervoor wandelen we aan onze linkerzijde een beukengalerij in. Een prachtige, wat donkere dreef.
> Op het einde van de bomenrijen splitst het pad, we nemen de rechtertak, nog zo'n prettig bospad met mooie bermen. Door de bomen begint inmiddels autolawaai door te dringen, we naderen dan ook stilaan de periferie van de stad Mons. Voorlopig is het nog even genieten van het bos.

> Even later staan we aan de rand van een woonwijk te Nimy. We gaan er een aantal verkeersaders kruisen. Eerst rechts tot bij de spoorlijn en daar links over een cornichepad in de bosrand langs de sporen. Plots nemen we een paadje links dat weer in de woonwijk komt. Rechtdoor tot het einde van de wijkstraat en daar rechts om via een passerelle de E19 / E42 te kruisen. Aan de overkant even links-rechts en de beklinkerde Rue Félix Nihoul tot het einde.
> Voorbij een driehoekig pleintje met platanen moeten we even rechts langs de zeer drukke expresweg Route de Wallonie. Voorzichtig oversteken, een paadje brengt ons vervolgens op de spoorbrug waarvan we een passerelle gebruiken om het kanaal Nimy - Blaton - Péronnes over te raken.

> Al wandelend langs het water geniet ik van de ondergaande zon over het kunstmatig meer. Verderop komen we bij het zwembad van Le Grand Large. Wat verder lopen we langs een kaai van het grote waterbassin en op het einde van deze uitsteek gaan we weer naar links en zo weg van het water. De brede asfaltweg volgen we een tijd naar het centrum van Mons.

> Ongeveer 100 meter voor een viaduct gaan we rechtsvoor omhoog om daarna links een brug over te gaan. In één moeite steken we zo de kanaalweg, het kanaal en een spoorlijn over. De passage over de binnenring van Mons is mooi vernieuwd rond 2011. We hebben nu het historische stadscentrum van Mons bereikt. De stad bezoeken is voor de volgende etappe, met 37 km op de teller heb ik het voor vandaag immers wat gehad. Rechts op een paar honderden meters ligt het treinstation.

> Onder die brug treffen we aan de andere zijde een klein oorlogsmonument aan dat herinnert aan de Slag om Mons tijdens WO I. De Britten raakten er slaags met de Duitsers op 23 augustus 1914. Het jaagpad langs het kanaal brengt ons tot een grote waterkom 'Le Grand Large'. Deze ontstond grotendeels kunstmatig door uitgraving voor de aanleg van de E19 - E42 en doet tevens dienst als waterbassin en binnenhaven van Mons. Er is aansluiting op de kanalen Nimy - Blaton en het Canal du Centre.

> Door het grotendeels wegvallen van vrachttransport over het water kreeg het bassin vooral een recreatieve functie, met ondermeer een kleine jachthaven en een groot zwembadcomplex langs de oever. Niettemin lag de omgeving er lang nogal vervallen bij. Naar aanleiding van 'Mons, culturele hoofdstad 2015' vonden herininrichtingswerken plaats rond Le Grand Large, waardoor de site enigszins werd opgewaardeerd.

> Het oeverpaadje langs het kanaal kan wat overgroeid zijn met netels en bramen en loopt soms wel zeer kort op de kanaalrand. Links loopt wat lager de eveneens gekanaliseerde Oostelijke Dender. Kort voor sluis 19 verbreedt het graspad wat om verderop over te gaan in een steenslagweg en daarna asfalt.
> Het brugje bij sluis 18 laten we ook rechts liggen, we gaan in de buurt van een kapelletje uit 1702 de Rue de Scamps in. Op het einde van deze straat draaien we rechts in bosgebied. We betreden hier de voomalige site van steengroeven, nu omgevormd tot natuurgebied. Bij de ingang staan een schuilhut en infobord.

> Terug naar het GR-kruispunt (121/123/129). Komende uit Arbre nemen we daar dus rechts de grassige doorsteek die ons snel op een hoofdverkeersweg (N 525) brengt. Oversteken, rechtdoor en even later rechts de Rue de ll'Obélisque in waar deze een bocht maakt.

> 't Mag hier dan nog wel de Rue de l'Obélisque zijn, zelf noem ik het de Kerkhovenweg. Midden in de velden ontwaren we rechtsvoor een eerste kerkhof, naar ik aanneem dat van Attre. Rechtdoor ligt het kerkhof van Brugelette maar we gaan op het eerste kruispunt echter links (veranderd traject sinds 2020) langs het kerkhof van Mévergnies. Voorbij de mooi gerestaureerde watermolen Thully gaan we dadelijk rechts een doorsteekje nemen om even langs de Oostelijke Dender te wandelen.

> We vervolgen over het asfaltweggetje en laten nu de spoorlijn achter ons om het Bos van Ghlin binnen te dringen. Hogerop wordt de weg onverhard, stijgt nog wat licht en vlakt dan uit om te arriveren op een kruispunt. Op dat punt, dat wordt gemarkeerd door een enorme naaldboom, kunnen we niet anders dan rechts gaan, rechtdoor is immers privé. Eind april kun je in dit bos aardige paarse tapijten van bloeiende boshyacinten aantreffen. Het bospad daalt een hele tijd zacht en komt uit bij de bedevaartskapel van Mouligneau (of Moulineau).

> Nog een park om na een passage langs een lange muur weer de N56 te kruisen. In de buurt is een Aldi-supermarkt. Een buurtpaadje van rode kiezel voert ons naar de vallei van de Oostelijke Dender, waar het bijzonder aangenaam wandelen is in zuidelijke richting.
> Eens we een tijd later weer op asfalt komen, gaan we links en wandelen we ondermeer langs visvijvers. Op een T-kruising met de eveneens verharde Rue d'Herbaut gaan we weer links. Nog een goeie 15 km te gaan tot Mons!