© Luc Selleslagh 2016 - 2017
Boerderijkasteel Beugnies
Onderweg naar de Sambervallei
Welkomstcomité Solre-sur-Sambre
Solre-sur-Sambre
Solre-sur-Sambre, St-Médardkerk
Aankomst in Grand-Reng
> Voorbij de communicatiemast bereiken we het beboste kasteeldomein van Avau. Aan de andere zijde van het bos zou ooit nog een Gallische nederzetting zijn geweest, ook de plaatsnaam 'Le Castelet' houdt daarmee toponymisch verband. Hier rond deze hoogten liggen ook de bronnen van de Trouille, die we de voorbije uren al een aantal keren kruisten. Pas als we op een kruispunt met een asfaltweg komen, veranderen we van wandelrichting. We gaan er links tot bij een vierkantshoeve, waar we rechts voor de gebetonneerde veldweg kiezen.
Waux-Hall
> Het gekasseid weggetje nadert een vrij indrukwekkend spoorviaduct dat de vallei van de Trouille overspant. Er rijden al lang geen treinen meer over. Spoorlijn 109 verbond Cuesmes (bij Mons) met Chimay. Dit deel van de spoorlijn werd al in 1868 in bedrijf gesteld. Zoals je kan zien draagt het viaduct het jaartal 1919. Mogelijk werd het oorspronkelijke viaduct verwoest tijdens WO I.
> De laatste passagierstreinen reden hier al in 1962, het vrachtverkeer ging nog enkele jaren langer door. Toch werd deze spoorlijn pas gedeclasseerd in 2005. In 2011 lagen er nog sporen op maar het is wellicht een kwestie van tijd vooraleer deze worden opgebroken, mogelijk ten voordele van een RAVeL-fietsroute. Het dorpje Spiennes heeft zelf nooit een eigen treinstation gehad.
Spoorviaduct te Spiennes
De Trouille te Spiennes
Onderweg van Spiennes naar Petit-Harveng
Givry
Pays des terrils
> We volgen het plein in de lengte langs de rechterzijde en gaan nu steeds rechtdoor, langs het 19de eeuwse landschapspark en bijhorend kasteeltje van Waux-Hall. Het parkdomein wandelen we niet in, op het einde van de afsluiting draaien we wel rechts de Rue Vilaine in om zo stilaan de stadsdrukte achter ons te laten.
> Verderop wordt de straat een steenslagweg en gans op het einde draaien we naar rechts de Rue Maurice Flament in.
>
Het dorpje Spiennes is ons volgende doel. Via buurt- en graspaden bereiken we het centrum. We wandelen er langs de Sint-Amandskerk. Spiennes is misschien een ogenschijnlijk banaal maar niet onaardig Henegouws dorp. Niks is minder waar. Spiennes staat sinds het jaar 2000 op de prestigieuze UNESCO-lijst van beschermd werelderfgoed!
> Het unieke aan Spiennes zit verscholen onder de grond. Te Spiennes is het grootste en oudste gangenstelsels van oude mijnen terug gevonden. De vuursteenmijnen en -putten bedekken een ondergronds gebied van zowat 100 hectaren en zijn tussen 4500 en 2500 jaar oud. Verwonderllijk dat deze silexmijnen eigenlijk weinig bekend zijn. De stad Mons heeft naar aanleiding van Europese Culturele Hoofdstad 2015 een interpretatiecentrum ontwikkeld te Spiennes en de silexmijnen zijn ook te bezoeken na voorafgaande reservatie.
> Te Spiennes kruisen we ook Grande Randonnée 412 (wandelroute van de terrils), even opletten dus met de GR-tekens. Net over de Trouille-brug gaan we dus links (en niet rechts zoals GR 412 doet). We nemen ook niet sentier nr 23 maar wandelen gewoon rechtdoor over het asfaltwegje dat al snel gekasseid wordt.
> Zowat 150 voorbij een wegblokkade is een toegang tot het interpretatiecentrum en de silexmijnen. Er worden in de mijnen slechts 5500 personen per jaar toegestaan, je moet dus reserveren en de toegang tot de mijnen zelf is via een 10 meter hoge ladder.
>Pas 100 meter voorbij de voetbalterreinen van R.L.C. Givry gaan we links. Tegenover huis nr 9 gaan we via een 'tourniquetje' een weide in en nemen de obelisk op het kerkhof als wandelrichtpunt. In wijzerzin gaan we rond de kerkhofmuur via een tweede draaihekje. Zo komen we in het centrum van Givry nogmaals bij de Trouille en kort daarna op de kruising met de enige aftakroute van GR 129.
> Van hieruit vertrekt GR 129J (J van 'jonction') door 'Les Hauts Pays' naar de grens met Frankrijk. Deze zijroute trekt over een goeie 50 km door een verloren uithoek van Henegouwen en is best het ontdekken waard.
> Nog in het centrum van Givry kruisen we een wandelweg naar Santiago de Compostela, de Via Gallia Belgica, die vanuit Nijvel naar het Franse Saint-Quentin loopt. Het betreft hier eigenlijk eveneens een zijroute van die Via Gallia Belgica, de hoofdroute komen we straks tegen.
> Het centrum van Givry ligt ietwat naar rechts (café Salon des Sports, geen winkel gezien, de beschermde kerk is dichtgemetseld). Op de splitsing tussen GR 129 en GR 129J gaan we de Trouille over en dan naar links. Via een buurtpad en de enorme Ferme de la Cour steken we nog een keertje de Trouille over en wandelen we tot bij de drukke verkeersweg N40. Heel even rechts langs een baancafé en frituur (vlakbij ligt de bushalte van Givry).
> Nogmaals rechts om een rustigere parallelweg te volgen die eerst de verkeersweg N546 kruist en daarna de N563 (voormalige Romeinse heerbaan) bij een grote kapel uit 1743. Voorzichtig oversteken en aan de overzijde vervolgen we rechtdoor over een steenslagweg. Begin van een lange, uitgerekte stijging.
> Een beetje later krijgen we de kerk van Grand Reng in het vizier. Even een korte rechts-links-uitwijking onderweg. Op dat punt kruisen we ook de hoofdroute van het Santiagopad Via Gallia Belgica (GR 655). Bij een woning die is gebouwd tegen de resten van een windmolen, gaan we naar rechts in de Chemin du Point de Jour, richting het centrum van Grand-Reng.
> Grand Reng en zijn kerk met spitse toren liggen op slechts een goeie 100 meters van de Franse grens. Er is een café, een superette, een tabakswinkel en een rustbank. Duidelijk is wel dat dit afgelegen dorp ooit veel florissantere tijden heeft gekend. Het lijkt wat weg te deemsteren sinds de Europese grenzen en bijhorende grenstrafiek verwateren.
> Naast het Café des Sports nemen we een onopvallend wegje links tot op een V-splitsing waar we de rechtse, gekasseide tak nemen. Bij een kapel die in de topogids staat omschreven als een 'affreuse chapelle' gaan we links een asfaltwegje op en in een kleine wijk gaan we naar rechts nog enkele huizen langs.
> Op een kruising met een verkeersweg vervolgen we nog steeds rechtdoor, het dorpje Harmignies laten we links liggen. Pas op een T-kruising gaan we links, de Trouille weer over tot bij de voormalige watermolen van Petit Harveng. Het oude molencomplex is vrij indrukwekkend.
> Verder door Petit-Harveng, rechts de Vieux Chemin de Givry in, die we bijna twee kilometer lang zullen volgen.
> Bij die Sint-Waudrukerk pik ik weer GR 129 - Dwars door België op voor een stadswandeling door het hart van de oude stad Mons. Langs de kerk wandelen we hogerop over de gekasseide Rue du Chapitre. Ook het Spaans Huis en het door UNESCO als werelderfgoed erkende belfort liggen langs onze route. Langs een pleintje met het beeldje van de kwajongen 'Le Ropieur', die de voorbijgangers natspuit met het fonteinwater, wandelen we via een lager gelegen overdekte allée onder het stadhuis door om zo rechtstreeks op de Grote Markt van Mons te arriveren.
> Een verrassend mooi stadsplein met als pronkstuk zondermeer het 15de eeuwse stadhuis. Kijk er ook even uit naar naar het merkwaardige beeldje van het aapje tegen de gevelmuur van het stadhuis, de Singe du Grand Gard. Een moment om zoals zowat iedere Bergenaar eens over het kopje van het aapje te wrijven met de linkerhand.... kwestie van het geluk mee te hebben tijdens het verdere verloop van onze tocht naar het zuiden.
> We gaan wat snel doorheen Mons via GR 129 maar het moge inmiddels duidelijk zijn dat de stad voldoende attraktief is om minstens een volle dag te verkennen. Op het stadsplein houden we linksvoor aan, enkele zigzagstraten brengen ons langs de kerk St Nicolas-en-Havré en daar wandelen we links naar de Place de Flandre. Zo bereiken we de rand van het oudste stadsdeel.
> Na 200 meter zitten we dan echt weer in de natuur als we links een stijgend bospad nemen. Dit is het Bois de Mons of Bois Là-Haut. Het hol paadje stijgt en maakt hogerop een bocht naar links om nog even wat sterker te stijgen tot bij een prachtige, oude linde die zijn wortels royaal uitstrekt op een heuveltje. Verder rechtdoor tot het einde van een waterpompstation. Rechts daar, het bospad dat volgt, biedt ons af en toe doorkijkjes over het omliggende 'Pays de Mons'.
> Op een T-kruising rechts en we zetten eerst door bos en dan langs de bosrand de daling in naar de vallei van de Trouille, een hoogteverschil van 60 meter. Beneden gaan we links de gedeeltelijk gekasseide Rue Betléem in. Nog voor we bij de N40 (Mons - Beaumont) komen, nemen we een straat rechts, gevolgd door de eerstvolgende straat rechts.
Facelia
Singe du Grand Gard
Mons, Grote Markt
Spiennes
> Onderweg met de trein naar Mons is het volop genieten van de zonsopgang. De aankomst in Mons verloopt in een soort containerstation. Vlakbij is immers het nieuwe station van architect Santiago Calatrava in opbouw. Dezelfde architect die het station van Liège-Guillemins ontwikkelde. Het wordt dus zondermeer weer een spectaculaire constructie. Voorziene opening rond het jaar 2018. Eigenlijk had men in Mons al willen uitpakken met dit nieuwe station in 2015, ter gelegenheid van Mons, culturele hoofdstad van Europa. Nog wat geduld dus. Nu wordt het wellicht het sluitstuk van Elio di Rupo's opwaarderingsprojecten voor de stad Mons. Of daarin zoveel zo zwaar moest worden geïnvesteerd kun je je ook afvragen.
> Het kasteel is een prachtig voorbeeld van een middeleeuwse omgrachte burchtversterking. Er werd de voorbije eeuwen uiterlijk weinig gewijzigd aan de gebouwen. De torens werden gebouwd rond 1400 en de centrale bloktoren met daarin de toegangspoort is wellicht nog wat ouder. Helaas is het kasteel niet te bezoeken, het interieur schijnt ook niet de moeite te zijn. Sinds de 17de eeuw (met een onderbreking tussen 1857 en 1989) en tot vandaag is dit kasteel privé-bezit van de De Merodes.
> Over het plein, voorbij de kiosk, loopt GR 129 links de Rue Vandervelde in. Bij de kruising met de verkeersweg verlaat ik GR 129 - Dwars door België - om de treinhalte op te zoeken. Die ligt op enkele honderden meters. Enkele minuten later zit ik op de trein naar Charleroi.
> Zo wandelen we langs enkele oude hoeven Solre-sur-Sambre binnen. Hier zien we voor het eerst ook de rivier Samber, op 2 km van de plaats waar ze België binnen vloeit vanuit Frankrijk. We steken sluis nummer 1 over (picknicktafels en infobord) en via een loopbrug ook een zijarm van de Samber. Mooi zicht over de kerk van Solre, die weerspiegelt in het water. De Sint-Medarduskerk heeft nog een gotische middenbeuk (15de eeuw), evenals 13de eeuwse pilaren.
> We volgen een buurtpad langs het riviertje Tûre en bereiken zo de stoere burcht van Solre-sur-Sambre en het grote dorpsplein.
Mons, belfort
Mons, St Waudru
> Het deel tussen Mons en Dinant, waar we nu aan beginnen, is het oudste deel van GR 129, gecreëerd begin jaren '80. Eerst voert GR 129 ons nog even langs de belangrijkste bezienswaardigheden van Mons. Op het stationsplein van Mons verwelkomt een groen uitgeslagen bronzen beeld van een fiere Leopold I ons weer in de stad.
> De collegiale kerk van Sint-Waldetrudis , gebouwd tussen 1450 en 1691 in Brabantse gotiek, ligt slechts een kort wandelingetje verwijderd. Er werd dus meer dan twee eeuwen gebouwd aan het 115 meter lange en tot 25 meter hoge bouwwerk. Binnenin lijkt het wel een museum van religieuze kunst, alles mooi gelabeld met informatieteksten in Frans en Nederlands.
> Voorbij het viaduct nemen we de eerste veldweg links om na een lichte stijging uit de Trouillevallei opnieuw links te gaan in open veld. Na 250 meter kruisen we schuin een hoogspanningslijn en een heel eind verder, in de buurt van een hoeve, krijgt de veldweg een asfaltlaag en kruisen we een verkeersweg.
> Onderweg naar het dorpje Petit-Harveng wandelen we langs een bosrand, langs enkele indrukwekkend dikke wilgen en langs de sterk gerestaureerde kasteelboerderij van Beugnies.
> "Dat u een een aangename tijd mag hebben en dat de zon u mag vergezellen", schreef Elio di Rupo in het voorwoord van de GR 129-wandelgids (versie 1995). Fan of niet van de PS-politicus, zowat iedereen is het erover eens dat hij Mons terug een élan gaf van een bijzonder aantrekkelijke stad. Mons is de etappestart vandaag, we beginnen met een aantrekkelijke dwarsdoorsteek via het historisch centrum van Mons. Al snel zitten we echter ook weer in volle natuur en te Spiennes passeren we langs de verborgen silexgroeven, uniek werelderfgoed volgens UNESCO. Door landschap van weidse, licht hellende akkers en soms lange, rechte veldwegen, trekken we zuidelijk door de provincie Henegouwen. Langs Givry en het stille grensdorp Grand Reng. Eindigen doen we in stijl als we in het eerste van een reeks Samberdorpen arriveren: Solre-sur-Sambre, gebouwd rond een van de best bewaarde middeleeuwse burchten van Henegouwen.
> Zowel begin als eindpunt van onze etappe hebben een treinstation. Vanuit Mons kun je met de trein vele kanten uit, vanuit Solre-sur-Sambre kun je naar het treinstation van Charleroi-Sud sporen. Je kunt deze etappe inkorten door onderweg bvb vanuit Grand Reng een bus te nemen naar de stations van Mons of Erquelinnes. Horeca te Mons, Givry, Grand Reng en Solre.
> We krijgen weer steenslagbedekking onder de voeten, de weg wordt hol, loopt door een landschap van uitgestrekte velden en komt bij een spoorbrug, gerestaureerd in 2010. In 2011 werd bovenop (bereikbaar via een trap / rustbank) ook RAVeL-asfalt gelegd. Dit is lijn 108 Erquelinnes - Fauroeulx - Binche, de sporen werden opgebroken in 1987. Allemaal zeer proper gedaan die RAVeL, alleen wordt hier amper gefietst.
> Beneden loopt GR 129 verder over de veldweg langs een bosje en komt op een T-kruising waar we links gaan tot bij de drukke verkeersweg N40. Voorzichtig oversteken en in dezelfde richting verder over een asfaltweg naar Peissant. Op het spitsuur kan hierop nogal wat autoverkeer zijn. Eerste straat rechts, deze is vreemd genoeg afgelijnd met nutteloze straatverlichting. De weg loopt over in een recht en vrij aangenaam bospad van gemengd loofwoud (vooral beuk en eik).
> Opletten voor het routeverloop verderop: langs de rand van een wijk maar niet meedraaien naar links, rechtdoor over een singeltrack die wat kan overgroeid zijn. Het pad wordt hol en loopt afwisselend door en langs bos. Op een T-kruising rechts en rechtdoor aanhouden in een licht holle grasweg. Op 'Les 6 chemins' (zessprong) rechtdoor vervolgen en bijna twee kilometer verder kruisen we de N561 bij een kapel. Daarna wandelen we onder de spoorlijn 130A (Charleroi - Erquelinnes), voor de verandering eens een spoorlijn die nog als dusdanig functioneert.
> Van 52 meter hoogte te Givry tot 130 meter voorbij de antenne die we in de verte zien. Daarvoor worden we onderweg beloond met mooie uitzichten. We kijken over de schouder uit over een horizon van oude terrils en het Bois de Mons. Zelfs het belfort van Mons is nog duidelijk te zien aan de horizonlijn.