Startpagina > Wandelen > GR14 Parijs - Malmedy
> Het is ondertussen al herfst als ik dit deel van GR 14 aanvang. De bedoeling van deze wandeldag is om dit lang stuk GR14, dat constant in zuidelijke richting loopt, te wandelen tot zo kort mogelijk bij Vitry-en-Perthois. Het is nog maar een vlakke etappe, dat moet dus lukken ondanks de stevige afstand en 16 kg rugzak rond de lenden.
> Van het centrum van Châlons-en-Champagne, nabij het spoorwegstation, pikken we weer witrood op om de Marne stroomopwaarts te volgen. GR14 volgt de volgende 10 kilometer steeds de Marne of blijft er toch in de buurt.
> Markering mankeert hier en daar, dus om zeker te zijn niet verkeerd te lopen is een kaart of de topogids van GR654 toch wel nodig, zeker als het pad door open veld loopt. Het landschap is vlak als een pannenkoek. Er is eigenlijk niet veel te beleven onderweg. Langs de Marne zijn goeie bivakkeerplekken, van ongeveer km 2 tot km 10 na Châlons. Op km 10 zijn ook picknickbanken.
Parijs - Sucy-en-Brie / Sucy-en-Brie - Gretz-Armainvilliers / Gretz-Armainvilliers - Mortcerf / Mortcerf - Coulommiers / Coulommiers - Nogent-l'Artaud / Nogent-l'Artaud - Château-Thierry / Château-Thierry - Dormans / Dormans - Reuil / Reuil - Ay / Ay - Condé-sur-Marne / Condé-sur-Marne - Châlons-en-Champagne / Châlons-en-Champagne - Vitry-en-Perthois / Vitry-en-Perthois - Trois-Fontaines / Trois-Fontaines - Louppy-sur-Chée / Louppy-sur-Chée - Ermitage Saint-Rouin / Ermitage Saint-Rouin - Varennes-en-Argonne / Varennes-en-Argonne - Briquenay / Briquenay - Chémery-sur-Bar / Chémery-sur-Bar - Sedan / Sedan - Bouillon / Bouillon - Naomé / Naomé - Lesse / Lesse - Grupont / Grupont - Saint-Hubert / Saint-Hubert - Champlon / Champlon - Odeigne / Odeigne - Reharmont /Reharmont - Malmedy / *** Variante Saint-Pierremont - Noyers-Pont-Maugis***
> Aan de brug over het Marnekanaal (niet overgaan, rechts en dadelijk links hier) heb je een zicht over een enorme silo. De silo van Pogny behoort met een overslagcapaciteit van 110.000 ton granen tot de grootste in de wereld.
> Verder naar La Chaussée-sur-Marne (km 21) door open veld zonder schaduw, eerder oninteressant dus. In La Chausseé de brug over. Er is een bakker in het dorp (niet langs GR14).
> Afscheid van de Marne die al sinds Parijs een rode draad vormde.
> Hier verlaat GR654 definitief het tracé van GR14 om zijn weg verder te zoeken naar Santiago de Compostela. Als je in Vitry-le-François moet zijn of als je even op de Mont de Fourche wil zijn kan je dus GR654 volgen hier (naar rechts). Met slechts 208 meter hoogte is de Mont de Fourche toch een opvallend landmerk. Vanop de top heb je een zicht over de stad Vitry-le-François en de Marnevallei.
> Op de hellingen van de zacht oplopende heuvel zijn de laatste wijngaarden langs GR14 gelegen. GR14 heeft hier ook de Champagnestreek verlaten en is in het land van Perthois. GR14 loopt rechtdoor om af te dalen naar Vitry-en-Perthois (km 37).
> De eerste 15 km verlopen volgens hetzelfde patroon dan de vorige etappe: We wandelen vooral over jaagpaden tussen de Marne en het lateraal kanaal. Daarna verlaten we (na 12 dagen) de Marnevallei voor goed. Door een rist dorpjes met huizen in vakwerkstijl lopen we door de Fionvallei. Net voor we eindpunt Vitry-en-Perthois bereiken, door schier eindeloze open velden, verlaat ook de Santiagoroute GR654 ons traject.
GR14 te samen met GR654 Châlons-en-Champagne uit.
Laatste zicht op de kathedraal van Châlons
> Ik ben kapot. Ik dacht nog even door het langer uitgevallen stuk dan voorzien maar te kamperen net voor Vitry-en-Perthois, maar mijn lege waterfles verplicht me toch om nog wat verder te wandelen. Water vind ik aan het kraantje op het kerkhof. Er is een bakkerij aan de rotonde in het centrum, die de meeste dagen open is tot 19 uur.
> Bevoorrading in Châlons (alles) en Vitry-en-Perthois (bakker). Beperkt ook in 4 dorpen nabij GR14, maar niet langs het pad zelf.
> Ook voor deze etappe is de topogids van Santiagoroute GR654 bruikbaar. Dit deel van GR14 is bereikbaar via de treinstations van Châlons-en-Champagne (200 meter) en van Vitry-le-François (6 km). Er is ook bustransport over de parallelle N44, waardoor de meeste dorpen langs GR14 ook vanuit Châlons-en-Champagne of Vitry-le-François per bus (STDM) zijn te bereiken. Flixbus passeert door Châlons met oa verbinding naar Parijs.
> Bij de passage door deze streek kom je langs heel wat vakwerkhuizen. 'Vak' slaat in het woord ‘vakwerk’ niet zozeer op ‘gespecialiseerd werk’, maar eerder op de indeling van huismuren in ‘vakken’. Deze vakken worden omlijst door een geraamte van houten balken. Deze stijl is niet uniek voor deze streek, vakwerkhuizen kom je in veel regio’s over heel Europa tegen, maar hier in dit oostelijke deel van de ‘Champagne Crayeuse’ werd deze bouwstijl veelvuldig toegepast.
> De meeste boerderijen en schuren die je hier langs GR14 passeert dateren oorspronkelijk uit de eerste helft van de 19de eeuw toen constructie in vakwerkstijl erg populair was. Bij het begin van de 20ste eeuw verdwijnt deze manier van bouwen volledig. Alleen al in Saint-Amand-sur-Fion zijn er nog een honderdtal constructies bewaard. Achter vele gevels schuilen grote vierkanthoeves met een binnenpleintje. Het loont de moeite om eens even binnen te piepen in zo’n domein om te ontdekken dat ook de andere gebouwen van de hoeve in vakwerk zijn opgetrokken.
> De specie tussen de balken bestond traditioneel uit een mengsel van de lokale (nogal plakkerige) krijthoudende grond, vermengd met fijngehakt stro en/of paardenmest, om meer vastheid te verkrijgen. Bij veel van de restauraties wordt tegenwoordig gewoon baksteen gebruikt om de ‘vakken’ op te vullen. Daarna wordt het geheel bekleed met een dunne laag specie en overkalkt, zodat het gebruik van baksteen niet opvalt. De éne restauratie is al smaakvoller gebeurd dan de andere. Lelijker zijn de vaak pseudo-vakwerkhuizen waarvan er nogal wat het blikveld passeren onderweg.
> Als je nabij Vitry-en-Perthois GR654 verder volgt in plaats van GR14 dan kom je in de buurt van het meer van Der-Chantecocq voorbij enkele dorpskerken die in vakwerkstijl zijn opgetrokken. Het zijn echte pareltjes (foto).
Pad door bos langs de Marne-oever
> GR14 komt op de N2044 en verlaat deze in een bocht voor een graspad. Onder de N44 door (km 23,5) en verder door open veld. In St Amand-sur-Fion komt GR14 in de buurt van de merkwaardige kerk (km 29) en draait dan klimmend weg van het dorp.
GR14 in de buurt van Vesigneul-sur-Marne
> De kerk van Saint-Amand-sur-Fion die je links passeert bij het verlaten van het dorp, is een opvallend merkwaardige constructie. Zelfs een leek in architecturale bouwstijlen zal dadelijk opmerken dat het kerkgebouw is samengesteld uit een rare combinatie van buiten verhouding zijnde, tegen elkaar opgetrokken delen. De kerk is gebouwd boven een bron, wat zou kunnen wijzen op de vroegere aanwezigheid van een Romeinse tempel of heiligdom voor Mercurius. Rond 1140 werd het huidige Romaanse deel van de kerk gebouwd, daarvan herken je nu nog een deel van de huidige zijbeuk. In 1230 brandde een stuk van de kerk af door blikseminslag. De kloostergemeenschap van St Amand liet een nieuw gebouw optrekken rond 1250 in de ‘nieuwe stijl’ van die tijd, gotiek. In dat deel herken je nu het schip en het koor van de kerk. Door geldgebrek werd een groter deel van de oude Romaanse constructie behouden dan voorzien. Voor de kerk is een soort ‘kloostergang’ met de gebruikelijke bogen, gebouwd waarlangs je de kerk binnen komt. De huidige colonnes zijn uit harde wat donkere steen uit de Maasregio, terwijl daarboven vooral lokale krijtsteen werd gebruikt. Het Romaanse hoofdportaal is goed bewaard doordat het wat afgeschermd is van de weerselementen. Hier en daar herken je zelfs nog polychrome elementen. Het was namelijk vaak de gewoonte om beeldhouwwerk in bonte kleuren te schilderen tijdens de Romaanse periode. Hoewel het ook een typisch Romaans stijlkenmerk is dateren de gebeeldhouwde bijbelse tafereeltjes evenals de stilistisch versieringen (zoals acanthusbladeren) op de kapitelen van de pilaarzuilen uit de vroege Renaissance (15-16de eeuw). De houten banken zijn in Lodewijk XIII-stijl. Koor en transept zijn dus in gotische stijl. Typische gotische stijlelementen zoals een roosvenster (het grote ronde brandglasvenster bovenin) en de waterspuwers aan de buitenkant zijn mooi in dit deel van de kerk verwerkt. De meeste glasramen zijn relatief recent en dateren uit de laatste 2 eeuwen. De steen die werd gebruikt bij de bouw van de kerk is harde krijtsteen, afkomstig uit groeves in de streek. De ramen zijn omlijst door zorgvuldig gehouwen maatstenen.
Een bloemetje voor vroege GR14-wandelaars. Dit is de oosterse morgenster, een nogal zeldzame plant. Zoals de naam al doet vermoeden opent dit plantje zijn gele bloem enkel 's morgens.
Silo van Pogny, langs het Marnekanaal
Saint-Germain-la-Ville
Saint-Amand-sur-Fion, vakwerk
Onderweg naar La Chaussée-sur-Marne.
Dit deel van GR14 is niet meteen het meest opwindende. Langere tijd loopt het traject door open landschap, waardoor het in volle zomer warm wandelen kan zijn.
> Het landschap is niet langer vlak maar wordt wat heuvelachtig. Wat de afstand betreft van het volgende deel had ik me toch wat misrekend. Veel langer dan ik dacht. Het is wat uitkijken omdat er in open veld vaak geen mogelijkheid is om verfstreepjes aan te brengen.
> Zo loopt GR14 steeds maar rechtdoor, dezelfde gravelweg volgend. De toegangsweg tot het dorp St-Lumier-en-Champagne links laten liggen om een draaiend asfaltwegje te nemen dat even later uitkomt op een T-kruispunt met een andere asfaltweg. Hier rechts en 500 meter verder, aan een boom, links.
> De veldweg waarop je nu loopt moet lang worden gevolgd, steeds maar rechtdoor door de enorme open ruimte. Dat duurt verscheidene kilometers, tot je aan een soort ‘col’ komt met een splitsing naar de Mont de Fourche (km 35,5).
> De 2 volgende kilometers zoekt GR14 het laterale kanaal op. Km 12,5: Afslag voor St-Germain-la-Ville. GR14 gaat de brug niet over. Rechtdoor en na 2 km verder langs het jaagpad aan het laterale kanaal, tot Pogny (km 16,5).
Chatillon-sur-Broué (niet langs GR14 maar op 2 km van GR654). De Santiagoroute loopt dwars door een gebied waar de kerken in vakwerk zijn gebouwd.
Geen boom, eindeloze leegte en open horizon, steeds maar rechtuit.
Mont de La Fourche. Afsplitsing GR654
> Vitry-en-Perthois is veel ouder dan het nabijgelegen en veel grotere Vitry-le-François. Eigenlijk ontstond Vitry-le-François doordat de troepen van Karel V Vitry-en-Perthois hadden plat gebrand in 1544. François I verkoos de stad iets verderop te herbouwen, waardoor Vitry-le-François ontstond. Het oude Vitry droeg nog lang als naam Vitry-le-Brulé (= 'afgebrand Vitry') vooraleer het de naam Vitry-en-Perthois weerkreeg.
> Toch nog even verder door en uitkijken naar een kampeerplek. In het gehucht Saint-Etienne links een wijk in. De weg gaat over in een graspad. Een kleine kilometer verder vond ik een kampeerplek achter wat struiken. Een lange dag en een lange tocht. Ik zit er qua energie helemaal door en ondanks het autolawaai van de weg dichtbij val ik al snel als een blok in slaap.
GR 14 Parijs - Malmedy (800 km)