> Via dit rustige asfaltwegje komt Voettocht in Pajottenland de stille Vlaamse gemeente Bever binnen.

> Het asfalt houdt al snel op. Je loopt gewoon rechtdoor over een veld dat jaarlijks een paar keren wordt omgeploegd door een boer, maar waarover toch duidelijk een veldweg zou moeten zichtbaar zijn. Bij het einde van het veld kruis je een grassige veldweg. Rechtdoor hier over een grasweg tot aan een asfaltweg. Als je gehaast bent en dadelijk in het centrum van Bever moet zijn kan je hier rechts de verkeersweg volgen maar over de VIP maken we eerst nog een leuk rondje vooraleer we het centrum van Bever binnen lopen.
> We zijn nu 120 km ver over Voettocht in Pajottenland. Vlakbij (200 m links) ligt een kaasbedrijfje.

> Bij de kapel links en wat verder een veldweg op. Bij een kruispunt van veldwegen, waar markering moeilijk is door gebrek aan steunpunten. Rechts langs een hoeve, waar de VIP de geasfalteerde toegangsweg tot deze hoeve volgt naar een betonbaantje. De auteurs van de VIP-gids stellen hier een variant - niet gemarkeerd traject - voor, bedoeld voor de wat gehaaste wandelaars. Door aan het volgende kruispunt van kleine wegen rechtdoor te lopen kort je de lus rond Bever - die de VIP de volgende kilometers zal beschrijven - aanzienlijk in.

> We verlaten 'De Plosj' van Bever weer door tegenover de kerk, langs café B-side, een zijstraat te nemen naar een dries met rustbanken. Je ziet hier ook een witgekalkte kapel uit 1725. De weg komt na het plein uit op de weg naar Sint-Pieters-Kapelle, die door de VIP wordt gevolgd tot een T-kruispunt bij een oude hoeve met muurkapel. Links daar, door een wijk waarin verspreid enkele huizen liggen, De Puydt.
> In de plaatsnaam staat 'Puydt' voor 'kikker' of 'pad'. Wellicht was er hier dus een vijver gelegen, bevolkt met kikkers. Wat verder langs de weg heeft dat blijkbaar voor inspiratie gezorgd. Een bewoner, die er een vijvertje heeft ingericht, heeft er een bord bij geplaatst "don't feed the crocodiles".
> Nog een tijdje loop je zo door open veld, verderop neem je links een veldweg door velden die geel zagen van in bloei staand koolzaad. In de Kamstraat kom je rechts voorbij een calvariekruis van een lijdende Jezus-aan-het-kruis.

> De VIP kruist de verkeersweg en vervolgt rechtdoor over een onverharde weg naast een tuin. We lopen weer over een graspad. De initiatiefnemers van de VIP hebben in de jaren '90 geijverd bij de gemeente Bever om dit pad open te houden, aangezien het overgroeid was met struikgewas en bramen. Ze hebben zelf het onderhoud in handen genomen om een doorgang te behouden voor de VIP-wandelaars. Ondertussen lijkt de gemeente Bever het onderhoud beter op te volgen. We hadden in 2008 en 2010 geen enkel probleem om dit pad te volgen. De grassige veldweg loopt naar een bosje toe, tot bij een hoeve. Weer op beton vervolgen we rechts tot de kapel van de wijk 'Burght'.

> Vlak voor je bij de Sint-Martinuskapel van Burght komt loopt het traject van de VIP rechts mee met de betonweg. Op het volgende kruispuntje kort rechts-links vervolgen en 120 meter verder rechts een wegje op dat we een hele tijd volgen door de velden. Dit maal zetten we echt koers naar Bever-centrum.
> Bij een eerste hoeve, na zowat 700 meter, draaien we met de weg mee naar rechts. In de volgende bocht is het even opletten. Niet de veldweg rechts nemen maar 15 meter verder een licht verhard pad rechts in wandelen dat langs een houten afsluiting loopt. Verderop lopen we onder overhangende struikbegroeiing om een huis te bereiken dat is gelegen bij een geasfalteerd pleintje (waarop uiteraard een kapel). Bij dit huis niet volledig meedraaien naar rechts maar links 'Poreel' nemen om recht op het centrum van Bever toe te lopen. 150 meter verder meedraaien naar links en daarna het tweede straatje rechts nemen om dan via een trap bij de Sint-Maartenskerk te komen.

> 'Bij Rozeken', waar de sanseveria's op de vensterbank stonden, was hét volkscafé van Bever. Het sloot echter in 2008, ging weer open even later maar de de nieuwe uitbaatster overleed kort daarna. In 2013 nam bazin Bea haar intrek en sinds 2014 staat Murielle achter de toog van het herdoopte café Klein Bever. Er is in Bever ook nog de Spar Express-winkel van Bina. Sinds eind 2007 is er in Bever ook weer een frituur, 'de Heksenketel'. Dit zijn ook wat de ontmoetingscentra voor de Bevers (= inwoners van Bever!) geworden.

> Dit is één van de vele 'Kamstraten' waar we langs Voettocht in Pajottenland over lopen. Het Pajottenland heeft dus iets met 'kammen'. Als je weet dat 'kam' eigenlijk een in onbruik geraakt woord is voor 'brouwerij' is dat niet meer zo verrassend! Het asfaltbaantje daalt naar een splitsing. Even rechtdoor en dadelijk links een veldweg op. Deze grassige veldweg kan verderop bij regenweer wat onder water staan.
> Als deze veldweg een afzoming krijgt met knotwilgen, draait hij scherp naar rechts om zo wat te stijgen. Onderweg heb je mooie zichten over een typisch open Pajots landschap van golvende weiden, knotwilgen en populierenrijen. We zetten in dit landschap ondertussen koers naar Tollembeek.

> De VIP komt voorbij de wijk Ghesuele bij een volgende kapel. Ze is slecht onderhouden en de gecementeerde muren versterken dat onaantrekkelijk zicht. Dit is de Sint-Bernarduskapel.

> De hoofdroute vervolgt echter links en loopt naar een grotere weg. Onderweg passeer je kort na elkaar 2 hoeves met interessante typische muurkapellen. We komen in het gehucht Pontembeek. Bij de asfaltweg even links en bij het oudste kapelletje van Bever, OLV van de Zeven Smarten (1693), ook wel de Montjoiekapel genaamd, rechts een asfaltbaantje op.

3 straatnamen
> De kern van Bever heeft eigenlijk maar 3 straatnamen: Rond de kerk heten alle straten, 'Plaats' of zoals ze in Bever zeggen 'plosj'. Wellicht een letterlijke vertaling van 'Place', wat eigenlijk 'plein' betekent in het Nederlands. Ten noorden van die zone is het 'Poreel', wat verwijst naar een oude benaming voor 'weide' (> 'prieel'). Ten zuiden van de kerkzone hebben alle straten de benaming 'Freest', waarin je nog het Franse woord 'Forêt' herkent of 'bos'.
> Weinig straatnamen, eigenlijk wordt het er niet makkelijker op om je weg te vinden in Bever. Volgens de legende werden in het verleden veel straatnamen afgeschaft om het de Duitse bezetter moeilijk te maken. Voilà en zo houdt men het in Bever wel erg eenvoudig met namen: Een bos, een wei en daar tussenin een plein!

Beverse makrallen
> In 2006 werd op De plaats te Bever een heksenstandbeeld onthuld: Het stereotiepe beeld van een heks met puntmuts vliegend op een bezemsteel werd gemaakt door de Beverse kunstenaar Thierry Van Vreckem. Het beeld kwam er op vraag van het gemeentebestuur van Bever en de folkloristische vereniging 'De Makrallen'. Deze Beverse vereniging ontstond in 1977.

> Gezien het tweetalige karakter van de gemeente Bever werd het Waalse volkswoord voor heks, 'macralle' overgenomen en vernederlandst. De Makrallen organiseren allerlei folkloristische evenementen waarbij in het verleden ook de beruchte heksenprocessen werden overgedaan in wagenspelen.
> Gelukkig werd toen ook niet vergeten dat de heksenprocessen van de 16de en 17de eeuw een onnoemelijk onrecht waren. Honderden onschuldige mannen en vooral vrouwen werden op de meest gruwelijke wijzen ter dood gebracht als gevolg van een krom rechtssysteem van corrupte ambtenaren en beschuldigingen gevoed door volksroddel of afrekening. In Bever werden in 1594 en 1595 twee vrouwen opgepakt en afgevoerd naar Bergen. Ze werden gewurgd en verbrand.

Sint-Maartenskerk Bever
> In 2007 werd de 200ste verjaardag van de heropgebouwde Beverse kerk gevierd met een stoet door het dorp. De bouwstijl is laat-classicistisch. De aankleding van het interieur is gedeeltelijk afkomstig uit een Geraardsbergse abdij waarvan de bezittingen in de nasleep van de Franse Revolutie werden verbeurd verklaard. Eind 2009 werd de Beverse kerk als beschermd monument geklasseerd.

Made in Bever
> Uit de traditionele land- en tuinbouw van Bever zijn de voorbije jaren specialisaties ontstaan. Patrick Devillé maakt sinds 1997 harde kazen op zijn bedrijf, waar een 50-tal Holstein-koeien zorgen voor een sterk geautomatiseerde melkproductie. Alles wordt ter plaatse verwerkt in een achttal soorten kaas: Van gewone sneetjeskaas tot netelkaas, algenkaas en kruidenkaas.
> Je kan er ook rechtstreeks kopen, per bol of blok dan. Wil je slechts een paar sneetjes dan ga je beter langs de Prima-buurtwinkel in het centrum of bestel in café 'De Cam' te Gooik (verder langs de VIP) eens een Beverse kaasschotel.

> Bever heeft ook een artisanaal pralinenbedrijfje, Couleurs Chocolat. Stephen Vandeparre verwerkt Callebaut-chocolade tot kwaliteitspralines. In gehucht Burght worden bij fruitbedrijf Demeulemeester fruitsappen gemaakt.

Burght
> Vreemd genoeg is het centrum van Bever niet altijd de belangrijkste kern van de huidige gemeente geweest, die lag hier in Burght. De naam van het huidige gehucht verwijst naar een middeleeuwse versterking, meerbepaald een mottekasteel. Zo'n motte was meestal op een kunstmatige heuvel gelegen en was omwald met een gracht. Ze waren vooral in hout opgetrokken en dateren van voor de periode waarin de meeste grote stenen burchten werden gebouwd. Ergens tussen het einde van de Frankische periode en ongeveer de 12de eeuw.
> In Burght is de heuvel waarop de motte lag nog te herkennen in het landschap, hij ligt op ongeveer 500 meter NW van het centrum van het gehucht. In de 12de eeuw werden de houten versterkingen vervangen door een stenen donjon maar blijkbaar is er niet echt een burcht uitgebouwd. Van die bouwsels is niks meer overgebleven. Al sinds eind 15de eeuw raakte de vesting sterk in verval. Steen uit de ruïnes werd elders in de omgeving herbruikt om huizen te bouwen.

> Rond de motte ontwikkelde zich dus een eerste woonkern, pas na 1600 ontwikkelde het naburige gehucht Bever zicht tot de belangrijkste woonsite in de huidige gemeente.
> Op de arduinen deurlijst van de toegangspoort tot de kapel is nog het jaartal 1760 te lezen, het jaar waarin deze Sint-Martinuskapel werd gebouwd. In 1895 moest Sint-Martinus binnenin plaats ruimen voor de mode van die tijd: De bouw van een namaak-Lourdesgrot. Sinds 1974 heeft de kapel een beschermd statuut.

Sint-Bernarduskapel
> Deze is afgetopt met een (scheefgezakt) klokkentorentje, wat typisch is voor een Beverse kapel. De kapel werd vooral vooral bezocht door boeren die er bescherming tegen varkenspest en andere besmettelijke ziekten kwamen afsmeken. Binnenin zijn de muren bekleed met ex-voto's en danktegels. Helaas is ze permanent gesloten. Het gebouwtje dateert uit het midden van de 19de eeuw.

> Bever heeft geen bijzondere attrakties voor de bezoeker, behalve dan de talloze veld- en muurkapellen en wegkruisen (zo'n 70 in totaal!), wat de landelijkheid en de rust van de omgeving nog meer accentueert.
> Voor vele jongeren was het té rustig hier. Behalve de boerenstiel waren er weinig toekomstmogelijkheden en elke crisis in de landbouw zorgde voor stadsvlucht. De voorbije 150 jaren had Bever dan ook te maken met leegloop van de bevolking. Half 19de eeuw waren er nog bijna 3.500 inwoners. Rond 1980 was dat nog de helft. Daarna is het bevolkingsaantal weer iets toegenomen en sinds 2005 staat de teller weer net boven 2000.

Bever
> Bever is met ietsje meer dan 2000 inwoners de kleinste gemeente van het hele arrondissement Halle-Vilvoorde. Een gemeente zonder andere deeldorpen dan Bever zelf.
> De onafhankelijkheid van zo'n klein dorp heeft te maken met het feit dat in 1963, bij de vastlegging van de taalgrens, Bever werd overgeheveld uit Henegouwen waartoe het eeuwenlang behoorde. Nu is het een Vlaamse gemeente met taalfaciliteiten voor franstaligen. Bij de fusies tot grotere gemeenten in 1976 behield Bever door zijn apart statuut een onafhankelijk gemeentebestuur. Samenleven met franstaligen lijkt in Bever vrij rimpelloos te verlopen.